MXGP-top staakt voor kwalificatierace: wat gebeurde er in Ernée?

Om het één en ander maar direct samen te vatten: het ging de rijders om hun veiligheid en de manier waarop daar mee wordt omgegaan. Voor de rijders die uiteindelijk besloten om niet te starten woog het rijden van een kwalificatierace, en de risico's die daarbij komen kijken, niet op tegen het eventuele voordeel dat er te behalen viel. Na een half uur discussiëren was de conclusie: wie wil rijden, rijdt en wie niet wil rijden, rijdt dan maar niet. Uiteindelijk gingen Tim Gajser, Mitch Evans, Ruben Fernandez, Jorge Prado, Alberto Forato, Jeremy Seewer, Glenn Coldenhoff, Pauls Jonass en Calvin Vlaanderen niet van start in de kwalificatierace. Voor veel omstanders en het publiek was het lang onduidelijk wat er gaande was. Motorsport.com ging op onderzoek uit om zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen en de diverse kanten van het verhaal te laten horen.

Wat voorafging

Ernée is een klassieke Franse baan met veel hoogteverschil. Hoewel het in de dagen voor de GP al flink regende, verteerde de baan het water goed en in de zon waren al zo'n tienduizend man, nog een fractie van wat er op zondag zit, naar de baan afgereisd. De baan lag er op zaterdagochtend perfect bij, maar er waren wel wat incidenten die de wenkbrauwen deden fronsen. Een incident in de vrije training van de MXGP, waarbij Mattia Guadagnini hard ten val kwam en twee ronden buiten westen op de baan lag voordat er medische assistentie ter plaatse was, was bepaald geen reclame. In de supportklasses gebeurde een vergelijkbaar incident, waarbij het opnieuw veel tijd in beslag nam voordat de rijder in kwestie op een brancard kon worden vervoerd.

Rond een uur of twee, vlak voor de start van de EMX125 klasse, een van de supportraces, kwam de regen plots met bakken uit de hemel. Naast een uur lang regen was er ook lokaal onweer. Echter, zoals Infront CEO David Luongo Motorsport.com zou vertellen, was er geen sprake van onweer op de baan: "Er was alleen onweer rondom het circuit, anders hadden we direct een rode vlag gezwaaid."

Terwijl de EMX125 klasse tijdens de zware regen werd uitgereden, volgde ook de MX2 nog voordat de MXGP van start ging. Dat maakte de timing van het statement dat de rijders maakten ook een beetje ongelukkig: er waren immers al twee races verreden in veel mindere omstandigheden. Toch was er een belangrijk incident dat de rijders wellicht een extra zetje gaf.

In de MX2-race kwam Jago Geerts, de nummer twee in het WK ten val, en liep direct terug naar het paddock. Hij leek daarbij een schouderblessure opgelopen te hebben. Uiteindelijk viel het mee, maar het was toch een moment dat grote gevolgen had kunnen hebben en dus werd aangegrepen.

Zoals door diverse bronnen aan Motorsport.com is gemeld werd het initiatief tot de staking genomen door GasGas-rijder Jorge Prado, die tussen de bedrijven door, na de regenval, een ronde is gaan maken langs de diverse toprijders en teams. De rijders hebben zich in grote mate achter hem geschaard en vormden zo een front. Dat bleek niet veel later een instabiel front te zijn.

Wat waren de beweegredenen?

De baan, en met name de eerste sectie met de startbocht, lag er uitermate glibberig bij. Toch kan niemand beweren dat er nooit in slechtere omstandigheden is gereden. En precies dat is waar het om draaide vandaag: niet zozeer om Ernée, maar de manier waarop met de veiligheid van rijders in het algemeen wordt omgegaan. Er wordt namelijk vaker gereden op een baan die in essentie niet tot het beste van het beste behoort. Een jaar geleden uitte Romain Febvre nog zijn onvrede over het parcours in Oss en de speciaal gebouwde banen bij fly-aways (lees: Indonesië) zijn iedereen al langer een doorn in het oog. 

Wat was nu uiteindelijk het statement?

Voor media en het publiek was het lang gissen naar het antwoord op deze vragen. Nog altijd heeft geen van de rijders zich heel duidelijk uitgesproken, maar alles bij elkaar lijkt het hierop neer te komen: de rijders in kwestie vonden het onnodig om van start te gaan in de kwalificatierace en het risico te nemen geblesseerd te raken, wat Jago Geerts leek te overkomen. Daarmee wilden ze de veiligheid in het algemeen aankaarten, maar ook het gebrek aan zin van de kwalificatierace: er vallen geen punten te verdienen, hij wordt alleen verreden om het publiek op zaterdag te vermaken en dat bleek één van de voornaamste discussiepunten die ontstond. 

