Wat betekenen de verschillende vlaggen in de Formule 1

Het 'oranje leger' van vrijwillige marshals zit aan de frontlinie van de Formule 1, geplaatst rondom het circuit en met verschillende vlaggen en knoppen in de aanslag om in een split second te reageren op elke gebeurtenis die kan plaatsvinden op de baan. In 1963 gebruikte de Formule 1 voor het eerst vlaggen om naast de baan te communiceren met de coureurs. De baan is opgedeeld in meerdere sectoren met marshal posts. Het zijn er veel meer dan de drie timingsectoren die we op tv zien. Bij elke nieuwe sector staan de marshals te vlaggen om de coureurs te informeren over gevaar op de baan. Ter ondersteuning gebruikt de Formule 1 ook een speciaal systeem dat vlaggen via een LED-paneel digitaal toont. De marshals drukken op knoppen die deze signalen direct naar de wedstrijdleiding, LED-panelen en de LED-lampjes op het stuur van de coureurs sturen. Op het stuurtje licht de kleur van de vlag op. Het arsenaal aan vlaggen is vrij groot, dus hieronder een opsomming van de betekenissen en hoe ze in het verleden zijn ingezet. 

Tekst gaat verder onder de foto

Rapper Stormzy zwaait de finishvlag terwijl Lewis Hamilton in zijn Mercedes AMG F1 W10 over de finishlijn komt

Foto: Mark Sutton / Motorsport Images

Finishvlag

In de Grand Prix krijgt de winnaar van de race als eerste de finishvlag te zien. De finishvlag wordt ook gebruikt in vrije trainingen en de drie sessies in de kwalificatie. Hiermee wordt het einde van de sessie aangegeven. Echter lijkt niemand exact te weten wanneer de finishvlag voor het eerst werd gebruikt, al doen er een hoop verschillende theorieën de ronde.

Sommigen verwijzen naar het paardenrennen en anderen weer naar de Franse fietswedstrijden in de 19e eeuw, maar bewijs is er niet. Het boek 'A flag worth dying for' van Tim Marshall geeft de suggestie dat de Glidden Tours Road Rally in 1906 als eerste gebruikmaakte van een finishvlag om tijdwaarnemers te informeren over het einde van de proef. De eerste echte vermelding van het gebruik in de autosport is in een foto van de Vanderbilt Cup in New York in datzelfde jaar, 1906. Het toont duidelijk een finishvlag die gezwaaid wordt aan de Franse coureur Louis Wagner terwijl hij als winnaar over de meet komt.

Als je denkt dat het zwaaien van de vlag een simpele taak is, dan heb je het verkeerd. Er zijn vijf races in de Formule 1 voortijdig beëindigd door te vroeg te vlaggen. Dit gebeurde de eerste keer toen de vlag in handen was van vijfvoudig wereldkampioen Juan Manuel Fangio. Dit gebeurde in 1978 tijdens de Argentijnse Grand Prix. Fangio zwaaide de vlag voor Lotus-coureur Ronnie Peterson, nadat hij dacht dat het de Lotus was van raceleider Mario Andretti. Het gebeurde ook Alain Prost in 1985 in de Britse Grand Prix, Lewis Hamilton in China in 2014 en Sebastian Vettel in 2018.

Om menselijke fouten uit te sluiten introduceerde de F1 een LED-paneel in 2019. Maar op Suzuka dat jaar kreeg racewinnaar Valtteri Bottas de digitale finishvlag een ronde te vroeg te zien. Tot zover dus de technologie. Het paneel werd geschrapt en de finishvlag maakte zijn terugkeer. In het zeldzame geval dat de finishvlag te vroeg wordt gezwaaid, wordt de eindvolgorde geklasseerd op de ronde waarin de leider het laatst over de finishlijn kwam voor de vlag werd gezwaaid. Indien de vlag te laat gezwaaid wordt, geldt de klassering van het oorspronkelijke moment dat de race moest finishen.

Tekst gaat verder onder de foto

Marshal zwaait met de dubbele gele vlaggen

Foto: Nick Dungan / Motorsport Images

Gele vlag

De gele vlag wordt het vaakst gebruikt. Het betekent voor de coureurs dat er gevaar is. De marshalpost voor het incident zwaait de vlag tot en met de post waar er geen gevaar meer is. Een enkele gele vlag wordt gebruikt wanneer er rommel naast of gedeeltelijk op de baan ligt. Dit geeft aan dat de coureur zijn snelheid moet verlagen, niet mag inhalen en erop voorbereid moet zijn dat hij of zij eventueel van richting moet veranderen. Een dubbele gele vlag wordt gezwaaid wanneer het gevaar gedeeltelijk of de hele baan blokt en marshals op of naast de baan aan het werk moeten. In dit geval moet de coureur zijn tempo significant verminderen, mag hij of zij niet inhalen en eventueel van richting veranderen of zelfs stoppen.

