Achtergrond: kwalificatiekoorts in de Verenigde Staten

Voor de IndyCar-rijders staat zaterdagavond (Nederlandse tijd) één van de belangrijkste sessies van het jaar op het programma. Het eerste gedeelte van de kwalificatie voor de Indianapolis 500 wordt afgewerkt: op zaterdag moet je erbij zitten, anders kan je de voorste drie startrijen uit je hoofd zetten. Vorig jaar snelde James Hinchcliffe naar het prijzengeld, dat verbonden is aan de pole: er staat 100.000 dollar op het spel.

Met een startveld van 33 deelnemers en snelheden die elkaar nauwelijks ontlopen kan je stellen dat het veroveren van de pole ook een beetje met geluk te maken heeft - een zuchtje tegenwind meer dan de rest en je gemiddelde snelheid kan pardoes lager liggen. En alhoewel er in de vijfhonderd mijl lange race genoeg kan gebeuren, levert de poleposition dusdanig veel media-aandacht op, dat elke sponsor zijn rijder graag de eerste startplaats ziet innemen.

De rijders krijgen elk twee kansen: eentje met de primary wagen en eentje met de T-car, de reservebolide. Twee warmup-rondjes gaan vooraf aan vier vliegende: daaruit wordt een gemiddelde snelheid opgemaakt. Een loting, vrijdagavond gehouden, heeft bepaald wie wanneer aan de bak mag. Als iedereen aan de beurt is geweest mag je je tijd verbeteren, maar: doe je dit door je wagen in de Fast Lane te parkeren, dan komt je eerste gemiddelde te vervallen. Als je in de 'normale' lijn afwacht heb je geen voorrang, maar blijft je tijd wel staan als je jezelf niet verbeterd. Aan het einde van de zaterdagkwalificatie gaan de beste negen door naar de Fast Nine, de overige rijders strijden om de overige plaatsen. Gaan ze op zondag harder dan de beste negen dan levert dat precies niets op: verder dan P10 zullen ze niet komen.

Iemand die weet hoe het is om op pole te staan, is 'Hollands eigen' Arie Luyendijk. De Sommelsdijker snelde driemaal naar de eerste startplaats: in 1993, 1997 én 1999 vertrok de tweevoudig winnaar vanaf de binnenkant van de voorste startrij. Ook in 1996 noteerde Luyendijk het snelste four lap average - sterker nog, die vier rondjes staan nog altijd in de boeken als de snelste vier allertijden op de Speedway. Echter: omdat Luyendijk dit op de tweede dag van de kwalificatie deed, startte hij slechts vanuit het middenveld.

Het is een vreemde gewaarwording, maar het maakt de kwalificatie er des te specialer op. Je moet presteren op één bepaald moment: ook al rijd je tijdens het tweede gedeelte van de kwalificatie een snellere tijd, als je op zaterdag niet de top negen hebt gehaald dan zul je daar ook niet binnen mogen starten. Eenvoudig Indy 500-winnaar Kenny Bräck maakte het mee in 2005: de Zweed reed het snelste gemiddelde van de hele maand, maar vertrok slechts als 23ste omdat hij het klusje niet op Pole Day klaarde.

Of Fernando Alonso in zijn eerste IndyCar-kwalificatie mee kan komen met de allerbesten valt te bezien: er zijn genoeg kanshebbers voor de poleposition die maar al te graag hun capaciteiten tentoonstellen. Naast Hinchcliffe mochten van de huidige deelnemers ook Helio Castroneves, Ed Carpenter, Tony Kanaan en Scott Dixon al eens van voren beginnen. Een garantie voor succes biedt het zeker niet - de laatste polesitter die de Indy ook daadwerkelijk won, was Castroneves in 2009.

Voor Alonso zal het zaak zijn om niet te ver van zijn Andretti-collega's af te zitten, maar gezien de trainingsresultaten hoeven we dat ook niet te verwachten. De grootste tegenstander van de Spanjaard is hijzelf: Alonso heeft als voornaamste doel meegekregen om zijn oranje bolide uit de muur te houden. Zaterdagavond, tegen middernacht hebben we een eerste indicatie: 24 uur later weten we precies hoe de grid eruitziet.

Door: René Oudman

[photo,285603,left,]