De complexe puzzel die F1 moet leggen bij het opstellen van de kalender

Onder Liberty Media is de Formule 1 flink in populariteit gegroeid en ook is er veel interesse om races te organiseren. Zo zijn Miami, Qatar en Las Vegas er al bij gekomen, terwijl Madrid vanaf 2026 een Grand Prix organiseert. Op papier kan de sport in de huidige situatie nog een race toevoegen aan de kalender, maar F1 ziet 24 Grands Prix als het perfecte aantal. Dit zou de perfecte balans zijn tussen de historische hoge vraag naar de sport en het risico op verzadiging en overbelasting van de tien teams. Een blik op de recente kalenders leert namelijk dat het met 24 evenementen al een hels karwei is om met een logische kalender op de proppen te komen.

Neem 2022, toen er 22 Grands Prix werden verreden. Australië, Canada, Japan en Singapore keerden terug na een door covid veroorzaakte onderbreking. Australië en debutant Miami werden alleenstaande races, er was een zware double-header die uit Baku en Montreal bestond en een stevige reeks met zes overzeese races in acht weken. Dit alles om het seizoen in verband met het WK voetbal in Qatar op 20 november af te kunnen sluiten. In 2023 en 2024 zorgden de kalenders ook voor zat uitdagingen met losse overzeese races en diverse triple-headers die de medewerkers in F1 tot de limiet pushten.

De puzzelstukjes die F1 moet leggen

De Hungaroring is een van de circuits met een langlopend contract voor een F1-race.

Foto door: Zak Mauger / Motorsport Images

De combinatie van maximaal 24 races en de ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen van F1 voor 2030 betekent dat de sport moet schuiven met de huidige races om tot een duurzamere kalender te komen die minder van het personeel vergt. De meest logische optie daarvoor is het clusteren van races op basis van hun geografische locatie. Toch is dat door bestaande contracten voor de middellange tot lange termijn niet zo makkelijk als het lijkt. Ook wordt soms door de buitenwacht onderschat hoeveel puzzelstukjes F1 in elkaar moet laten vallen - van het klimaat in de landen tot de diverse religieuze feestdagen.

Louise Young is bij F1 verantwoordelijk om de kalenderpuzzel te leggen. Ze nam vorig jaar de rol van director of race promotion over van Chloe Targett-Adams en houdt zich onder meer bezig met het onderhandelen van deals met huidige en potentiële racepromotors. "In een ideaal scenario zoeken we naar maximale flexibiliteit in deals voor races, maar je moet ook rekening houden met praktische zaken", legt Young uit aan Motorsport.com. "Als we een kans op een nieuwe race hebben, moeten we de weersomstandigheden in acht nemen. Dat doen we bijvoorbeeld door niet in het warmste deel van het jaar naar het Midden-Oosten en andere delen van de wereld te gaan. Religieuze feestdagen, nationale feestdagen, politieke cycli; er zijn veel dingen die meespelen in die beoordeling."

Wel ziet Young tegenwoordig een verandering bij de promotors van de diverse races. "Ik denk dat veel promotors zich steeds meer bewust worden van het feit dat er veel tegenstrijdige eisen zijn bij het opstellen van een kalender en dat ze niet altijd een datum kunnen behouden of hun merk kunnen opbouwen rond een bepaalde datum. Een van de voorbeelden is België, dat van eind augustus naar juli is verhuisd. Sommige van onze partners zijn beter in staat om ons op andere momenten te ontvangen, vooral als ze het hele jaar geopend zijn en dit hun belangrijkste evenement van het jaar is."

Spa-Francorchamps staat juist onder druk en dreigt te moeten schikken naar een roulatieplek.

Foto door: Sam Bloxham / Motorsport Images

Langzaam maar zeker wordt de F1-kalender logischer ingedeeld, zoals ook duidelijk wordt uit de eerste fase van het in april onthulde programma voor 2025. Zo wordt het seizoen afgetrapt in Australië, gevolgd door races in China en Japan. Op deze manier wordt het aantal vliegbewegingen tussen verschillende continenten beperkt en kan de vracht ook efficiënter vervoerd worden. Met name Japan heeft hiervoor in 2024 al een behoorlijk offer gebracht door de datum in oktober te verruilen voor april, zodat de race gecombineerd kan worden met China.

