Preview Dakar 2022: De favorieten, Nederlandse deelnemers en meer

Voor de derde keer is de Dakar-karavaan afgereisd naar het Midden-Oosten, waar de zwaarste woestijnrally ter wereld weer in zijn geheel binnen de landsgrenzen van Saudi-Arabië zal worden verreden. De rally begint op 1 januari met een proloog van 19 kilometer even buiten Jeddah, die vooral de startvolgorde voor de eerste echte etappe op zondag 2 januari zal bepalen. In totaal staan de deelnemers twaalf etappes te wachten met een totale lengte van zo’n 8.400 kilometer. Ruim de helft daarvan telt mee voor het klassement.

Parcours Dakar 2022

Wedstrijddirecteur David Castera had aanvankelijk een route uitgestippeld die zich voor een groot deel in het Lege Kwartier zou afspelen. Dit imposante en uitgestrekte woestijngebied werd op het laatste moment toch weer van de routekaart geschrapt. Te grote logistieke uitdagingen werden door organisator ASO als reden opgegeven, al lijkt de recente betrokkenheid van het Saudische leger bij bombardementen op Houthi-rebellen in buurland Jemen de echte reden waarom de Dakar-karavaan liever niet het zuiden van het land opzoekt. Als alternatief werd er een route met start en finish in havenstad Jeddah uitgestippeld, met daartussenin een hoop rondjes om de moskee. Zo zal hoofdstad Riyadh niet alleen het decor vormen voor de rustdag, maar ook vier keer als start- of finishplaats fungeren. Het levert de serviceteams op papier een vrij relaxte Dakar op omdat er minder vaak verhuisd moet worden van bivak. De deelnemers zelf kunnen zich desondanks weer op gaan maken voor flink wat kilometers ploeteren door de duinen en verraderlijke pistes door rotsachtig gebied. Dat Saudi-Arabië zich perfect leent als decor voor een uitdagende Dakar Rally werd de afgelopen twee edities immers al bewezen.

De marathonetappe ligt in 2022 al vroeg in de rally: tijdens de tweede en derde etappe zullen de deelnemers zonder assistentie van de teams zelf hun boontjes moeten doppen. Het zwaartepunt van de rally ligt volgens Castera in de elfde etappe, die start en finisht in Bsha. Deze etappe telt flink wat zanderige kilometers door de duinen, terwijl ook het navigeren deze dag een lastige opgave lijkt te gaan worden.

De motoren

#1 Red Bull KTM Factory Racing: Kevin Benavides

Foto: Red Bull Content Pool

Door naar het deelnemersveld dan, waar we traditiegetrouw aftrappen met de tweewielers. De eindzege bij de motoren ging na de eeuwwisseling achtten keer op rij naar het Oostenrijkse KTM, maar sinds de rally verhuisde naar Saudi-Arabië heeft Honda al twee keer aan het langste eind getrokken. In 2020 werd Ricky Brabec de allereerste Amerikaanse winnaar van de Dakar Rally. Afgelopen jaar ging Kevin Benavides aan de haal met de zege.

Bij de fabrieksteams heeft het afgelopen jaar een ware stoelendans plaatsgevonden. Meerdere coureurs zijn van team gewisseld, waardoor de line-ups van de fabrieksteams flink door elkaar zijn gehusseld. Zo maakte titelverdediger Benavides de overstap naar KTM, waar hij namens Red Bull KTM Factory Racing een team gaat vormen met Matthias Walkner, Toby Price en Danilo Petrucci. Walkner werd dit jaar wereldkampioen en won de Dakar net als Benavides al een keer, Price kroonde zich al twee keer tot Dakar-winnaar. Petrucci debuteert in de Dakar Rally en maakt de overstap vanuit de MotoGP. Op het asfalt was hij al vaker de snelste, maar hoe zal de Italiaan het er vanaf brengen op het onverharde? Ongeacht zijn prestaties mag de 31-jarige Petrucci zich al gelukkig prijzen dat hij zaterdag überhaupt mag beginnen aan de proloog: in de aanloop naar de rally testte de Italiaan namelijk nog foutpositief op COVID-19, waardoor zijn eerste deelname aan de rally nog even in gevaar was.

Van KTM gaan we door naar de grote concurrent Honda, wat de afgelopen twee Dakar-edities dus won bij de motoren. Het Monster Energy Honda Team zag Benavides vertrekken naar de rivaal, waardoor Ricky Brabec (eerste in 2020 en tweede in 2021) als de onbetwiste kopman aan de start zal staan. De Amerikaan krijgt opnieuw hulp van José Ignacio Cornejo Florimo en Joan ‘Bang Bang’ Barreda. Laatstgenoemde is momenteel de rijder met de meeste etappezeges in het motorklassement, maar blijft zelden twee weken lang foutloos. Nieuw binnen het Honda-fabrieksteam is Pablo Quintanilla. De Chileen maakte afgelopen jaar de overstap vanuit Husqvarna.

