De Aprilia-revolutie: Hoe het merk van de hel naar de hemel ging

Eind 2018 zat het populairste raceprogramma van de Piaggo Group in een dal. Echte progressie had men in de jaren daarvoor niet geboekt. Aan het eind van dat seizoen maakte de formative de komst van een voormalig Ferrari-engineer bekend. Massimo Rivola had in zijn loopbaan verschillende functies bekleed bij het Formule 1-team van Ferrari. Hij was sportief directeur tussen 2009 en 2016 en werd daarna het hoofd van de Ferrari-opleiding. Onder zijn leiding werd Charles Leclerc klaargestoomd voor zijn debuut in de Formule 1. De overstap naar Aprilia was een grote uitdaging voor Rivola. Hij kwam op het moment dat het van kwaad tot erger ging met Aprilia. Andrea Iannone was bijvoorbeeld net tegen de dopinglamp gelopen en werd per direct op non-actief gezet.

De toegevoegde waarde van de Italiaanse frontman gaat verder dan specifieke kennis van de MotoGP. Aan de ene kant loste hij in zijn rol als sportief manager Romano Albesiano af, die zich daardoor kon focussen op de technische kant van het verhaal. Hij kon werken aan de optimalisatie en de ontwikkeling van de RS-GP. Op hetzelfde moment kon de voormalig Ferrari-man zijn invloed in de Formule 1-paddock gebruiken om interessant personeel naar Noale te halen. Daar lag de basis van de successen die dit seizoen voornamelijk geboekt werden door Aleix Espargaro.

Een menselijke manager

In 2020 sloot Aprilia het wereldkampioenschap voor teams af met de laatste plek. Halverwege het seizoen 2022 staat het team bovenaan. Espargaro staat tweede in het rijdersklassement, 21 punten achter WK-leider Fabio Quartararo. Antonio Jimenez, een van de meest ervaren mannen in de paddock en de crew-chief aan de zijde van Aleix Espargaro, legt in gesprek met Motorsport.com uit wat er veranderd is. “Massimo heeft veel zaken positief veranderd. Hij heeft een verzoenend karakter, hij probeert te motiveren en te overtuigen door het gesprek aan te gaan en niet door zijn wil door te drukken. Hij is heel erg bezig met een goede sfeer in het team en dat is belangrijk”, zegt Jimenez. “Daarnaast kan Romano [Albesiano] sinds de komst van Massimo doen wat hij graag doet. En tot slot was het heel belangrijk dat Massimo andere sleutelspelers uit de Formule 1 heeft meegenomen die nu een belangrijke rol spelen in het team.”

Met die sleutelfiguren heeft Jimenez het over Marco de Luca en Stefano Romeo, die beide een verleden hebben bij Ferrari. Zij werkten in het gouden tijdperk van het team samen met Michael Schumacher. “Aprilia werkt nu volgens een systeem dat uit de Formule 1 komt. Sommigen hebben hun mentaliteit moeten veranderen, van vier naar twee wielen”, zegt Jimenez. De Luca houdt zich bezig met aerodynamica, Romeo is de man die de elektronica onder zijn hoede heeft. Men heeft ook geïnvesteerd in CFD, een systeem waarmee materiaal gesimuleerd kan worden. Het heeft een grote rol gespeeld in de wijze waarop de RS-GP veranderd is. “Dat is een heel proces geweest”, zegt Jimenez. “Dankzij Aleix, die in het testwerk echt een belangrijke spil is geweest, hebben we de nieuwe ontwikkelingen getest en ze daarna afgeschreven of in juist in gebruik genomen.”

Vanwege zijn karakter heeft Rivola overal waar hij vertrokken is ook nog vrienden. Een van hen is Toni Cuquerella. De Aprilia-manager werkte lang met hem samen en deelt een passie voor motorfietsen. “Massimo is heel goed in het creëren van eenheid in een team. In tegenstelling tot andere managers is hij heel goed in luisteren en probeert hij zaken te regelen middels een dialoog”, zegt Cuquerella, die tegenwoordig als F1-commentator werkt bij de Spaanse televisie. “Hij heeft veel ervaring in resource management, ik weet zeker dat de investeringen voor de ontwikkeling van de motor heel goed ingedeeld worden.”

Nieuwe werkwijze

Met de resultaten uit het recente verleden lijkt het erop dat Aprilia en Ducati een stap voor de Japanse teams staan, die nog altijd volgens oude gebruiken werken. Inmiddels worden er vraagtekens gezet bij de manier waarop ze werken. “Aprilia werkt heel anders dan Honda, om maar een voorbeeld te geven”, zegt een engineer van Aprilia, die tot voor kort voor Honda en Suzuki werkte. “Hier", refereert hij aan Aprilia, “heb je allerlei verschillende afdelingen, maar weten we ook waar de anderen aan werken. Het is een manier om te werken als team en invloed uit te oefenen op de keuzes die het beste werken voor het team. Bij Honda heb je mensen in een bepaalde divisie die geen idee hebben wat anderen elders doen.” Albesiano is wat dat betreft ook ruimdenkend: “Als hij niet meteen overtuigd is van een idee dat je aan hem voorstelt, laat hij je eraan werken om te bewijzen dat het wel degelijk een goed idee is. Het laat zien dat hij wil winnen, maar dat hij tegelijkertijd ook zijn ego aan de kant kan zetten.”

Het wereldkampioenschap gaat over drie weken verder met de Britse Grand Prix op Silverstone. Een jaar geleden boekte Aleix Espargaro daar het eerste podium van Aprilia in het MotoGP-tijdperk. Dat was nog maar het startpunt van een zeer indrukwekkende startpunt waar we – zeer waarschijnlijk – het laatste nog niet van gezien hebben.