Nathalie McGloin: Mindervalide coureurs “doen geweldige dingen”

Haar invloed op de internationale autosport is echter vele malen groter dan haar eigen racecarrière: Nathalie is president van de FIA Disability and Accessibility Commission. Deze organisatie heeft als taak om het aantal mindervaliden dat actief is in de sport op alle niveaus te laten toenemen. De afgelopen jaren hebben we enkele geweldige voorbeelden gezien, zoals Alex Zanardi, Billy Monger, Robert Kubica, Nic Hamilton (het broertje van Lewis) en Le Mans-held Frederic Sausset. Stuk voor stuk overwonnen zij enorme obstakels om toch op hoog niveau te kunnen racen.

In dit nieuwe interview uit de #ThinkingForward-reeks vertelt McGloin over haar duidelijke visie: een mindervalide kind kijkt een Formule 1 Grand Prix en zegt: ‘Dat wil ik op een dag ook’, en dat dat dan ook mogelijk is.

Nathalie McGloin, FIA Disabilty and Accessibility Commission, Alex Zanardi, BMW M8 GTE

Foto: BMW AG

Natalie, je bent de belichaming van de hang naar uitdaging die heerst in de racerij maar ook het levende bewijs dat onze sport echt uniek is. Eenmaal in de auto met een helm op is er van buitenaf niet te zien of er een man of een vrouw in zit, gezond of mindervalide. Er is geen enkele andere sport die dat kan zeggen. Hoe motiverend is dat voor jou, en voor je missie om meer mindervaliden in de sport te brengen?

Ja, zoals je al zegt is de racerij de enige sport ter wereld waar geen subcategorie voor mindervalide coureurs bestaat. Als mindervalide ben ik verliefd geworden op deze sport omdat ik bij het wegrijden in mijn raceauto mijn handicap in de pits kan achterlaten. Daarom geniet ik er zo van. Veel mindervalide coureurs zullen hetzelfde zeggen: het is geweldig om zoiets krachtigs - een raceauto - onder controle te houden op een circuit terwijl je het opneemt tegen voornamelijk gezonde mannen. Ik omschrijf het als vrijheid: ik ben in de auto vrij om te doen wat ik kan, naar mijn beste mogelijkheden qua lef en skills. Mijn handicap is totaal irrelevant. En de reden waarom ik zo hard werk om de autosport toegankelijker te maken voor mindervaliden is omdat ik mensen wil laten ervaren waarom ik zo van de racerij hou.

Nathalie McGloin, FIA Disabilty and Accessibility Commission

Foto: BMW AG

Je sprak mooi over het gevoel om een wagen te besturen. In jouw geval was het ook een auto die met het ongeluk zoveel van je heeft afgenomen, maar het is ook de auto die je de kans geeft om dit te doen. Hoe voel jij die dynamiek?

Ja, het is een merkwaardig conflict. Ik associeer de wijze waarop ik mijn nek gebroken heb in een straatauto niet echt met het racen op het circuit, puur omdat ik destijds passagier was. Ik had nog geen rijbewijs toen het ongeluk plaatsvond. Het gebrek aan controle als passagier en het breken van mijn nek tot de controle over een auto op een circuit, ik heb geen moeite met die vergelijking. Vanaf de borst verlamd, er is me veel afgenomen. Maar zestien jaar later, toen ik mijn eerste races reed, vond ik heel veel terug van wat ik miste in het leven. En dat was voornamelijk dat gevoel. De beste manier waarop ik het kan omschrijven is als kind zonder handen fietsen. Het is de vaardigheid om in het moment en zonder zorgen te zijn. De racerij geeft me dat: ik heb de volledige controle over de auto’s waarmee ik rij. Ik ben in controle op de limiet. Het vertrouwen, de acceptatie van mijn kwetsuur, het gevoel geaccepteerd te worden: het heeft me zoveel gegeven, daar ben ik eeuwig dankbaar voor. Ik haal zoveel uit elke keer dat ik in een auto zit.

Nathalie McGloin, Porsche Cayman S

Foto: Ebrey / Motorsport Images

FIA-president Jean Todt heeft je in 2017 benoemd tot president van de FIA Disability and Accessibility Commission. Wat houdt dat precies in en wat heb je sindsdien al bereikt?