"Het was een behoorlijke klus en verandering voor de Japanners om binnen zeven maanden twee evenementen te organiseren", stelt Young. "Het was een van de belangrijke veranderingen die we de afgelopen twee jaar hebben doorgevoerd. Het gevolg ervan aan de andere kans was een combinatie tussen Azerbeidzjan en Singapore ter afsluiting van het Europese seizoen. Met deze twee veranderingen hebben we behoorlijk wat kunnen besparen." Toch is er één probleem waar F1 aan blijft werken: de losse overzeese races in Miami en Montreal. Voor Young is het een droom om die twee races op termijn aan elkaar te koppelen.

Het is F1 een doorn in het oog dat men de Atlantische Oceaan voor alleen de GP van Canada oversteekt.

Foto door: Glenn Dunbar / Motorsport Images

Zijn triple-headers een noodzakelijk kwaad?

Iets wat veel Formule 1-teams echter een doorn in het oog is, zijn de loodzware triple-headers. Daar waar back-to-backs al jarenlang werden toegepast om het aantal reizen en de werkbelasting te managen, werden de triple-headers aanvankelijk tijdens de corona-pandemie geïntroduceerd als noodmaatregel. Toch bevat de huidige kalender wederom twee keer drie races op rij ter afsluiting van het seizoen. In 2025 staat vroeg in het jaar al een triple-header gepland met Japan, Bahrein en Saudi-Arabië. Wordt inmiddels dan geaccepteerd dat F1 triple-headers nodig heeft met een kalender van 24 races?

"We hebben iets meer evenementen op de kalender dan voor de pandemie, dus het is logisch dat er meer druk is", legt Young uit. "We hebben verplichtingen aan de teams, zoals het behoud van de zomerstop in augustus. We racen niet in januari en we moeten een aantal weken laten tussen het einde van het vorige seizoen en de start van het nieuwe. Als je dat allemaal gedaan hebt, is het aantal beschikbare weekenden aanzienlijk beperkt. Je hebt ongetwijfeld gelezen dat [F1 CEO] Stefano Domenicali en [Liberty Media CEO] Greg Maffei zeggen dat we ons momenteel echt richten op 24 evenementen, deels omdat we begrijpen dat de teams qua duurzaamheid bij meer races een omslagpunt bereiken qua grootte van het team. Op dit moment hebben we de juiste balans voor de competitie en voor de fans, tegenover de vraag van nieuwe en opkomende locaties om zich bij ons aan te sluiten."

Onder het bewind van Liberty Media heeft F1 niet alleen het aantal races vergroot, maar ook is de kwaliteit van de evenementen aangepakt. Een Grand Prix is niet langer een reeks van sessies die uitmondt in de zondagse race, maar is een soort festival geworden met veel entertainment rondom de actie op de baan. Hoewel dat niet altijd goed is gevallen bij puristen, spreekt F1 hierdoor wel een diversere groep mensen aan. De promotors moesten wel overtuigd worden van deze nieuwe aanpak, vooral traditionele Europese races die vertrouwen op hun historie om hun plek op de kalender te rechtvaardigen. Toch moesten zij zich ook optrekken aan de lijn die door enkele nieuwe evenementen op de kalender werd ingezet.

De Colombiaanse zanger J Balvin treedt op tijdens de openingsceremonie van de GP van Las Vegas.

Foto door: Jake Grant / Motorsport Images

"[Voormalig F1 CEO] Chase Carey zei altijd: 'Als het vloed wordt, stijgen de boten mee'", zegt Young. "Onze promotors begrijpen dat. De sport doet het heel goed en dat geldt dus ook voor hen. Iedereen kan meer investeren, je creëert een groter spektakel en vervolgens willen meer mensen terugkomen. Singapore en Silverstone zijn geweldige voorbeelden van hoe ze dingen hebben toegevoegd buiten de race-actie om. Ze hebben een vol programma op de baan, maar 's avonds kun je concerten bijwonen. Dat is niet de moeilijkste conversatie die ik met promotors heb, want zij zijn de beste marketeers in hun markt."