Zo zijn we aanbeland bij Husqvarna, dat met Luciano Benavides (het broertje van de titelverdediger) en met Skyler Howes twee fabrieksrijders aan de start heeft staan. Ook GasGas doet met twee fabrieksmotoren een gooi naar de eindzege. Voormalig KTM-rijder Sam Sunderland (winnaar in 2017 en derde in 2021) fungeert als kopman. Ook Daniel Sanders maakte na een indrukwekkend debuut (vierde in 2021) de overstap vanuit KTM. Yamaha maakt het rijtje van de grote fabrieksteams compleet bij de motoren. De snelle Botswaan Ross Branch zal hier een team gaan vormen met de altijd spectaculaire Adrien van Beveren en de Amerikaan Andrew Short, die vorig jaar al snel de handdoek moest werpen.

De Nederlandse motorrijders

Bij de motoren staan in 2022 drie Nederlandse deelnemers aan de start. Mirjam Pol keert na een jaartje afwezigheid terug in de Dakar Rally op een Husqvarna van het Nederlandse HT Rally Raid. Bij het team van Henk Hellegers zal de Fransman Xavier de Soultrait hopen op een eindklassering in de top tien en wellicht een etappezege. Bij het eveneens Nederlandse BAS Dakar Team treffen we debutant Wiljan van Wikselaar aan. Ook de derde Nederlandse motorrijder, Bram van der Wouden, is een Dakar-debutant. Hij zal op een Sherco geheel op eigen kracht uitkomen in het kistklassement.

Nederlandse deelnemers bij de motoren

SSV’s

#447 Buggy Masters Team: Joan Lascorz, Miguel Puertas Herrera

Foto: A.S.O.

Door naar de vierwielers dan, waar de zogenaamde SSV’s de afgelopen jaren enorm aan populariteit hebben gewonnen. Deze SSV’s worden weer onderverdeeld in twee categorieën: Light Prototype (T3) en SSV (T4). Zoals de naam al doet vermoeden zijn de T3’s voertuigen die speciaal zijn ontwikkeld voor Cross Country. De T4’s zijn dan weer productievoertuigen die alleen met een paar kleine (veiligheids)aanpassingen aan de start verschijnen.

Bij de T3’s ging de winst afgelopen jaar naar Josef Machacek. Hij krijgt in de 44^ste Dakar onder andere concurrentie van voormalig motorrijder Francisco Lopez Contardo, die afgelopen jaar nog de winst pakte in de T4-categorie. De Nederlandse navigator Wouter Rosegaar neemt bij de T3’s plaats naast de Zweed Sebastian Eriksson. Ook de Belgische navigator Tom Colsoul zou plaatsnemen in een T3, totdat hij vlak voor de rally positief testte op COVID-19. Twee Nederlanders nemen zelf plaats achter het stuur van een Light Prototype: Michiel Becx en Hans Weijs. Zij ontwikkelden samen een Yamaha-aangedreven Arcana, die niet meer dan 900 kilogram weegt. Weijs debuteert met navigator Tim Rietveld in de Dakar Rally. Becx nam eerder al met zijn eigen MitJet en een Iveco van Team De Rooy deel aan Le Dakar. Hij wordt genavigeerd door Edwin Kuijpers.

Bij de T4’s zal de strijd om de zege onder andere gaan tussen teamgenoten Austin Jones en Aron Domzola. Molly Taylor maakt in deze klasse haar Dakar-debuut, nadat ze eerder deze maand samen met Johan Kristoffersson nog de allereerste Extreme E-titel pakte voor het team van voormalig F1-wereldkampioen Nico Rosberg.

Bij de T4’s vinden we vier Nederlanders terug op de deelnemerslijst. Paul Spierings maakte dit jaar de overstap van twee naar vier wielen en komt met navigator Jan-Pieter van der Stelt aan de start. Gert-Jan van der Valk en Branco de Lange gaan voor de tweede keer het Dakar-avontuur aan met hun Can-Am. André Thewessen, Jan de Wit en Jeffrey Otten debuteren alle drie in de Dakar Rally met een SSV.