Toen Jean me de functie aanbood maakte hij goed duidelijk dat het geen symbolisch gebaar was omdat ik voldeed aan een aantal voorwaarden, maar dat hij echt progressie wilde boeken voor mindervaliden in de sport. We hebben tot op heden al veel gedaan maar er is natuurlijk nog veel meer te doen. In het eerste jaar concentreerden we ons op de regelgeving voor mindervaliden om competitielicenties te kunnen krijgen. In de internationale sportieve code stond wel iets over deelname voor mindervaliden maar dat was jaren geleden al opgeschreven en toegespitst op individuele gevallen. Er stonden clausules in die specifiek bedoeld waren om Alex Zanardi na zijn ongeluk te laten racen. We hebben moderne regels geschreven die het mogelijk maken om mindervaliden deel te laten nemen zonder dat de veiligheid in het geding komt. Daarnaast kijken we naar manieren om meer mensen te enthousiasmeren door mindervalide coureurs toegang te geven tot het beste veiligheidsmateriaal, want we wilden aantonen dat racen veilig is voor mindervaliden. Er werd een Certificate of Adaptions ontwikkeld. Er werden wel aangepaste wagens toegestaan in kampioenschappen maar er was een grijs gebied: door de aanpassingen waren de bolides niet langer gehomologeerd en dus een aparte klasse. Dat is nou net niet de bedoeling voor mindervaliden in de racerij. We willen allemaal op hetzelfde niveau racen. Met dat certificaat kunnen mindervaliden nu deelnemen in de klasse waarin ze thuishoren.

Nathalie McGloin, Porsche Cayman S

Foto: Ebrey / Motorsport Images

We hebben gezien dat coureurs zoals Billy Monger een ongeluk kunnen hebben, zoals hij meemaakte in de F4, en op een hoger niveau in de F3 kunnen terugkeren en winnen. Dat is in geen enkele andere sport mogelijk. Als rugbyspeler kan je na een ongeluk rolstoelrugby gaan spelen maar dat is totaal anders dan spelen in de Six Nations. Onze sport is ook op dat vlak uniek.

Ja, en hoewel dit ook al voor de komst van de Commissie bestond, was het niet van hetzelfde niveau. Het leek wel alsof racen voor mindervaliden een beetje werd genegeerd: competities wisten dat het het juiste was om te doen maar wisten niet precies hoe de regels in elkaar zaten of hoe het zat met verzekeringen. De Commissie heeft ervoor gezorgd dat erover gesproken kan worden. De deur heeft altijd op een kier gestaan, nu is die deur helemaal open. De volgende stap is om de mensen met een handicap maar met ambitie om een plek in de autosport te veroveren - of dat nou als coureur, vrijwilliger, official of als teamlid is - de juiste weg te wijzen.

Lewis Hamilton, Mercedes AMG F1 schudt de hand van Nathalie McGloin op het podium

Foto: Joe Portlock / Motorsport Images

En wat heeft jouw werk, en dat van mensen als Alex Zanardi, Billy Monger, Nic Hamilton en Robert Kubica, gedaan om mindervaliden te enthousiasmeren om deel te nemen aan de racerij?

Een van de voornaamste dingen was dat ik Kimi Raikkonen in de Britse Grand Prix op Silverstone in 2018 de trofee mocht overhandigen. Daar zal ik David Richards, voorzitter van Motorsport UK, en Jean Todt altijd dankbaar voor zijn. Door dat moment ontstond meer interactie met mindervalide mensen die nog niet betrokken waren bij de sport. Door dat moment gingen ze de FIA-website bezoeken, de regelgeving over mindervalide autosport lezen, mijn profiel bekijken, het profiel van Billy en Alex en denken: ‘Er zijn mogelijkheden voor mij, ik moet hier meer over te weten komen’. De Commissie heeft nu een eigen Instagram-account. Mindervalide coureurs vertellen hun verhaal en richten zich tot andere mindervaliden door te laten zien wat er in de racerij mogelijk is.

#84 SRT41 by Oak Racing Morgan - Nissan: Frédéric Sausset, Christophe Tinseau, Jean-Bernard Bouvet

Foto: Eric Gilbert

We hebben het vooralsnog voornamelijk gehad over mensen die door enige vorm van een ongeluk mindervalide zijn geworden. Deze groep bestaat natuurlijk ook uit mensen die dit vanaf hun geboorte meedragen. Zie jij de succesvolle volbrenging van de 24 uur van Le Mans 2016 door Frederic Sausset als de grootste prestatie van een mindervalide coureur?

Het was een ongelofelijke prestatie, maar ik denk dat er veel ongelofelijke prestaties neergezet zijn door mindervalide coureurs. Wat Frederic presteerde was opmerkelijk, met name door zijn gebrek aan ervaring in de racerij voorafgaand aan Le Mans. Ja, de aandacht was enorm. Maar ik denk ook aan iemand als Nicholas Hamilton, die geboren is met hersenschade en op zeer hoog niveau presteert in het British Touring Car Championship in een niet-aangepaste wagen. Zijn zichtbaarheid binnen de sport helpt me met mijn visie voor de Commissie: dat, in hoeveel jaar dan ook, mindervalide kinderen naar de Formule 1 kijken en de ambitie hebben om coureur te worden, omdat dat ook realiteit is. Ik hoop dat mijn werk voor de Commissie zo ver gaat dat het echt haalbaar is. Op dit moment kijken mindervalide kinderen niet naar de racerij met het idee dat het voor hen haalbaar is, want er zijn zo weinig mensen zoals zij die voor het oog van het grote publiek participeren. Als ze niet iemand zien die is zoals zij zijn, dan verschijnt de ambitie om dat te bereiken niet op hun radar. Fred Sausset, Nicholas Hamilton en andere coureurs die minder aandacht krijgen maar toch geweldige dingen doen zorgen ervoor dat er meer mensen bereikt worden. Dan kan mijn ambitie en visie voor de Commissie gerealiseerd worden.

Je zei al dat de racerij geen equivalent van de Paralympics heeft, want je bent in staat om op gelijkwaardig niveau te strijden. Maar is er een wens – zoiets als de W Series – om een klasse te creëren voor mindervalide coureurs om meer talenten op te leiden?

Ik denk dat dingen als de W Series fantastisch zijn voor de integratie van vrouwen in de sport en ik zie niet in waarom mindervalide coureurs niet zouden kunnen volgen. Wat ik heel graag zou doen, is wat de Women in Motorsport Commission heeft gedaan met het Girls on Track-initiatief. In andere woorden: jonge mindervalide coureurs bereiken en in verschillende steden over de gehele wereld laten zien wat zij kunnen, met een competitie waarvan de top-2 mag deelnemen aan een 24-uurs kartrace op Le Mans. Net als bij de W Series geldt: hoe meer zichtbaarheid voor vrouwen, of voor mindervalide rijders, hoe meer het zal groeien.

Nic Hamilton, Motorbase Performance Ford Focus

Foto: JEP / Motorsport Images

Het doel van de sport verschuift, het moet meer zijn dan enkel competitie en entertainment. Maar denk jij dat de racerij geloofwaardig is als platform voor goede doelen? Er zijn heel veel positieve kanten maar er is ook een negatieve kant: de wijze waarop een deel van het publiek het ontvangt. Dus hoe belangrijk voor de toekomst is de geloofwaardigheid als platform voor goede doelen?

Ik denk dat de racerij een geloofwaardig platform is voor promotie van voornamelijk onderwerpen op het gebied van gelijkheid, diversiteit en integratie waar veel bedrijven zich momenteel hard voor maken. Door de inclusiviteit van onze sport, want we discrimineren niet: mannen en vrouwen, mindervalide en gezonde coureurs strijden gelijktijdig, hebben we een belangrijke rol naar mindervaliden in de maatschappij. We kunnen hen laten zien dat we op dezelfde wijze beoordeeld worden als niet-mindervaliden. Er zijn veel gemeenschappen waarin men misschien niet zo proactief is aangaande de regelgeving omtrent discriminatie van mindervaliden. Ik heb echt het gevoel dat we een sociale impact kunnen hebben door simpelweg op gelijk niveau te presteren. We moeten een grotere rol spelen dan enkel het faciliteren van mindervalide participatie in de racerij.

Beitske Visser, Jamie Chadwick en Alice Powell op het W Series-podium

Foto: Carl Bingham / Motorsport Images

En tot slot aangaande een breder onderwerp: wat is jouw mening over de progressie van vrouwen in de motorsport? Er is een aantal initiatieven geweest: Girls on Track, Dare to be Different, W Series. Zorgen zij voor een verandering? En hoe ziet de toekomst eruit?

Ik denk dat het er echt positief uitziet. De W Series is van doorslaggevend belang in die verandering. Alles dat moet veranderen komt vanuit de jongere generatie. Daar zal de verandering daadwerkelijk plaatsvinden. De jongere generatie moet personen zoals zij bezig zien. Het Girls on Track-programma is absoluut fantastisch: jonge meiden gaan nadenken over karting, over engineering-functies. Buiten dat platform was er niets om hen aan te moedigen. Kijk nu op tv, daar wordt de W Series uitgezonden: meiden zoals zijzelf racen in formulewagens. Het laat tevens zien dat deze coureurs, qua rondetijden en vaardigheden, niet in de eerste plaats vrouwen zijn maar simpelweg razendsnelle rijders die toevallig vrouwelijk zijn. Hoe meer we de handen ineenslaan om diversiteit te promoten, hoe meer succes we op lange termijn zullen hebben.