Hoe Grosjean de weg naar IndyCar plaveit voor jonge Europese coureurs

Vanuit Nederland is de interesse in IndyCar fors gegroeid door het debuut van Rinus van Kalmthout, die sinds zijn overstap naar Amerika door het leven gaat als Rinus VeeKay. Het was een bewuste keuze van de familie om een carrière na te jagen in de Verenigde Staten, hetgeen heel aardig verlopen is en dit seizoen voor het eerst een overwinning opleverde. Voor Europese begrippen is het een rare zet om als jonge coureur naar Amerika te verhuizen en daar het geluk te zoeken. Hier kennen we immers alleen maar de Formule 1 en de traditionele route naar die koningsklasse. Pas als je 'uitgerangeerd' bent, kun je een stap naar Amerika wagen. 

Uitgerangeerd was Romain Grosjean in zekere zin ook. De oud-F1-coureur gold in de beginfase van zijn carrière als groot talent, maar die status verpieterde de afgelopen jaren toch behoorlijk. Bij Haas F1 reed Grosjean vaak voor spek en bonen mee in de Formule 1 en maakte hij zich niet bepaald populair. Door matige prestaties, tal van incidenten en kolderieke uitspraken (“I think Ericsson hit us”) raakte Grosjean steeds verder uit de gratie. Hij deed mee, maar daar was ook alles mee gezegd. Het is de realiteit van de Formule 1 anno 2021. Zit je niet in een wagen van een van de drie of vier topteams, dan doe je gewoon niet mee. Geen wonder dat het plezier dan op een gegeven moment verdwijnt.

Formule 1 is heilig, maar toch ook niet

Elke jongen of meisje stapt op 8-jarige leeftijd in de eerste plaats in een kart omdat hij of zij dat leuk vindt. Het begint als een hobby, als een leuke sport. En als het uit de klauwen loopt kun je er later een schamele cent mee verdienen. Slechts een kleine fractie van de beroepsgroep autocoureurs kan er echt een vette boterham mee verdienen. In de Formule 1 moet je dan alsnog afwachten of je mee kunt doen om de prijzen. In realiteit zijn er dit seizoen vier auto's op de grid waar je - in normale omstandigheden - mee kunt winnen. Grosjean was klaar met die situatie en eigenlijk kunnen we ook wel stellen dat de Formule 1 klaar was met Grosjean. Het was mooi geweest. Zijn afscheid liep vreselijk uit de klauwen, met een crash die hem zonder de hedendaagse veiligheidseisen zonder enige twijfel het leven had gekost. Op miraculeuze wijze ontsnapte Grosjean aan de dood. 

Hij telde letterlijk én figuurlijk zijn zegeningen. Op zijn handen zijn de brandwonden nog altijd zichtbaar, maar voor de Fransman was het een moment van realisatie dat hij zich gelukkig mag prijzen met wat hij bereikt heeft en wat hem dierbaar is. “De crash heeft mijn leven op een positieve manier veranderd”, zei Grosjean eerder dit jaar in gesprek met Motorsport.com. “Mijn hand is pijnlijk, het ziet er niet echt mooi uit, maar het heeft me laten zien dat het leven mooi is. Hoe gelukkig ben ik met drie kinderen en mijn vrouw? Elke dag is een bonus.” Zijn overstap naar IndyCar werd er enigszins door bemoeilijkt. Hij liet de ovals in eerste instantie voor wat het was en kwam zodoende niet in actie tijdens de Indy 500. In 2022 gaat dat veranderen. Grosjean maakt naar verwachting de overstap naar Andretti Autosport, een van de topteams, en gaat dan ook het volledige seizoen afwerken. Het is de volgende stap voor Grosjean, die zichzelf op Amerikaanse bodem als persoon en coureur opnieuw uitgevonden heeft.