Nederlandse deelnemers bij de SSV's

De auto’s

#203 X-Raid Orlen Team Mini: Jakub Przygonski, Timo Gottschalk

Foto: X-raid

Vanuit de SSV’s maken we de overstap naar de auto’s, waar de verschillende bolides ook weer in meerdere categorieën zijn op te splitsen. De afgelopen jaren waren de tweewiel-aangedreven buggy’s flink in het voordeel in de Dakar Rally. Het begon met de hegemonie van Peugeot, dat in tegenstelling tot de vierwiel-aangedreven concurrenten onder andere gebruik mocht maken van grotere banden, een banden-aflaatsysteem, een grotere veerweg en een grotere restrictor. Hetzelfde ontwerp werd gekopieerd door het Duitse X-raid, dat de afgelopen twee jaar de Dakar Rally won met de MINI JCW Buggy.

Om de strijd bovenin het klassement spannender en eerlijk te maken is de T1+-klasse geïntroduceerd. In deze klasse wordt er gereden met vierwiel-aangedreven auto’s, maar dan wel met het voordeel van grotere banden, een grotere veerweg en een bredere wielbasis. Ook mogen vierwiel-aangedreven T1+-auto’s voortaan worden uitgerust met twee turbo’s, wat vooral in de duinen weer voordelen oplevert.

Het fabrieksteam van Toyota Gazoo Racing hoopt met vier T1+-bolides weer een gooi naar de eindzege te kunnen doen. Met Nasser Al-Attiyah, Giniel de Villiers, Henk Lategan en Variawa Shameer verschijnt het team met een ongewijzigde line-up aan de start. Vooral Al-Attiyah en De Villiers gelden als kandidaten voor de eindzege, al is de betrouwbaarheid van de vernieuwde V6 twin-turbo aangedreven Hilux in de voorbereiding wel nog een zorgenkindje gebleken.

Binnen de T1+-klasse kan Toyota onder andere concurrentie verwachten van het Britse Prodrive, dat vorig jaar met de BRX Hunter een wisselend Dakar-debuut kende. De vernieuwde Hunter zal in de Dakar Rally pas zijn eerste wedstrijdkilometers gaan maken, dus ook hier is het nog even afwachten hoe het met de betrouwbaarheid gesteld is. Nani Roma en Sebastien Loeb keren opnieuw terug bij Prodrive, al moest laatstgenoemde dit jaar wel met flink wat bombarie afscheid nemen van zijn vaste navigator Daniel Elena. Nieuw bij Prodrive is de Argentijn Orlando Terranova, voor wie een derde BRX Hunter wordt ingezet.

Naast het fabrieksteam van Toyota verschijnt ook het Belgische Overdrive Racing met een aantal Hiluxen aan de start in de T1+-klasse, al zullen deze wel voorzien zijn van de oude vertrouwde V8-krachtbron. Het Duitse X-raid zal zich niet mengen tussen al het T1+-geweld, maar verschijnt wel met twee andere beproefde concepten aan de start. Zo mag Jakub Przygonski als een favoriet voor de eindzege worden gezien met de MINI Buggy JCW en zien we Laia Sanz voor het eerst in een auto aan het werk in de Dakar Rally met een 4x4 MINI. Martin Prokop staat met zijn eigen Ford wel aan de start in de T1+-klasse. Khalid Al Qassimi en Cyril Despres (Peugeot) en Mathieu Serradori (Century Buggy) zijn andere outsiders voor een topklassering.

Audi debuteert met RS Q e-tron

Ondanks al het geweld van de Toyota’s, MINI’s en buggy’s zullen de meeste ogen deze Dakar waarschijnlijk gericht zijn op Audi, dat met de gloednieuwe RS Q e-tron als fabrieksteam debuteert in de woestijnrally. Uiteraard doet de fabrikant uit Ingolstadt dit met een revolutionair en innovatief concept. Audi wil namelijk de allereerste fabrikant worden die de Dakar Rally weet te winnen met een hybride-auto. De RS Q e-tron wordt aangedreven door twee elektromotoren, op elke as eentje. De accu’s van deze motoren worden opgeladen door een soort KERS-systeem en een derde motor, een viercilinder turbomotor die Audi nog op de plank had liggen na haar DTM-avontuur. Het unieke concept zal tijdens de Dakar Rally voor het eerst in competitie aan de tand worden gevoeld. De betrouwbaarheid en koeling van het accupakket zal het grootste zorgenkindje van Audi worden, al is er met name in Marokko wel al uitgebreid getest met de RS Q e-tron.

Carlos Sainz, Mattias Ekström, Stéphane Peterhansel, Audi RS Q e-tron

Foto: Red Bull Content Pool

Het is nog maar de vraag of Audi zich in 2022 al direct kan mengen in de strijd om de eindzege, maar aan de coureurs zal het in ieder geval niet gaan liggen. Het Duitse merk heeft namelijk een absolute sterrenline-up weten te strikken met ‘Monsieur Dakar’ en titelverdediger Stéphane Peterhansel en meervoudig Dakar-winnaar Carlos Sainz. Mattias Ekström maakt de driekoppige line-up van Audi compleet. Laatstgenoemde debuteerde vorig jaar in de Dakar Rally, maar heeft onder andere in de DTM en het WK Rallycross wel al ruimschoots zijn sporen verdiend.

