Special feature

Wat is BoP? De regelgeving die deel uitmaakt van sportwagenraces

De BoP, wat staat voor Balance of Performance, is altijd een belangrijk gespreksonderwerp tijdens de 24 uur van Le Mans. Maar wat is het precies en waarom is het ingevoerd?

#311 Whelen Cadillac Racing Cadillac V-SeriesR: Pipo Derani, Jack Aitken, Felipe Drugovich
De BoP maakt deel uit van de manier waarop sportwagenraces worden bestuurd, maar het is niet altijd gemakkelijk om er iets zinnigs over te zeggen omdat veel ervan verborgen blijft voor het publieke domein. Fabrikanten - of zelfs breder getrokken, deelnemers - in het World Endurance Championship mogen de BoP zelfs niet bespreken, aangezien dit gezien kan worden als een poging tot het beïnvloeden van de BoP. Dat heeft nu ook al geresulteerd in een voorwaardelijke boete van 10.000 euro voor Toyota Gazoo Racing.

Wat is BoP?

BoP is een reeks technische aanpassingen die tot doel hebben om gelijkwaardigheid te garanderen in de sportwagenracerij, of het nu gaat om WEC, DTM of GT World Challenge. Dit wordt bereikt door de parameters van een auto aan te passen, zoals het aantal pk's en gewicht, terwijl Britse kampioenschappen zoals British GT ook successtraffen implementeren, zoals een verhoogde minimumtijd in de pitstop voor de top-drie finishers in elke klasse van de vorige race.
BoP wordt toegekend op basis van de analyse van de recente vorm van een auto, terwijl organisatoren in het WEC zich bijvoorbeeld baseren op gegevens die zijn gemeten tijdens de homologatie, het certificeringsproces dat ervoor zorgt dat auto's voldoen aan de technische standaarden. Maar elk kampioenschap verschilt in de manier waarop het de BoP afdwingt. Een gemeenschappelijk onderdeel is succesballast, waarmee wordt geprobeerd een auto, of hooguit een paar auto's, ervan te weerhouden een kampioenschap te domineren door ze aan te pakken wanneer ze succesvol zijn."
Dit wordt gedaan door gewicht toe te voegen aan die auto('s). In DTM heeft de winnaar van de eerste race bijvoorbeeld 20 kilogram extra ballast voor de tweede race van dat weekend. De nummer twee krijgt er 10 kilogram bij, de nummer drie 5 kilogram. Dit verschilt enigszins met de LMGT3-klasse van het WEC, want tijdens de 6 uur van Imola in 2024 racete de Manthey Pure Rxcing Porsche met 30 kilogram extra na het winnen van de vorige race en voor het aanvoeren van het klassement op dat moment. 
#12 Hertz Team Jota Porsche 963: William Stevens, Norman Nato, Callum Ilott

#12 Hertz Team Jota Porsche 963: William Stevens, Norman Nato, Callum Ilott

Foto door: Emanuele Clivati | AG Photo

Dat systeem was echter niet zo populair in het Britse toerwagenkampioenschap, waar tot 2021 de top-tien van het kampioenschap voorafgaand aan het weekend succesballast kreeg op een glijdende schaal van 75 kg naar 9 kg voor de vrije training, kwalificatie en race één. Dezelfde hoeveelheid ballast werd vervolgens gegeven aan de top-tien finishers van race één voor de tweede race van het weekend, en van race twee naar race drie.
Dit systeem werd vervolgens vervangen voor het seizoen 2022 om samen te vallen met de overgang van de BTCC naar hybride auto's. Voor dit jaar is het weer op de schop gegaan. De hybride powerboost is voor de top-zeven van het kampioenschap beperkt en in de race ook voor de top-zeven van de grid. De minimumsnelheid waarbij het kan worden ingezet is voor die auto's ook hoger dan voor de rest van het kampioenschap. 
BoP zorgt vaak voor veel controverse. Formule 1-wereldkampioen Max Verstappen heeft al vaker aangegeven dat hij graag mee wil doen aan Le Mans, maar heeft ook aangegeven dat hij aarzelde om dat te doen vanwege de BoP. Dit volgde nadat Ferrari de 24 uur van Le Mans won in 2023, waar het gunstigere BoP-beperkingen kreeg. Dat kwam omdat regerend kampioen Toyota 36 kg extra ballast kreeg, wat betekende dat de GR010 Hybrid 13 kg zwaarder was dan de Ferrari, waarvan Toyota-coureur, teambaas en 2021 winnaar van Le Mans Kamui Kobayashi voorafgaand aan de race zei dat het de Japanse fabrikant 1,2 seconde per ronde zou kosten. 
Deze wijzigingen werden slechts vier dagen voordat de auto's de baan op moesten voor de testdag aan de teams gepresenteerd en de organisatie deed geen poging om de unanieme instemming te krijgen die in theorie nodig was om de wijzigingen buiten de Hypercar-voorschriften om door te voeren. Er werden dus onvermijdelijk vragen gesteld over de mate waarin Ferrari's overwinning was geënsceneerd, vooral omdat het de enige ronde van het seizoen was die Toyota niet won. Ondanks Toyota's dominantie in het WEC is er nog steeds een argument dat BoP het racespektakel verbetert, omdat het vaak de grid veel dichter bij elkaar brengt.
Als we het DTM-seizoen van 16 ronden in 2023 als voorbeeld nemen, werden niet meer dan drie van die races gewonnen door één coureur. Sinds Lexus in 2017 heeft geen enkele fabrikant meer opeenvolgende Super GT500-titels gewonnen, terwijl Mercedes in 2018 de laatste was die back-to-back ging in Super GT300.
#94 Peugeot Totalenergies Peugeot 9X8: Stoffel Vandoorne, Paul Di Resta, Loic Duval