Puntje bij paaltje is de staking een resultaat van een groot aantal problemen die al enige tijd aan de oppervlakte borrelen. Het was gewoon een kwestie van tijd voordat het gebeurde en er is een kans dat het niet de laatste keer gaat zijn dat dit gebeurt.

Hoe reageerde men op het statement?

Toen duidelijk werd dat er diverse rijders waren die niet van start wilden gaan, kwamen Infront en de FIM in actie. Ze gingen de discussie aan. Wat er precies werd gezegd en in welke bewoordingen, daar gaan allerlei verhalen over de ronde. Het kwam erop neer dat de rijders opkwamen voor hun eigen veiligheid, maar dat promotor Infront zich vooral bekommerde om het toegestroomde publiek. De toeschouwers houden de sport draaiende en mochten niet teleurgesteld huiswaarts keren. De reactie van de rijders was kort en helder: Het publiek betaalt het salaris van de rijders niet. Goed om te weten is dat fabrikanten de salarissen betalen en er geen prijzengeld wordt uitgedeeld in het WK motorcross, sterker nog: er moet inschrijfgeld worden betaald.

Uiteindelijk werd het heel simpel gesteld: wie wil rijden, rijdt. Wie niet wil rijden, rijdt niet. Zodoende, ging er een groep van negen rijders niet van start. Zij stonden aan de zijlijn toen hun collega's wel van start gingen en keerden toen terug naar de teams.

Tim Gajser (Team HRC) en Jeremy Seewer (Yamaha) in gesprek met David Luongo (Infront Moto Racing CEO)

Foto: Ray Archer

Was de actie succesvol?

Een statement is op zijn krachtigst als iedereen meedoet. Dat was gewoon niet het geval. Allereerst zijn er verschillen tussen teams. Zo reed thuisrijder Maxime Renaux van Yamaha uiteindelijk wel, naar verluidt met enige tegenzin. Zijn collega's Glenn Coldenhoff en Jeremy Seewer reden niet. Laatstgenoemde was één van de meest uitgesproken rijders, terwijl Coldenhoff zich solidair toonde met het statement. Bij HRC was het juist Mitch Evans die zijn lot verbond aan dat van Tim Gajser, de WK-leider die ook onder druk staat. Ook de andere Honda-rijder, Ruben Fernandez, ging niet van start. Pauls Jonass reed namens Husqvarna ook niet, terwijl Brian Bogers wel van start ging. Van de 30 rijders gingen er uiteindelijk nog 'gewoon' 22 van start. Uiteindelijk is er niets aan de baan gedaan, zijn er geen toezeggingen geweest en is er, in feite, niets bereikt.

Een ander probleem met de staking was dat het gebeurde op een moment dat het er eigenlijk niet toe deed: een kwalificatierace. Die is niet op televisie, daar worden geen punten verdiend en het gebeurt precies op het moment dat Infront eigenlijk niet wordt geraakt. Ironisch genoeg werkt het feit dat er geen vol starthek is, waardoor ook de rijders relatief weinig te verliezen hebben met een dergelijke actie, ook niet in hun voordeel. In dat opzicht is het een gemiste kans, maar de kans is groot dat het niet de laatste keer is dat er een dergelijke actie plaatsvindt, als Infront niet ingrijpt.

Hoe nu verder?

Even heel praktisch: ondanks alle verhalen over dat er een diskwalificatie zou kunnen volgen na het weigeren van deelname aan de kwalificatierace, zullen alle rijders die vandaag niet zijn gestart, maar wel in de tijdtraining hebben gereden, morgen gewoon van start gaan. Zondag, zoals gezegd, worden de punten pas verdeeld en dan zullen ze waarschijnlijk  ook 'gewoon' willen starten. Boetes worden ook niet uitgedeeld aan de rijders, aangezien die onder contract staan bij de teams en alleen die teams verplichtingen hebben jegens het kampioenschap en diens promotor, wat overigens ook de meest waarschijnlijke redenen was dat zij zich niet uitspraken vandaag. MXGP-baas Luongo had begrip voor de rijders, maar benadrukt: "Dit is niet de plek en het moment om die discussie te voeren."

Wanneer dat moment wel is, is officieel niet duidelijk. Maar bronnen binnen de paddock bevestigden wel aan Motorsport.com dat er aangestuurd wordt op een breed overleg tussen Infront en de betrokken partijen (rijders en teams) tijdens de volgende GP in Teutschenthal, Duitsland.