De gele vlaggen worden ook getoond tijdens een safety car, met daarnaast een [digitaal] bord dat zegt 'SC' voor de safety car of 'VSC' voor de virtual safety car. De gele vlaggen worden ook gebruikt tijdens de start van de race. Alle plekken op de grid worden door de marshals vanaf de pitmuur in de gaten gehouden. Steekt een coureur zijn hand op om een probleem aan te geven, dan wordt de gele vlag gezwaaid en worden de andere rijders op de hoogte gebracht van het gevaar. Ondanks dat de gele vlag een duidelijk waarschuwingssignaal is, kan het voorkomen dat coureurs zich in het heetst van de strijd niet aan de regels houden. De straf hiervoor bepalen is aan de stewards, maar om het formeler te maken is er in 2021 een systeem ingevoerd om auto's te identificeren die langs een dubbele gele vlag rijden en niet vertragen zoals vereist.

Tekst gaat verder onder de foto

Marshal zwaait de groene vlag

Foto: Marc Fleury

Groene vlag

De groene vlag vertelt de coureurs dat de baan of sector na een incident vrij is van gevaar. Deze wordt gezwaaid bij een marshalpost na een sector met gele vlaggen en ook in de sector van het incident zodra de baan weer wordt vrijgegeven. De groene vlag wordt ook gebruikt bij de start van elke vrije training en kwalificatiesessie. De vlag wordt achteraan de grid gezwaaid bij de start van een Grand Prix om aan te geven dat alle auto's klaarstaan voor de start en wordt gezwaaid bij een rollende start of bij het einde van een safety car of virtual safety car.

Rode vlag

De rode vlag legt de race of sessie stil. Het wordt gebruikt wanneer het circuit geblokkeerd wordt of de omstandigheden te gevaarlijk zijn om door te gaan. Is dit het geval, dan wordt er bij elke marshal post een rode vlag gezwaaid, verschijnt de rode vlag op het LED-paneel en tonen de startlampen op start-finish rood licht. 

De eerste rode vlag werd gezwaaid tijdens het F1-seizoen van 1950. Toen moest door hevige regen in de Indy 500, een race die destijds onderdeel was van de F1-kalender, de wedstrijd gestopt worden. Het duurde vervolgens 21 jaar tot de volgende rode vlag. Op Mosport Park in Canada was er te veel mist om door te gaan. Tot aan vandaag zijn er 78 rode vlaggen geweest.

Het F1-seizoen 2021 kende een recordaantal van 5 rode vlaggen. Dit is het grootste aantal sinds de start van het F1-kampioenschap. In Emilia Romagna, Azerbaijan, Groot-Brittannië, Hongarije en België werd de rode vlag gezwaaid. Op Spa-Francorchamps werd maar één ronde achter de safety car gereden door hevige regenval. Hierdoor werd die GP meteen de kortste ooit in de historie van de F1.

Rood-geel gestreepte vlag

De rood-geel gestreepte vlag geeft aan dat de baan glad is door bijvoorbeeld olie of water.

Tekst gaat verder onder de foto

Marshal zwaait de witte vlag

Foto: Gold and Goose / Motorsport Images

Witte vlag

De witte vlag is zeer belangrijk. Dit houdt in dat er een langzaam rijdend voertuig op de baan is. Dit kan gaan om een sleepwagen, ambulance of zelfs een Formule 1-auto die een start oefent aan het einde van een training. Een van de meest bizarre momenten was in 2013, toen de wedstrijdleiding een brandweerwagen de baan op stuurde voor een incident voordat de safety car het veld had afgeremd. Gelukkig remde raceleider Sebastian Vettel af nadat hij de witte vlaggen en het safety car-bord zag. In sommige klassen geeft de witte vlag de laatste ronde van de race aan, maar daar wordt deze in de F1 niet voor gebruikt.

Blauwe vlag

De blauwe vlag wordt ook geregeld gebruikt, maar is geen populaire vlag. De blauwe vlag wordt getoond aan achterblijvers die door bijvoorbeeld de raceleider op een ronde worden gezet. Ook wordt de vlag getoond bij de uitgang van de pitstraat om coureurs te waarschuwen voor aankomende auto's op het circuit. Wordt een coureur op een ronde gezet maar negeert deze de blauwe vlaggen tot drie keer toe, dan volgt er een straf. Dat overkwam Haas-coureur Nikita Mazepin in de Portugese GP van 2021. Een jaar daarvoor waren Sergio Perez en Daniil Kvyat aan de beurt in Spanje.

