Analyse: F1 komt fans tegemoet, budgetplafond komt jaar te laat

De Formule 1 heeft eindelijk woord gehouden. Nadat de onderhandelingen in een impasse raakten, zag het er even niet naar uit, maar vanaf 2021 gooit de koningsklasse het toch echt over een andere boeg. De technische reglementen lijken voor fans veelbelovend. De plannen zijn immers allemaal gericht op het verminderen van vuile lucht en het mogelijk maken van meer 'echte' gevechten. Precies wat er momenteel aan schort in F1, de vinger is eindelijk op de zere plek gelegd.

Toch is het 'klassieke probleem' van de koningsklasse daarmee niet helemaal uitgebannen. Dit blijkt vooral uit het budgetplafond, hetgeen uiteindelijk een compromis met significante kanttekeningen is geworden. Laten we vooropstellen dat de invoering op zich al een prestatie van formaat is. Een beperking van de uitgaven is niet alleen historisch, het is ook tegen het zere been van grootmachten als Ferrari. Dat de FIA en Liberty ook deze teams overstag hebben gekregen, is zeer lovenswaardig.

Toch vertelt dit niet het hele verhaal. Zo wordt het speelveld niet zo gelijkwaardig als dat de Formule 1 ons - met allerlei mooie grafiekjes - wil laten geloven. De vastgestelde grens van ongeveer 157 miljoen euro (175 miljoen dollar) ligt namelijk nog altijd fors hoger dan de uitgaven van de meeste andere teams. Zeker als je bedenkt dat onder meer motorische kosten en salarissen van coureurs niet onder het budgetplafond vallen. Het is in dat opzicht geen toeval dat de meeste teams, met Haas-teambaas Guenther Steiner voorop, vurig pleitten voor een grens van 133 miljoen euro. U kunt al raden wie daar een stokje voor hebben gestoken, juist de drie 'big spenders' in deze sport: Mercedes, Ferrari en Red Bull Racing.

Toch is de hoogte van het bedrag nog niet eens het voornaamste bezwaar. Als je bedenkt dat de drie topteams nu naar schatting tussen de 195 en 225 miljoen euro uitgeven aan zaken die straks onder het budgetplafond vallen, is de reductie nog altijd aanzienlijk. De timing is alleen ongelukkiger. Idealiter had de Formule 1 het budgetplafond een jaar voor de technische reglementen ingevoerd. Dan had men pas echt een gelijkwaardiger speelveld gecreëerd, nu niet. De gelijktijdige invoering gaat namelijk voorbij aan het feit dat nagenoeg de hele ontwikkeling al in het voorgaande kalenderjaar plaatsvindt. De auto van 2021 wordt met andere woorden al volgend jaar gevormd. En juist voor dat cruciale jaar bestaat er nog geen beperking van de uitgaven.

Topteams trekken de portemonnee in extreem duur 2020

Het gevolg laat zich natuurlijk raden. De drie teams met de grootste beurs zullen er volgend jaar een enorme smak geld tegenaan gooien. Alles achter die grootmachten kan met de beste wil van de wereld niet mee, waardoor de verschillen in Melbourne 2021 zo mogelijk nog groter zijn dan op dit moment. Omdat de Formule 1 voor de jaren daarna stabiliteit in de reglementen predikt, zullen alle teams nog jaren last houden van deze initiële achterstand. Daar schuilt ook meteen het risico van deze nieuwe reglementen. Zoals bij iedere omwenteling kan dominantie van één team (dat het best met de nieuwe regels omgaat) in de hand worden gewerkt, denk aan Brawn in 2009 of Mercedes in 2014. Tel daar de financiële ongelijkheid voor 2020 bij op en van een gelijkwaardig speelveld voor alle teams is nog steeds geen sprake. Dit gegeven maakt het ook ineens veel logischer dat onder meer Ferrari best kan leven met het compromis. Doordat men in 2020 ongelimiteerd kan investeren in het 2021-materiaal blijft de voorsprong op de mindere goden immers wel intact.

Opvallend genoeg hebben twee van de drie grote F1-teams dit zelf ook al toegegeven, bij monde van Toto Wolff en vooral Christian Horner. Beide heren pleitten zelfs voor een jaartje uitstellen van de technische reglementen, zodat het budgetplafond een jaar ervoor zou ingaan. "Achteraf gezien hadden we het budgetplafond voor 2021 moeten invoeren en iets langer moeten nadenken over de verdere reglementen. Die hadden we dan vanaf 2022 kunnen invoeren", bevestigde Horner aan onder meer Motorsport.com. "Zonder financiële beperkingen en met de nieuwe reglementen voor de deur, zal 2020 dus een extreem duur jaar worden", bevestigt hij indirect dat ook Red Bull de uitgaven flink omhoog gaat schroeven.

Om dit doemscenario te voorkomen, waren er theoretisch gezien twee opties. De eerste was het plan van Horner en Wolff om de technische reglementen door te schuiven naar 2022. Maar omdat zowel de FIA als zeker ook Liberty Media zo snel mogelijk wil afrekenen met de huidige problemen, is dat voorstel kansloos. De tweede optie zou zijn om het budgetplafond volgend jaar al in te voeren. "Maar dat is ook onmogelijk, daar ga je nooit overeenstemming over bereiken", vertelt Horner al. En dat klopt precies. Hier zijn we namelijk bij het klassieke probleem van de Formule 1 aanbeland. Een grootmacht als Ferrari is enkel akkoord gegaan met het huidige budgetplafond, omdat het in deze vorm een compromis is waarbij het eigen voordeel behouden blijft. Met een invoering vanaf 2020 zou dit niet het geval zijn geweest, een tamelijk kansloos voorstel in een sport waarin egoïsme hoogtij viert. Niemand is bereid om over de eigen schaduw heen te stappen. Daardoor zijn deze 2021-voorstellen enerzijds al pure winst, maar zijn er anderzijds weer kansen onbenut gelaten om het nog beter te maken. Vooral met het budgetplafond.

De verdere reglementen voor 2021 onder de loep: