Baku ontleed: Hoe de F1-teams een circuit met twee gezichten temmen

De komst van Baku, met een stratencircuit dat enkele belangrijke buurten van de historische stad verbindt, werd aanvankelijk meewarig bekeken door liefhebbers van de sport. De bestaande stratencircuits in de Formule 1, met de jaarlijkse optochten in Monaco en Singapore, kwamen misschien wel de uitstraling van sport ten goede, maar zeker niet het spektakel.

Daar vonden de circuitbouwers van Tilke een oplossing op. De krappe passages door de historische binnenstad van Baku werden verbonden met de paddock door een ontzettend lange rechte lijn van 2,1 kilometer, veruit de langste strook vol gas op de kalender. Het bleek een gewaagde keuze die de teams heel wat kopzorgen bezorgt. Op de rechte lijn is veel downforce en luchtweerstand uit den boze, maar de rest van de omloop vraagt wel bakken met grip. 

 

“Baku is een van de meest extreme circuits qua aerodynamische efficiëntie”, zegt ex-Ferrari en Williams-engineer Rob Smedley. “Dat gebeurt allemaal via de achtervleugel en in Baku neig je naar een lage downforce. Niet het niveau van Monza, maar toch in die richting. Ik beschouw de exit van bocht 16 tot en met de eerst bocht als een rechte lijn. Met 2,1 kilometer is dat de langste van de Formule 1. Het is zelfs langer dan België, waar je tussen La Source en Les Combes ook van een rechte lijn kan spreken met een lengte van zo’n 1,6 kilometer. Als je kon, zou je zoveel mogelijk vleugel willen wegnemen, maar dan kom je in de problemen vanaf bocht 3, waar het klassieke stratencircuit begint. Die sectie vraagt net een Monaco-afstelling.”

De knappe koppen bij de teams hebben een oplossing gevonden om aan beide kanten van het circuit tegemoet te komen. “Het is een kwestie van compromis. We spelen met de schokdempers zodat de rijhoogte bij een bepaalde, hogere snelheid achteraan zakt. Daardoor kan je op het rechte stuk veel luchtweerstand vermijden. Je bereikt dat punt nooit op het bochtige gedeelte, zodat je daar wel downforce op de wagen kan houden.”

Het stratencircuit van Baku is een van die circuits waar de theoretisch snelste afstelling van de wagen niet noodzakelijk de beste is. De rijder moet de wagen ook nog kunnen besturen. “Als je alle rondetijd probeert goed te maken door luchtweerstand weg te nemen, dan kom je bijna zeker in de problemen omdat je de rijder ook vertrouwen moet geven. Op papier lijkt het misschien wat tijd op te leveren, maar dat resulteert in een rijder met minder vertrouwen in de wagen en dat is wel het laatste dat je wil op een stratencircuit." 

In Baku zijn de muren altijd dichtbij, maar de omloop zelf wordt slechts een keer per jaar gebruikt en ligt er daardoor erg vuil bij door het normale verkeer. “Omdat het circuit veel lange rechte stukken heeft, heb je de neiging om met weinig downforce te gaan rijden. Dus de wagens hebben al weinig grip op dit circuit en er is geen ruimte voor fouten”, zegt Renault-rijder Daniel Ricciardo, die in 2017 de race won voor Red Bull. “Samen met de hoge snelheid creëert het veel spanning en intensiteit.”

Volgens Smedley is het een kwestie van opbouwen. “Je wil je rijder bij het begin van het weekend niet een vuil circuit opsturen met weinig downforce. Het is een kwestie van langzaam het vertrouwen opbouwen. Dan zeg je: ‘Oké, we gaan een beetje grip wegnemen, maar we geven je meer snelheid.’ Als je de juiste balans weet te vinden, dan accepteert de rijder dat ook. Als je dan het vertrouwen verliest, dan moet je weer downforce toevoegen en ben je op achtervolgen aangewezen. Het is een heel delicate balans.”

 

Het is dan ook niet verwonderlijk dat we de voorbije jaren veel spektakel hebben gezien op Baku. Voor de races van de twee voorbije jaren stonden bol van het drama, crashes en Safety Cars. Het ellenlange rechte stuk heeft als bijwerking dat de remmen en de banden bij het aankomen voor de eerste bocht alweer helemaal onder hun ideale temperatuur zitten. Als de balans van de wagen zelfs in ideale omstandigheden al net op de limiet zit, dan kunnen neutralisaties zeker voor problemen zorgen.

Met een extreem lange rechte lijn op een smal stratencircuit heeft de FIA niet voor de makkelijkste oplossing gekozen, maar daardoor is de Grand Prix van Azerbeidzjan een fijn kijkstuk voor de fans, een interessant vraagstuk voor de ingenieurs en een unieke uitdaging voor de rijders.