Wat moet Marc Marquez doen om weer op zijn topniveau te komen?

Na de zevende plek in Portimao keert Marquez over anderhalve week terug naar de plek des onheils in Jerez. Hij staat op dat moment veertiende in het kampioenschap en heeft een achterstand van 52 punten op WK-leider Fabio Quartararo. Sinds zijn MotoGP-debuut in 2013 poetste Marquez al wat achterstanden weg: de grootste was in 2017 toen hij na drie wedstrijden op 37 punten achterstand van Maverick Viñales stond. Dat jaar werd Marquez in de titelstrijd flink getest door Andrea Dovizioso. Wat dit jaar in het voordeel van Marquez spreekt is dat hij twee races meer de tijd heeft die achterstand weg te poetsen. Destijds waren er nog zestien races te gaan. Nu zijn het er achttien, mits de coronacrisis het toelaat.

Het is voor fans en – zo eerlijk moeten we ook zijn - de media heerlijk om te speculeren over dergelijke mogelijkheden op basis van cijfers en de prestaties uit het verleden. Maar de ster van de Honda-renstal heeft eerlijk toegegeven dat het kampioenschap op dit moment wel het laatste is waar hij zich zorgen over maakt. Hij focust zich nu vooral op de terugkeer naar de rijder die hij voor de crash in Jerez was. Marquez houdt er rekening mee dat het nog een tijd gaat duren voordat hij zover is. Om meer inzicht te krijgen in dit proces ging Motorsport.com op onderzoek uit en spraken we met Pep Font, een specialist op het gebied van psychologie. Hij werkt voor het High Performance Centre in Barcelona.

Subdoelen dienen het grote doel

“Op basis van wat Marc de afgelopen jaren heeft laten zien is hij een persoon die de kwaliteiten heeft om realistische doelen voor zichzelf te stellen”, zei Font, die in het verleden gewerkt heeft met onder meer Jorge Lorenzo en meervoudig Dakar-kampioen Marc Coma. “Op dit moment denkt hij niet aan het winnen van races of titels. Zijn doelen zijn op dit moment een stuk minder groots, maar wel heel nuttig voor zijn persoonlijke situatie. Hij is ambitieus, maar vergeet daarbij niet de situatie in ogenschouw te nemen. En juist dat is een belangrijke factor. De druk die erbij komt kijken om dit soort doelen te halen ligt in eerste instantie bij hemzelf. In zekere zin weet hij nu zelf het beste waar hij toe in staat is. Dit soort doelen liggen bijvoorbeeld bij het rijden van de motor, zijn positie, zijn stijl en tijden in bepaalde sectoren in vergelijking met andere rijders.” Volgens Font wordt Marquez steeds beter naarmate hij dit soort doelstellingen systematisch bereikt. “Al deze kleine mijlpaaltjes dragen bij aan het uiteindelijke doel.”

Marc Marquez, Repsol Honda Team

Foto: Honda Racing

Marc Marquez toont naar buiten toe liever zijn emoties niet, zo verklaarde hij zelf na de race. Toch stonden de sluizen even flink open na het behalen van de zevende plek in Portimao. Het is een indicatie van wat Marquez de afgelopen negen maanden heeft doorgemaakt. “Toen ik terugkeerde in de pitbox en alle monteurs zag, explodeerde ik van emotie. Ik kon het gewoon niet controleren”, zei Marquez. “Ik heb heel lang gedroomd van deze dag. Om weer een keer de finish van een MotoGP-race te halen. Het is de grootste stap in mijn revalidatie. Ik begin me weer een MotoGP-coureur te voelen en dat was mijn droom. Ik ben blij dat ik dit bereikt heb. Ik was natuurlijk heel moe toen ik terugkeerde in de pitbox, ik was uitgeput. Het was een explosie aan emotie, maar het was heel mooi.”

Twijfels en verwachtingen

Tijdens het raceweekend stond Marquez meerdere uren de pers te woord en meermaals liet hij ook doorschemeren niet te weten of hij ooit op niveau terug zou keren. Hij twijfelde er zelfs aan of hij zijn rechterarm ooit weer normaal zou kunnen gebruiken. Al die emotie kwam er zondag na de race uit. Nu een van die grote vraagtekens weggenomen is, kan Marquez zijn vizier richten op andere doelen. Daar komt ook een ander soort druk bij kijken. “De meest invloedrijke druk komt vaak toch vanuit de directe omgeving van een atleet”, zegt Font daarover. “Het komt allemaal op een bepaald woord neer: bewijsdrang. Omdat iemand iets wil bewijzen komen er bepaalde verwachtingen om de hoek kijken, het is een belangrijk component in de verwachtingen die gelden.”

Ook in het geval van Marquez speelt dit een rol, stelt Font. “Natuurlijk kan het zo zijn dat Marc het kampioenschap weer gaat domineren, maar het moet niet voelen als een verplichting, het is zeker niet vanzelfsprekend. Het kan lukken, het kan mis gaan. Mensen uit zijn eigen team kunnen, ondanks dat ze hem proberen te helpen, ook zorgen dat er een zwaardere last op zijn schouders komt te liggen. Met simpele uitspraken als ‘je zult weer de rijder van weleer worden’ of ‘je gaat zeker weer winnen’ worden er verwachtingen gecreëerd. Het kan lukken, maar misschien ook niet. Dit soort verwachtingen bestaan omdat hij in het verleden zo succesvol was. Marc kan daar wel mee omgaan, maar hij moet zich er bewust van zijn dat dit een rol speelt.”

Opluchting overheerste op zondagmiddag na de race. Marquez noemde zijn terugkeer ‘ de grootste stap in zijn revalidatie’: “Het ging beter dan verwacht.” Met overtuiging zette Marquez een punt achter zijn comeback in de MotoGP. Een bemoedigende start voor de Catalaan, we kunnen niet anders zeggen. Zeker op Portimao, een circuit waar Marquez nog nooit met een MotoGP-motor gereden had en waar hij na 265 dagen ‘rust’ arriveerde en zonder voorbereiding aan moest treden. Het verschil aan de finish was slechts dertien seconden op racewinnaar Fabio Quartararo.