Analyse: Had Red Bull tactische alternatieven in GP van Spanje?

De Grand Prix van Spanje draaide voor de vierde keer dit Formule 1-seizoen uit op Lewis Hamilton tegen Max Verstappen. Nog meer dan dat was het Mercedes tegen Red Bull. De race in Barcelona was in tactisch opzicht buitengewoon interessant. Motorsport.com analyseert de zetten van beide teams en beantwoordt de vraag: had Red Bull iets anders kunnen doen of was het resultaat onvermijdelijk?

Max Verstappen, Red Bull Racing RB16B, Lewis Hamilton, Mercedes W12

Max Verstappen, Red Bull Racing RB16B, Lewis Hamilton, Mercedes W12

Zak Mauger / Motorsport Images

Christian Horner was er in gesprek met de schrijvende pers in ieder geval als de kippen bij om één ding heel duidelijk te maken: Red Bull Racing heeft de Spaanse GP in zijn optiek niet op tactisch vlak verloren. Mercedes was nou eenmaal een maatje te groot en daar viel niets tegen te beginnen, aldus de Brit. Op hetzelfde moment zat Max Verstappen een paar honderd meter verderop in de persconferentie. Zijn verhaal? Van een vergelijkbare strekking, al voegde hij toe dat Red Bull Sergio Perez in tactisch opzicht wel had gemist.

Dat aspect komt later aan bod, maar first things first. Om te beginnen nam Verstappen het commando bij de start over met een gedecideerde inhaalactie. De eerste ronde in Barcelona is vaak wat de Duitsers een 'Vorentscheidung' noemen. Inhalen is verdraaid lastig, de eerste klap is dus een daalder waard. Maar ditmaal niet. Hamilton kon Verstappen prima volgen en - nog belangrijker - deed dat zonder zijn banden aan gort te rijden. Rondenlang in de vuile lucht van een voorganger rijden is doorgaans hét recept om je banden op te branden, maar niet in dit geval. Het was volgens Red Bull een eerste signaal voor wat zou volgen. "We konden in de eerste stint al zien dat het racetempo van Mercedes veel beter was. Als je binnen een seconde van een voorganger kunt blijven zonder dat de banden eraan gaan, dan zegt dat genoeg", liet Helmut Marko aan de Duitstalige televisieploegen weten.

De eerste pitstops: Verstappen verrast team, Mercedes profiteert (nog) niet

Inhalen bleek een brug te ver, maar met een lange race voor de boeg hoefde Hamilton dat ook niet zozeer. Het tekent de ervaren kampioen die Hamilton is, precies weten wanneer je wel en wanneer je nog niet tot het gaatje moet gaan. Richting de eerste pitstops kwam het eerste tactische vraagstuk op tafel: wie gaat er eerst en wie durft te wachten? Het antwoord luidde dat Verstappen in ronde 24 eieren voor zijn geld koos door de versleten softs in te ruilen voor een setje mediums. Het leek een bewuste keuze van Red Bull om een 'undercut' voor te zijn. Met een minieme voorsprong ben je als eerste man immers kwetsbaar voor een eerdere stop van de rijder erachter. Om dat op te vangen, heb je minimaal twee à tweeënhalve seconden voorsprong nodig en dat gat had Verstappen niet. Doordat 'track position' cruciaal is op het Circuit de Barcelona-Catalunya kun je als leider maar beter voor de concurrent aan zijn.

Precies dat deed Red Bull, al bleek het niet zo'n bewuste keuze. "Verstappen kwam ineens binnen en de monteurs waren volledig onvoorbereid. Ineens brulde iemand van het team: 'Max is binnen, Max is binnen!'" Het was op dat moment alarmfase één in de Red Bull-pitbox en dat verklaart meteen waarom de stop 4.2 seconden duurde. "Het was een misverstand tussen Max en zijn race-engineer. De race-engineer zei dat Max in één van de volgende ronden binnen moest komen, maar Max verstond 'deze ronde'." Verstappen kon er in de persconferentie nog wel om lachen. "Ik dacht dat ik die ronde naar binnen moest ja, maar dat was duidelijk niet het geval!"

