Uitgelegd: Waarom arm pump een groot probleem is in de MotoGP

Motorrijders van alle niveaus kunnen tijdens het rijden te maken krijgen met een opgepompte arm, oftewel arm pump. Het kan ervoor zorgen dat alle kracht uit het lichaam wegvloeit en de best getrainde coureurs ineens amateurs lijken als ze op de motor onderweg zijn. Neem Fabio Quartararo, die in 2021 in de Grand Prix van Spanje onderweg was naar zijn derde achtereenvolgende overwinning. Het circuit van Jerez is altijd vrij zwaar voor coureurs, maar de terugval van de Fransman kwam geheel onverwacht. Na een mindere start reed Quartararo aan kop, maar in de veertiende ronde liet hij het tempo ineens zakken. Zijn tegenstanders kwamen een voor een langszij en de tweede helft van de Spaanse GP werd een lijdensweg voor de Yamaha-rijder. Twee dagen na de race ging hij in Frankrijk onder het mes. 

Quartararo werd in 2019 ook al behandeld voor arm pump, maar wat is het nu eigenlijk? We vroegen het aan Bart Nelissen van Nelissen Training Facility. Hij werkt onder meer samen met MXGP-coureurs Glenn Coldenhoff en Tony Cairoli, maar is zelf ook motorcrosser geweest. “Als de spieren door verzuring vol beginnen te lopen, krijg je arm pump”, legt hij het fenomeen uit. “Als je lange tijd aan een buis hangt, begin je door de grijpkracht ook te verzuren. Dan is het op een gegeven moment op. Een motorrijder heeft hetzelfde, die moet knijpen, trekken en duwen. Je hebt eigenlijk nooit rust, ook omdat je vanwege de snelheid je continu moet vasthouden aan de motor. Eigenlijk is het verkramping en verzuring van de spieren doordat je constant dezelfde beweging maakt en steeds onder spanning staat.”

Hoewel er geen ideale methode is om opgepompte armen te voorkomen, stelt Nelissen dat er in de voorbereiding op een race al veel gedaan kan worden. “Het tempo ligt tegenwoordig zo ontzettend hoog in races, of het nu motorcross of wegrace is. Van start tot finish gaan ze voluit en als een rijder dan niet genoeg getraind of niet voldoende opgewarmd is, kan het voorkomen. Met oefeningen als warm-up kun je de stroming van bloed op gang brengen, als er een paar keer de kracht geleverd is kun je het wel een beetje voorkomen. “Om van arm pump af te komen kan er in het uiterste geval een operatie uitgevoerd worden waarbij een snee gemaakt wordt in het vlies rond de betreffende spier in de onderarm. Dat wil echter niet zeggen dat het probleem voorgoed opgelost is, zoals nu bij Quartararo bleek."

Het gebeurde dat betreffende weekend in Jerez wel opvallend vaak. Volgens sommige rijders heeft dat te maken met de aard van het circuit, maar Aprilia-rijder Aleix Espargaro is daar niet mee akkoord. “Het ligt niet aan Jerez als circuit”, denkt Espargaro, die tien jaar geleden ook al eens onder het mes ging voor arm pump. “De MotoGP wordt steeds sneller en sneller, we hebben meer downforce, meer aerodynamica en vermogen. We zijn [als rijders] geen machines, we zijn mensen. Ik weet niet hoe we dat kunnen verbeteren, ik houd ervan om te trainen en nieuwe dingen te proberen om goed in vorm te komen. Maar ik weet niet wat we moeten trainen om arm pump te voorkomen.”

Is arm pump niet alleen fysiek, maar ook een mentaal probleem?

Nelissen stelt daarentegen dat de mentale ingesteldheid van een coureur ook meespeelt: “Het is misschien een beetje kort door de bocht, maar als je niet fit genoeg bent of van jezelf niet het idee hebt dat je een wedstrijd op een bepaald tempo kunt volbrengen, dan sta je mentaal al op 1-0 achterstand. Dan kun je niet lekker ontspannen rijden en dan zit je verkrampt op de motor.” Het is moeilijk te verklaren waar het bij Quartararo vandaan kwam. “Hij had al twee races gewonnen en hoefde zich eigenlijk geen zorgen te maken over fitheid of tempo. Maar toch kan het voorkomen dat zwakke punten meer opspelen als er iets niet optimaal is en het rijden wat meer moeite kost.”

Franco Morbidelli voor Aleix Espargaro en Francesco Bagnaia

Het zou ook kunnen dat de huidige MotoGP-machines zo langzamerhand te snel worden en dat we de grenzen naderen van wat toelaatbaar is voor het lichaam van de mens. “Daar wil ik niet graag aan denken”, vervolgt Espargaro. “Met de techniek die we nu hebben zou je dat wel denken, maar ik ga toch kijken of ik op een andere manier kan trainen. Ik kan de positie op de motor misschien iets veranderen, maar ik weet het op dit moment niet. Ik rij al meer dan tien jaar in de MotoGP en ik heb dit probleem eigenlijk nooit gehad.” Alleen het aanpassen van een trainingsregime is volgens Nelissen niet voldoende. “Ik train en behandel sporters en patiënten. Er wordt altijd alleen maar gekeken naar het trainen en dat is een beetje kortzichtig, in het geval van motorcoureurs rijden ze het liefst iedere dag. Het komt ook aan op een stukje behandeling. Bijvoorbeeld als je nek volledig vastzit en je kunt niet helemaal vrij bewegen, dan heeft dat ook weer effect op de armen. Het kan ook helemaal ergens anders vandaan komen dan alleen uit de armen zelf. Met de cross is het vaak een beetje kortzichtig dat er alleen gekeken wordt naar training.”

Hectische voorbereiding

Jack Miller werd na de GP van Doha in 2021 geopereerd aan opgepompte armen, hij was een van de laatste rijders in de MotoGP die zich nog niet had laten behandelen. Volgens de Australiër heeft het atypische voorseizoen ermee te maken dat hij er last van kreeg: “Als het seizoen op een normale manier begonnen was, zou het voor mij geen probleem zijn. Nu is de kalender zo compact dat het een probleem is geworden. Ik ben blij dat ik het gedaan heb, Jerez was normaal gesproken heel zwaar voor mij met arm pump. Nu had ik nergens last van, Fabio wel en hij is al geopereerd. Valentino [Rossi] heeft het nog nooit gehad en hij rijdt al honderd jaar op dit soort motoren, het hangt wat dat betreft ook af van je lichamelijke gestel.”

Jack Miller liet zich aan het begin van 2021 ook opereren aan arm pump.

“Het is voer voor een studie”, sluit Nelissen zich bij Miller aan en noemt negenvoudig MXGP-wereldkampioen Tony Cairoli als voorbeeld. “Hij had vorig jaar last van zijn schouder en klaagde toen ook over arm pump en dan heb je het weer. Op circuits die fysiek zwaarder waren, wist hij dat er geen volledige controle was. Dan doe je het tegenovergestelde op de motor: harder knijpen. Het is een combinatie van zijn lichaam, maar ook dat hij tussen de oren wist dat hij lichamelijk niet helemaal 100 procent was en het moest compenseren. Het ligt wat dat betreft ook wel een beetje aan de persoon zelf.”