Wat F1 zoekt bij nieuwe evenementen

Met recente verhalen over races in Thailand, Zuid-Korea en Rwanda zijn er zorgen ontstaan dat F1 simpelweg zoekt naar grote deals met overheden en daarbij steeds meer traditionele Europese circuits verruilt voor overzeese stratencircuits. Die zorgen neemt Young graag weg. "Toen we de kalender voor 2025 naar buiten brachten, zeiden we dat er een balans was tussen traditie en iets nieuws. Dat zit echt in ons denken over wat onze fans belangrijk vinden en wat de kern van onze sport is. We denken dat er altijd een plek is voor enkele van deze traditionele circuits."

Toch lijkt het onvermijdelijk dat op termijn een of meerdere Europese races moeten verdwijnen. Zo is het onwaarschijnlijk dat Italië twee races blijft organiseren en blijft er het een en ander naar buiten komen over een mogelijk roulatiesysteem voor Zandvoort en Spa-Francorchamps. Ook is het door de komst van Madrid onwaarschijnlijk dat Barcelona na 2025 een F1-race blijft organiseren. "De contracten van enkele Europese races lopen volgend jaar af en er is wat onderlinge spanning, omdat er misschien een situatie ontstaat waarin een roulatiesysteem logisch is", erkent Young. "Er spelen echter diverse factoren in onze strategie rond contractverlengingen. Wat levert het circuit op qua race-actie op de baan dat bijdraagt aan het historische element?"

Verdwijnt Barcelona van de F1-kalender nu Madrid vanaf 2026 de Spaanse GP mag organiseren?

Foto door: Steven Tee / Motorsport Images

"Daarna kijken we naar de commerciële afspraken, hoe de promotor de fans bedient en of ze voldoen aan onze belangrijkste criteria", vervolgt Young. "Ze hebben misschien hun capaciteit vergroot, maar kunnen ze de grotere groep fans ook bedienen? Gezien de druk en de vraag van nieuwe bestemmingen om op de kalender te komen, is een roulerend model een manier om een plek vrij te maken zonder een partner kwijt te raken. Per geval hangt het af wie die promotor is. Hebben ze het hele jaar activiteiten op het circuit, of is F1 het enige evenement dat ze promoten? In het laatste geval kan het moeilijker zijn om het bedrijf en het personeel het hele jaar door te laten draaien. Het is dus een individueel gesprek over de vraag of het roulatiemodel zinvol is en een organisatie levensvatbaar houdt."

Terwijl Young en haar team bezig zijn met contractverlengingen en nieuwe deals, heeft ze naar eigen zeggen een heel duidelijk idee van waar promotors aan moeten voldoen om een begeerde plek op de F1-kalender te krijgen. "Duurzaamheid staat heel hoog in het vaandel, dus hoe een promotor het evenement én de faciliteiten runt", vertelt ze. "Waar haalt de locatie de energie vandaan is een belangrijke vraag voor de toekomst, maar ook operationele dingen zoals verkopers die eten en drinken in duurzame bekers en verpakkingen serveren."

"Een ander punt voor de toekomst is connectiviteit. We zouden onze sport op een meer verbonden manier kunnen bekijken, zodat je op een tribune zit en de tv-registratie op je telefoon kunt bekijken. Je hebt dan het commentaar op hetzelfde moment als je de actie op de baan ziet", vervolgt Young. "Op dit moment kunnen veel circuits het niet aan als 100.000 man tegelijkertijd streamt op hun telefoon, dus connectiviteit wordt heel belangrijk om de toekomstige fanervaring vorm te geven. Het derde punt heeft te maken met het uitgangspunt dat mensen het naar hun zin moeten hebben bij een evenement. Toegankelijkheid, vervoer, eten, schaduw, water, alle belangrijke dingen die dus nodig zijn voor een leuke dag bij een openluchtevenement."

De F1-kalenders van 2024 en 2025 zijn duidelijk nog niet perfect, maar met maar liefst 24 Grands Prix in negen maanden tijd lijkt het ook uitgesloten dat er iets als een perfecte kalender bestaat. "Ieder jaar kijken we naar welke kleine veranderingen we kunnen doorvoeren, maar er is waarschijnlijk niets waarvan de community gemeenschappelijk zegt dat het perfect is", erkent Young dan ook. "We blijven dus kijken naar incrementele verbeteringen."