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Dat lachen kon vooral doordat het tijdverlies niet desastreus bleek. Mercedes heeft een eerste kans om de baanpositie over te nemen onbenut gelaten. Uit data-analyses blijkt dat Hamilton P1 wel had overgenomen als hij in de ronde na Verstappen naar binnen was gegaan. Mercedes profiteerde echter niet en dat leek in eerste instantie een foute beslissing, een gemiste kans. Alhoewel die stelling nog steeds te verdedigen valt, zat er een duidelijk idee achter het Mercedes-plan: zo lang mogelijk doorrijden om de laatste stint - op dat moment dacht men nog aan een éénstopper - zo kort mogelijk te maken. Daar past ook een stukje 'vintage Lewis Hamilton' bij. Toen hij achter Verstappen reed, liet de Brit weten: "Really struggling with the rears." Maar toen de Nederlander voor zijn neus verdween klonk het ineens: "Tyres still ok."

De tweede pitstop van Hamilton: Mercedes rekent en handelt razendsnel

Een buitenkansje om P1 over te nemen of niet: Mercedes hield vast aan het eigen plan. De uitvoering van dat plan werd een stuk makkelijker doordat de race pace op mediums ongeëvenaard was. Binnen mum van tijd reed Hamilton het gat naar Verstappen dicht. Even werd gedacht dat Verstappen het bewust liet gebeuren. Inhalen is moeilijk en Verstappens banden waren ouder, dus de mediums dan maar een beetje sparen en Hamilton opvangen? Niets bleek minder waar. "We waren gewoon te langzaam en zij hielden de banden ook langer goed", liet Verstappen na afloop weten. De Limburger hield stand en eventjes leek het Spanje 2016-scenario in de maak, met Hamilton in de rol van Kimi Raikkonen. In ronde 42 besloot Mercedes dat scenario echter in te ruilen voor dat van de Hongaarse Grand Prix 2019.

Mercedes koos voor een extra stop en een aanval op gebruikte maar nog altijd veel versere mediums. Het plan was, net als alle alternatieven, bliksemsnel doorgerekend door een team strategen in Brackley. James Vowles zat als hoofdstrateeg aan de knoppen en hakte de knoop door. "Onze strategen en wiskundigen zijn echt fantastisch. Je vraagt naar een plan en krijgt meteen alle opties en doorrekeningen", zou Wolff later verkondigen. De strategen schetsten de Mercedes-kopstukken een duidelijk beeld. "Als we op dat moment zouden stoppen, dan zouden we Max één ronde voor het einde pakken en zouden we 1.4 seconde per ronde sneller zijn. Wij geloofden dat het genoeg zou zijn en hebben de strategen en de data vertrouwd." Om daarna met een kwinkslag af te sluiten: "Maar die strategen hadden het hopeloos verkeerd. We grepen Max namelijk niet in de laatste ronde, maar al veel eerder."

Had Red Bull kunnen reageren? De alternatieven besproken

Hamvraag luidt natuurlijk of Red Bull goed gehandeld heeft door buiten te blijven. Voor de beantwoording van die vraag  zijn verschillende facetten van belang. Allereerst de pitstop van Mercedes en de out-lap van Hamilton. De modellen laten zien dat Verstappen achter Hamilton was beland als hij een ronde later was gevolgd. "Als wij in de eerstvolgende ronde waren gevolgd, dan hadden we de baanpositie al opgegeven. En voor de goede orde: zij hadden echt een snellere auto", bevestigt Horner. Hij wil ermee aangeven dat meteen reageren absoluut geen optie was. Verstappen was achter de wereldkampioen beland en door het snelheidsverschil tussen beide teams zou inhalen een onmogelijke opgave zijn  geweest.

Daar komt  bij dat Red Bull geen nieuwe of relatief nieuwe mediums meer had. Het team had nog wel een nieuw setje softs, maar die banden zouden niet de benodigde afstand halen. "We hebben alles bekeken en afgewogen, maar hadden alleen nog een nieuwe set softs", legt Marko uit. "Het was veel te vroeg om die eronder te gooien. Bovendien moesten we eerst Bottas nog inhalen en daarna pas Hamilton. Het risico van zo'n zet was veel te groot. We wisten dat het niets zou opleveren." Marko noemt terloops een belangrijk punt: de aanwezigheid van Bottas. Mercedes had hem zolang mogelijk buiten gelaten, zodat Verstappen zijn softs achter de Fin had kapotgereden en een aanval op Hamilton wel kon vergeten. Zie hier de meerwaarde van een competitieve tweede rijder, van een ideale wingman.