De Nederlanders

Naast al het geweld van de favorieten kunnen we ons bij de auto’s ook nog verheugen op een aantal Nederlandse deelnemers. Erik van Loon stond met startnummer 217 op de deelnemerslijst, maar na een positieve coronatest heeft hij het stuur van zijn Toyota afgestaan aan Bernhard ten Brinke, die daarmee toch nog deel zal nemen aan de Dakar Rally. Ten Brinke krijgt de beschikking over een Toyota Hilux T1+ van het Belgische Overdrive, waar hij ondanks de beperkte voorbereiding zeker wel raad mee zal weten. De gebroeders Tim en Tom Coronel hebben The Beast ingeruild voor een Century CR6, een buggy waarmee zij hopen op een eindklassering in de top 20. Maik Willems (Toyota Hilux) en Henri van Steenbergen (Oryx DW) maken het Nederlandse startveld bij de auto’s compleet.

Nederlandse deelnemers bij de auto's

De trucks

#501 Kamaz – Master: Anton Shibalov, Dmitrii Nikitin, Ivan Tatarinov

Foto: A.S.O.

Dan rest ons alleen nog de vrachtwagens, waar het ook deze Dakar weer Kamax versus de rest zal worden. De blauwe brigade uit Rusland was de afgelopen jaren oppermachtig en komt ook deze keer weer met vier rijders aan de start die alle vier als favoriet voor de zege aangestipt kunnen worden. Dmitry Sotnikov keert terug als titelverdediger, terwijl ook stalgenoten Eduard Nikolaev en Andrey Karginov weten hoe ze een Dakar Rally moeten winnen. Anton Shibalov is de enige Kamaz-rijder die de rally nog niet heeft gewonnen, al werd hij afgelopen jaar wel al een keer tweede.

Kamaz zag voor de start van de rally al een grote concurrent wegvallen. De rode trucks van MAZ toonden zich de voorbije jaren steeds vaker als een belangrijke outsider voor de winst, maar om politieke redenen kreeg het Wit-Russische staatsbedrijf van organisator ASO geen toestemming om deel te nemen aan Dakar 2022. Daarmee kon er dus meteen een streep door de namen  van Siarhei Viazovich en Aleksandr Vasilevski.

De Nederlanders

Door het wegvallen van MAZ zal de aanval op Kamaz vooral uit de hoek van Iveco moeten komen. Denk hierbij aan Tsjechen Martin Macik en Martin Soltys, maar vooral ook aan het Nederlandse Team De Rooy. De renstal uit Son heeft als het ware de krachten gebundeld met Mammoet Rallysport, waardoor Martin van den Brink en zoon Mitchel dit jaar ook voor het eerst aan de start verschijnen met een Iveco. Van den Brink Senior zal samen met Janus van Kasteren in een Torpedo gaan jagen op een topklassering. Vick Versteijnen bestuurt de derde torpedo, nadat hij op het laatste moment is ingevlogen als vervanger van Hans Stacey. De 19-jarige Mitchel van den Brink neemt voor de tweede keer als coureur deel aan de Dakar Rally. Hij zal bij Team De Rooy de taak van snelle assistentie op zich gaan nemen.

Naast de coureurs van Team De Rooy verschijnen ook Kees Koolen, Richard de Groot, William van Groningen, Egbert Wingens en de gebroeders Ben en Jan van de Laar met een Iveco aan de start in Jeddah. Bij het Riwald Dakar Team kunnen de ervaren Gert Huzink en Pascal de Baar met hun hybride Renault-trucks aangestipt worden als outsiders voor een eindklassering in de top vijf en de nodige dagsuccessen. Hetzelfde geldt voor Maurik van der Heuvel, die na zijn crash in 2021 deze keer op meer succes hoopt met zijn opvallende International-truck. William de Groot, Ben de Groot en Gerrit Zuurmond maken de altijd imposante Nederlandse inbreng bij de trucks compleet.

Nederlandse deelnemers bij de trucks

De 44^ste Dakar Rally gaat op 1 januari van start met een proloog van 19 kilometer. Op zondag 2 januari staat de eerste echte etappe op het programma. Motorsport.com Nederland zal iedere dag uitgebreid verslag doen van de rally met etappeverslagen en reacties achteraf.

VIDEO: De broertjes Coronel stellen hun nieuwe Buggy voor