Zwarte vlag met oranje rondje

Deze vlag ontvangt een coureur op het moment dat er een probleem is. Het wordt getoond aan rijders waarbij de auto een mankement heeft dat anderen in gevaar kan brengen. Zie je als coureur deze vlag, dan moet je meteen naar de pits voor reparatie of om uit te vallen. Deze wordt omschreven als de meatball vlag.

Diagonale zwart-witte vlag

De zwart-witte vlag is voor de coureur zelf bedoeld. Het staat gelijk aan een gele kaart in het voetbal en wordt gezwaaid in combinatie met het startnummer van de coureur. De rijder wordt hiermee gewaarschuwd voor onsportief gedrag. Lewis Hamilton kreeg deze vlag tijdens de Maleisische Grand Prix in 2010 nadat hij slingerde voor de Renault van Vitaly Petrov. Daarna werd deze vlag vervangen voor een radiobericht. De vlag keerde echter terug in 2019. Toen werd het getoond aan Pierre Gasly die tijdens de race in België bewoog in de remzone.

Red Bull-coureur Max Verstappen kreeg de zwart-witte vlag te zien tijdens de Grand Prix van Brazilië in 2021. Volgens de wedstrijdleiding verdedigde de Nederlander te agressief tijdens zijn tweede poging om de leiding te behouden ten opzichte van Hamilton. Zijn reactie via de radio: "Yeah, perfect. Say hi!"

Tekst gaat verder onder de foto

Marshal zwaait met de zwarte vlag

Foto: Gold and Goose / Motorsport Images

Zwarte vlag

De zwarte vlag staat gelijk aan een rode kaart in het voetbal. Zonder pardon moet de coureur de baan verlaten. Net als bij de zwart-witte vlag wordt de zwarte vlag getoond met het startnummer van de coureur. De rijder moeten meteen naar de pits en de race beëindigen. Deze vlag zie je eigenlijk niet vaak meer. De laatste keer dat de zwarte vlag werd gezwaaid, was tijdens de Canadese Grand Prix in 2007. Zowel Ferrari-coureur Felipe Massa als Renault-rijder Giancarlo Fisichella kregen deze vlag nadat ze de pits waren uitgereden terwijl de lichten in de pitstraat op rood stonden.

Drie jaar daarvoor was het Juan Pablo Montoya die tijdens de Amerikaanse Grand Prix een zwarte vlag ontving. De Colombiaan sprong letterlijk uit zijn auto, sprong over de pitmuur en dat net voordat de formatieronde werd ingezet. Hij rende naar de Williams-garage om in de reserve-auto te stappen. Montoya startte vanuit de pits, maar kreeg de zwarte vlag later in de race. Ayrton Senna maakte eenzelfde soort incident mee tijdens zijn thuisrace in 1988. Zijn McLaren gaf de geest op de grid, waarna Senna in een reserve auto stapte en vanuit de pits startte. Het publiek werd gek nadat hij tijdens de race naar de tweede plek klom, echter kreeg hij daarna de zwarte vlag.

Elio de Angelis en Nigel Mansell kregen beiden drie zwarte vlaggen in hun carrière, laatstgenoemde voor onder andere het achteruitrijden in de pits in Portugal in 1989, waarna hij de zwarte vlaggen negeerde en uit de pits bleef tot hij in botsing kwam met Senna. Daardoor zat de race er voor beide heren op. 

Michael Schumacher eindigde op het podium ondanks het voortdurend negeren van zwarte vlaggen tijdens de Britse Grand Prix in 1994. Hij overtrad de regels door polesitter Damon Hill tweemaal in te halen in de opwarmronde en ondanks dat hij terugkeerde naar zijn tweede plaats op de grid kreeg hij een stop-go penalty. Hij bleef buiten terwijl het team de zaak aanvocht. De renstal kreeg verschillende keren de zwarte vlag te zien, maar ging door tot het einde, eindigde als tweede en nam de bokaal in ontvangst. Twee weken later werd Schumacher gediskwalificeerd en voor twee races verbannen. Het team kreeg een boete van 500.000 dollar.

Een van de meest bizarre situaties met een zwarte vlag deed zich voor in Monaco 2019. Haas vroeg de stewards om naar hun auto's te komen kijken tijdens een vrije training. Echter had de renstal alle communicatie verloren met de coureurs. De rijders negeerden vervolgens de pitborden die zeiden dat ze naar binnen moesten komen.