Hoe Valkenswaard van de MXGP-kalender verdween

In de motorcross podcast De Crosscast is Roos een aflevering lang aan het woord en gaat het bijna alleen maar over zijn ervaringen als organisator. In 1974 stond Roos als vijfjarig jongentje langs de baan bij de eerste GP. Decennia later zou er een droom uitkomen, toen hij de organisatie in handen kreeg.

Vriendenteam

In 2009 nam Roos de organisatie over, toen de oorspronkelijke organisatoren op leeftijd kwamen en uitgekeken raakten op de jaarlijkse uitdaging. De GP leek ten onder te gaan. “Ik had wel een idee van, dit mogen we niet laten gebeuren, dit moeten we in stand houden en dus heb ik de grote broek aangetrokken.” Er kwam een hoop bij kijken, maar uiteindelijk ging de GP wel door en zou hij nog tien jaar lang, met horten en stoten op de kalender blijven.

Met een vriendenteam stortte Roos zich op de organisatie. Slechts spaarzaam kregen hij en zijn team wat mee van de races. “Je probeert bij de start wel even aanwezig te zijn”, zegt Roos daarover, “om te zien waar je het allemaal voor gedaan hebt. Dan komen we als team ook even bij elkaar, pakken we portofoons en zoeken we elkaar op. Dat is ons momentje.”

Opkomst Herlings

Één voordeel heeft de organisator: hij begint aan de klus in de tijd dat Jeffrey Herlings in opkomst is en de toekomst van de MXGP in Nederland er uitstekend uitziet. “The Bullet ging natuurlijk als een raket, dus dat was precies het goede moment voor ons. Dus over publiek hadden we zeker niet te klagen.”

Jeffrey Herlings, Red Bull KTM Factory Racing, wint in Valkenswaard (2011)

De opkomst van Herlings was natuurlijk een opsteker, maar toch bleven de verhalen circuleren dat de GP niet zeker was van zijn plek. Hoewel Roos altijd is blijven volhouden het nooit om het geld te hebben gedaan, waren de inkomsten nooit het probleem. “Het was puur hobbymatig”, benadrukt hij nog maar eens. “We kwamen gerust weleens in de plus uit, maar hele grote bedragen werden het niet. Maar voor hobby was dat respectabel.”

Dat was jammer, want er zat een heel nobel streven achter de motivatie voor de organisatie. “Het idee was in eerste instantie om een GP te organiseren, daar financiën in op te bouwen en daarmee het Nederlandse crosstalent te helpen. Dat potje is ooit een keer 12.000 euro geweest, maar het grootste gedeelte heeft het in de min gestaan, helaas.”

2014: Assen dreigt Valkenswaard te vervangen

Na 2013 valt het doek direct al voor de GP in Lierop, een hard gelag voor de Nederlandse rijders. Met de entree van Assen lijkt ook Valkenswaard op de tocht te gaan. “Een totaal andere beleving en sfeer. Niet met elkaar te vergelijken natuurlijk. Twee GP’s in Nederland vind ik altijd beter dan geen. Het heeft elkaar nooit in de weg gestaan.” Uiteindelijk blijkt dat ook en verschijnt Valkenswaard alsnog op de kalender, al luidt het wel een tijdperk in van de steeds zwaarder wordende strijd.

Fouten in de vergunningen en monstertruckongeluk

De Nations is sinds 1991 niet meer in Valkenswaard geweest en ook dat heeft te maken met vergunningen, zo legt Roos uit. “Dat was wel een droom die we wilden voltooien. Maar het werd steeds moeilijker in het vergunningstraject. Niet omdat de gemeente per se tegen wilde werken, maar vooral omdat er fouten zaten in de afgegeven vergunningen. Dat gaf omwonenden genoeg om op te schieten. Dat maakte het voor ons steeds moeilijker.”