#94 Peugeot Totalenergies Peugeot 9X8: Stoffel Vandoorne, Paul Di Resta, Loic Duval

Foto door: Emanuele Clivati | AG Photo

Zo'm open veld is iets waar veel fans van racen met open cockpit, voornamelijk F1, naar streven gezien Red Bull Racing 21 van de 22 Grands Prix won in 2023. Dat was waarschijnlijk niet gebeurd als BoP deel had uitgemaakt van het kampioenschap. Alpine zou bijvoorbeeld het tekort van 30 pk, dat naar eigen zeggen van invloed was op dat seizoen, kunnen wegwerken, Mercedes zou haar instabiele achterkant  kunnen oplossen door meer ruimte te hebben om ballast te plaatsen, terwijl de aerodynamische problemen van Williams waarschijnlijk niet zo groot zouden zijn. 
Maar sinds de oprichting in 1950 draait het in F1 om het bouwen van de snelste auto, waardoor het kampioenschap voor ingenieurs net zo belangrijk is als voor coureurs. Denk maar aan sommige teambazen: Andrea Stella bij McLaren, Mike Krack bij Aston Martin en Ayao Komatsu van Haas. Al deze teambazen zijn getrainde ingenieurs en dat is niet waar BoP echt voor staat. Daarom vindt Mercedes-teambaas Toto Wolff dat er in F1 "nooit over BoP gesproken mag worden" omdat het een "ramp" voor de sport zou zijn. Hij vindt dat F1 een meritocratie moet blijven waar succes wordt beloond in plaats van, tot op zekere hoogte, gestraft. Frédéric Vasseur van Ferrari sloot zich bij deze gedachten aan door te zeggen: "Ik ben geen grote fan van de Balance of Performance of enige vorm van kunstgrepen als deze. Het is helemaal niet het DNA van de Formule 1."

Wat was de BoP voor de 24 uur van Le Mans in 2024? 

De BoP voor de Hypercar van de 24 uur van Le Mans maakte gebruik van gegevens van de race van het jaar ervoor, wat de race scheidt van de rest van het WEC-seizoen. Directeur Thierry Bouvet van de Automobile Club de l'Ouest (ACO) heeft eerder uitgelegd dat dit komt door de unieke eigenschappen van het 13,6 kilometer lange Circuit de la Sarthe, wat betekent dat er niet noodzakelijkerwijs een direct verband is tussen de BoP voor het speciale evenement en de rest van de kalender. 
#51 Ferrari AF Corse Ferrari 499P: Alessandro Pier Guidi, James Calado, Antonio Giovinazzi

#51e Ferrari AF Corse 499P: Alessandro Pier Guidi, James Calado, Antonio Giovinazzi

Foto door: Rainier Ehrhardt

BoP wordt gezamenlijk opgesteld door de FIA en de ACO, die voor 2024 'power gain' hebben geïntroduceerd. Dit zou zijn debuut maken in Imola, de tweede ronde van het seizoen. Nadat sommige fabrikanten het hadden getest tijdens de tests voorafgaand aan het seizoen, werd het uitgesteld. Opvallend genoeg werd er geen reden gegeven voor het uitstel dat zich uitstrekte tot en met de derde ronde in Spa-Francorchamps. Dat betekent dat het debuteerde in Le Mans, waar het vermogen onder en boven de 250 km/u werd aangepast zodat de acceleratie en de snelheid op rechte stukken van de Hypercars beter overeenkwamen. Voor de rest van de rondes is het startpunt 210 km/u, omdat in Le Mans hogere topsnelheden bereikt worden.
Hoewel Ferrari uiteindelijk de race van 2024 won, was het nog steeds een fabrikant die het hardst werd getroffen door deze powergain. Het maximumvermogen werd met 1,7 procent, ongeveer 11 pk, verlaagd boven de 250 km/u. Lamborghini (1,6 procent) en Peugeot (0,7 procent) waren de andere twee fabrikanten die het onderspit moesten delven op dit onderdeel, terwijl alle andere auto's 0,9 procent meer vermogen hadden. De leiders in het kampioenschap, Porsche, hield hetzelfde maximumvermogen van 685 pk hadden boven en onder 250 kilometer per uur.
Porsche kreeg er 5 kg aan minimumgewicht bij, in tegenstelling tot Peugeot dat 18 kg uit zijn 9X8 kon halen. Dat betekende dat de Franse fabrikant niet langer de zwaarste auto in de categorie had, aangezien het slechts 5 kg minder woog dan Porsche, terwijl dat voorheen 28 kg was. Peugeot kon ook zijn maximumvermogen van 681 pk behouden, terwijl Toyota 9 pk verloor maar ook 9 kg kon schrappen, wat 1 kg minder was dan Ferrari.
Meer over WEC:

Sluit je aan bij de Motorsport community

Praat mee
Vorig artikel Retro: Érik Comas over samenwerking met Jan Lammers in Le Mans: “Beste teamgenoot ooit”
Volgend artikel Alonso legt zich neer bij mislopen unieke prestatie in autosport

Beste reacties

Meld je gratis aan

  • Snel toegang tot je favoriete artikelen

  • Stel alerts in voor breaking news en je favoriete coureurs

  • Laat je horen met de reactiemodule

Editie

Nederland Nederland