Des te interessanter is de wijze het beeld van IndyCar veranderd is in Europa, iets waar Grosjean dit jaar onbetwist een rol in heeft gespeeld. Natuurlijk, er doen meer Europeanen van naam mee aan het kampioenschap. Voormalig F1-coureur Marcus Ericsson won dit seizoen al races en Alex Palou staat voorafgaand aan de laatste race aan kop in het kampioenschap. En wat te denken van Fernando Alonso, die een moedige doch tamelijk kansloze poging deed om de Indy 500 te winnen. Toch heeft het altijd net iets meer invloed als een grote naam uit de Formule 1 de overstap maakt. En zeker nu de vrije zitjes in de Formule 1 schaars zijn of op voorhand al vastgelegd zijn door jonge coureurs met rijke vaders en geldschieters, of jonge coureurs gelieerd aan een groot team, is het eerder interessant om te kijken naar andere mogelijkheden.

"Hier ben ik blijer dan ik lange tijd geweest ben"

Christian Lundgaard was eerder dit jaar een van de mannen die op proef mee mocht draaien in IndyCar. De Deense coureur, onderdeel van de Alpine-opleiding, doet het heel respectabel in de Formule 2, maar dat is niet genoeg om tot de Formule 1 te geraken. Hij is in Europa op een dood spoor geraakt. En dan is, zo weet Grosjean, de koningsklasse niet heilig. “De Formule 1 blijft de Formule 1”, zei Grosjean daarover. “Ik heb er geen spijt van dat ik tien jaar in die paddock geleefd heb, ik weet dat ik daar geluk mee gehad heb. Maar hier ben ik blijer dan ik een hele lange tijd geweest ben. De laatste jaren in F1 waren pijnlijk, de prestaties kwamen maar niet. Wat we ook probeerden, het werd niets. Dit is voor mij een nieuwe start. Het is leuk om op een level playing field te spelen.” Precies dat zoeken jonge Europese coureurs ook als de F1-kans hun langzaam maar zeker door de vingers glipt. Om de eerdergenoemde redenen is het verdomde lastig om in de Formule 1 te komen. Eenmaal aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, zien coureurs dat er wat te halen valt. Lundgaard kon heel aardig meekomen in zijn eerste weekend, Callum Ilott, waarover later meer, debuteerde enkele weken geleden voor Juncos Racing. Alexander Albon keek serieus naar een overstap naar IndyCar als ze bij Red Bull niet een Williams-zitje voor hem hadden kunnen bemachtigen. En dit weekend werd Stoffel Vandoorne gezien in de IndyCar-paddock. Ook hij is uit de gratie geraakt wat betreft de Formule 1.

Het lijkt alsof Grosjean deze coureurs heeft wakker geschud. De ogen van Ferrari F1-junior Callum Ilott, wiens kansen op een F1-zitje ook steeds verder uit het zicht raken, werden geopend toen hij zag dat Grosjean vanaf het begin van het seizoen competitief was. “Die competitie, daar kan ik geen nee tegen zeggen”, reageerde Ilott voor zijn debuut op een vraag van Motorsport.com. “Dat motiveerde mij om IndyCar te zien als een realistische optie. Ik zie wat Romain hier doet, dat maakt het een geweldige kans, het is mooi om te doen. Dit kampioenschap wordt mij al langer aangereden, het past bij mijn stijl en de manier hoe ik zaken aanpak. Veel mensen vinden het goed bij mij passen, ik probeer het dus graag.”

De Formule 1 is het hoogste van het hoogste in onze sport, maar tegelijkertijd ook een keiharde, zakelijke wereld waar genade niet in de woordenboeken voorkomt. In IndyCar vond Grosjean het plezier terug en herkende hij waarom hij vroeger begonnen was in de autosport. Ook de Amerikaanse klasse is alleen bereikbaar voor the lucky few. Maar hopelijk krijgen meer coureurs de kans terug te gaan naar de basis waarmee het vroeger allemaal mee is begonnen: uit liefde voor de sport.

Met medewerking van Charles Bradley en David Malsher