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Dit alles maakt duidelijk dat meteen reageren een kansloze optie was. En alternatief dat door fans veelvuldig naar voren is gebracht, is iets eerder naar het nieuwe setje softs gaan. Toen Bottas in ronde 53 naar binnen ging, was dat obstakel immers weg en had Red Bull een 'gratis' pitstop kunnen maken. "Maar in dertien ronden hadden we de tijd van die pitstop niet meer terug kunnen winnen", luidt het verweer vanuit Red Bull. Gezien de race pace van Hamilton in de slotfase zit daar wat in. Het team uit Milton Keynes heeft vanuit die overtuiging een andere afweging gemaakt: de leiding zo lang mogelijk vasthouden en maar zien waar het schip strandt. "We zijn zo lang mogelijk buiten gebleven en hoopten dat er een safety car zou komen", aldus Marko. "Dat had ons nog kunnen redden met een setje softs achter de hand. Daarvoor hadden we alleen een beetje geluk nodig en het geluk is dit jaar niet aan onze zijde."

De safety car kwam niet en de onvermijdelijke inhaalactie van Hamilton wel. Dat was voor Red Bull reden genoeg om alsnog de rode banden van stal te halen en de snelste raceronde te pakken. Dat had met een eerdere stop wellicht ook gekund, maar Red Bull wilde het zo laat mogelijk doen om in de slotronden niet op een counter te lopen. "We zijn uiteindelijk maar voor schadebeperking gegaan door het binnenhalen van die snelste raceronde", aldus Marko. De 78-jarige Oostenrijker legt uit dat de onverwachte eerste stop van Verstappen het geheel niet makkelijker heeft gemaakt. "Doordat Max te vroeg binnenkwam, werd die tweede stint nog langer en waren we aan de genade overgeleverd. Uiteindelijk was Hamilton ook gewoon sneller op mediums. Max heeft alles geprobeerd, maar het racetempo van Mercedes was beduidend beter. We stonden met de rug tegen de muur."

Opties voor de toekomst

Het resultaat hiervan is dat de Spaanse GP van 2021 een herhaling van Hongarije 2019 is geworden. Met enig cynisme kun je zeggen dat niet de ezel maar wel de stier zich tweemaal aan dezelfde steen heeft gestoten. De praktijk is iets gecompliceerder: Red Bull heeft zoals gezegd alle opties afgewogen en laten doorrekenen, maar zag geen beter alternatief. Doorrijden werd het devies en leidde de onvermijdelijke nederlaag in. De slotvraag luidt hoe een derde nederlaag in soortgelijk omstandigheden kan worden voorkomen. Het simpele antwoord op die vraag luidt dat er geen simpel antwoord is. Er moeten structureel dingen verbeteren, zo concludeerde ook Verstappen na afloop.

"We komen in de race nog wat tekort. Het is tot dusver zo geweest dat we competitief zijn in de kwalificatie, maar in de race wat meer worstelen. We hebben nog stappen te zetten, al weten we dat zelf ook." Het verbeteren van het racetempo is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Dat geldt ook voor het tweede aspect: de tweede Red Bull moet dichterbij zitten. Ook daar had Verstappen, ditmaal bij Ziggo Sport, wel wat over te melden: "Uiteindelijk ben ik altijd alleen in het gevecht." Rugdekking van Perez had kunnen voorkomen dat Hamilton zijn tweede stop maakte. De Brit was in dat geval achter de tweede Red Bull beland en dat risico was te groot geweest voor Mercedes. Nu had het merk met de ster niets te verliezen, dan wel. De nederlaag in Barcelona was onvermijdelijk, maar voor de komende races komt Horner met een duidelijke boodschap: "We desperately need him [Perez] up there." En zo is het: in dit tactische spel is een sterke tweede rijder goud waard. Die was er in Spanje niet en dus werd goud wederom zilver.

Video: Bekijk en beluister hier meer over de tactische strijd tussen Red Bull en Mercedes in Spanje

Sluit je aan bij de Motorsport community

Praat mee
Vorig artikel VIDEO: Hoe Leclerc in Spanje Bottas verschalkte
Volgend artikel Brawn: Verstappen niet bang om strijd met Hamilton aan te gaan

Beste reacties

Er zijn nog geen reacties. Wil je er één schrijven?

Meld je gratis aan

  • Snel toegang tot je favoriete artikelen

  • Stel alerts in voor breaking news en je favoriete coureurs

  • Laat je horen met de reactiemodule

Motorsport prime

Ontdek premium content
Abonneer

Editie

Nederland