Ook andere factoren maakten het Roos steeds lastiger. “Op een gegeven moment had je het ongeval met de monstertruck in Haaksbergen. Dat zorgde er ook voor dat alles aangescherpt werd. Ons veiligheidsplan ging van 20-25 pagina’s tot bijna 400 pagina’s. Dat moet je in vijf maanden realiseren. In oktober hoor je van de promotor of je mag organiseren, in december een datum. Als je daarna een vergunning aan moet vragen, raak je al in de knel.”

2019: Slapeloze nachten en ‘afkoopsom’

Voor de editie van 2019 gebeurt er iets raars. Een parkeerterrein blijkt niet beschikbaar voor de organisatie en is toch echt nodig. “Dan wordt een parkeerplek waar al dertig jaar geparkeerd wordt en opeens geen vergunning op blijkt te zitten. Dat komt enkele dagen van tevoren aan het licht omdat mensen daar parkeren. Dan heb je wel slapeloze nachten.” De gemeente komt zelf met een voorstel.

“Dat ging op een hele aparte manier. Op de woensdag voor de GP stond ik voor de voorzieningsrechter en daar was het gewoon heel simpel: geen parkeervergunning. De gemeente kwam met een compromis, waarbij ik geld moest storten naar belanghebbenden die daar last van zouden hebben. Dat akkoord hebben we gemaakt, ik was blij met de oplossing.”

2020: Laatste GP

“Na 2019 hebben we eigenlijk gezegd dat we het niet meer zouden doen. Tien jaar gedaan, was mooi, maar we laten het hierbij.” Uiteindelijk kwam de GP alsnog terug, toen Assen weer wegviel en de Nederlandse rijders zich aandienden. “Naarmate dat seizoen verder vordert en ziet hoe de Nederlandse rijders het doen. Glenn Coldenhoff ging als een speer, Roan van de Moosdijk kwam erbij, we wonnen de Nations. Toen zeiden we: dit mogen we niet verloren laten gaan.” Maar opnieuw waren er strubbelingen.

2021: Op zoek naar een andere baan

“Daarna kwam echter het vervelende verhaal dat er niet meer gecrosst mocht worden in Valkenswaard. Er is geen bestemmingsplan en dus houdt het op.” Inmiddels werkt Roos samen van Dik van Wikselaar aan een project om de GP naar Arnhem te halen. “Toen ging er een wereld voor mij open. Zoveel mensen die meedachten en dingen die geregeld zijn. Alsof ik in een sprookje terechtkwam.”

Op de voorlopige kalender voor 2021 staat geen Arnhem, maar Oss. Het is natuurlijk nog maar de vraag hoe het seizoen uiteindelijk zal gaan verlopen. Wie weet is Arnhem alsnog nodig, maar voorlopig zit Roos met zijn team op de reservebank en voor nu heeft hij daar vrede mee. “Mocht het zo zijn dat er straks andere GP’s afvallen, dan zijn wij er klaar voor."

Conclusie: Communicatie sleutel in dossier Valkenswaard

Uiteindelijk waren het niet per se de klachten van omwonenden die Roos en zijn team nekten. Die begrijpt de initiatiefnemer goed, zo geeft hij aan. Het was juist de samenwerking en communicatie met de overheid waarop het project stukliep.

Er zijn fouten gemaakt in de plannen en bij het maken van nieuwe, werd de organisatie regelmatig van het kastje naar de muur gestuurd. Waar Roos jarenlang de GP in leven wist te houden, kreeg hij bijna ieder jaar een nieuwe klap. “Het wordt op een gegeven moment ontmoedigingsbeleid en zakt de moed je wel in de schoenen.”

Toch sluit Roos nog altijd niet uit dat Valkenswaard terugkeert. “De wonderen zijn de wereld niet uit. We blijven positief. We blijven werken aan een nieuw bestemmingsplan. Het is alleen jammer dat het via advocaten en rechters moet gaan. Ik vind dat je met praten altijd veel verder komt. Mensen die ik spreek hebben ook geen moeite met de GP, maar de zaken staan gewoon niet netjes op papier en dat moet gewoon geregeld worden. Daar kan ik me ook gewoon in vinden.”