Waarom Felipe Massa de juridische strijd met F1 aangaat

Formule 1-seizoen 2008

Eerst een overzicht van het desbetreffende F1-jaar. Lewis Hamilton - destijds rijder van McLaren – had in 2007 net zijn eerste seizoen in de koningsklasse afgerond en kwam slechts twee punten tekort om in zijn rookieseizoen wereldkampioen te worden. Het kampioenschap ging nipt naar Ferrari-coureur Kimi Raikkonen, die de slotrace van 2007 won terwijl Hamilton niet verder kwam dan een teleurstellende P7. De Brit was dus uiterst gebrand om in 2008 terug te slaan.

Na de wintertests werd duidelijk dat Lewis Hamilton het talent en materiaal zou hebben om dat te kunnen bewerkstelligen. Dit werd nog maar eens duidelijk toen de 23-jarige coureur de openingsrace in Australië won. Toch was het Ferrari die de volgende vier races won, waarvan Felipe Massa en teamgenoot Raikkonen beide tweemaal aan het langste eind trokken. Hamilton belandde slechts twee keer op het podium en viel in Maleisië zelfs buiten de punten. Duidelijk was wel dat het geen walk in the park zou worden voor de talentvolle Brit.

Met Raikkonen aan de leiding van het kampioenschap, won Hamilton drie van de volgende vijf races. De Brit ging hierdoor de zomerstop in als klassementsleider, maar beide Ferrari-coureurs zaten hem op de hielen. Massa had een achterstand van slechts vier punten, terwijl zijn teamgenoot ook nog vol in de race was. De drie races na de zomerstop waren cruciaal voor de titelkansen van de Braziliaan. Collega en concurrent Raikkonen scoorde namelijk geen enkel punt, waardoor zijn kansen op back-to-back kampioenschappen verwaterden. Ook Hamilton zag zijn voorsprong verkleind worden tot slechts een enkel punt, nadat Massa twee van deze drie races op zijn naam schreef.

Grand Prix van Singapore 2008

Een cruciaal punt in deze titelrace was de Singapore Grand Prix. Massa begon de race van pole-position en leidde de race na de eerste bocht, met Hamilton in zijn kielzog. Laatstgenoemde zag het gat naar de Ferrari groter worden, totdat de beruchte crash van Nelson Piquet Jr. plaatsvond. Destijds zag niemand veel kwaads in de crash van de Renault-coureur. Massa koos ervoor om, net als veel andere coureurs, tijdens de safety car binnen te komen. Hier ging het finaal mis: zijn team gaf groen licht om weg te rijden van de pitbox, terwijl de brandstofslang van de Ferrari nog in de auto zat. De Braziliaan was genoodzaakt om de auto aan het einde van de pitstraat stil te zetten, waardoor de slang door zijn aangesnelde pitcrew verwijderd kon worden. Massa sloot achteraan het veld aan, en kreeg van overmaat tot ramp ook nog een penalty voor het onveilig verlaten van de pitbox. De Ferrari-coureur finishte de race buiten de punten.

Foto: Sutton Images

Nelson Piquet Jr., Renault R28 crasht in de muur.

Iemand die wel voordeel haalde uit de crash van Piquet Jr. was zijn teamgenoot Fernando Alonso. De Spanjaard was reeds naar binnen gekomen en klom tijdens de safety car op tot de vijfde plek, en leidde even later de race nadat iedereen voor hem ook naar binnen kwam voor vers rubber. Uiteindelijk won de Spanjaard de race en werd hij op het podium vergezeld door Nico Rosberg en Massa's titelconcurrent Hamilton.

Dramatische einde van het seizoen

De Singapore GP gaf Hamilton een voorsprong van zeven punten. De volgende race was in Japan, waar de twee elkaar op de baan vonden. Hamilton ving de race aan vanaf de eerste startplek, maar viel de eerste ronde terug tot P6 nadat hij zich verremde in de eerste bocht. Vechtend voor P5 tikte Massa Hamilton’s achterband aan, waardoor laatstgenoemde spinde en buiten de punten viel. De Ferrari-coureur ontving een drive through penalty maar kon zich terugvechten tot P7, waarmee hij twee punten mee naar huis nam. In de persconferentie na de race liepen de gemoederen nog wat hoger op, toen Hamilton Massa beschuldigde van het bewust raken van zijn McLaren. De daaropvolgende race in China vergrootte Hamilton het gat weer met twee punten, waardoor hij met een voorsprong van zeven punten afreisde naar de finalerace in Sao Paulo.

Massa deed wat hij moest doen, en won de race in zijn thuisland op dominante wijze. Dit betekende dat Hamilton minstens op P5 moest eindigen. Hoewel de Brit lange tijd rondreed op P4, leek een regenbui tien ronden voor het einde roet in het eten te gooien. De Brit besloot naar binnen te gaan voor intermediates, maar belandde op P6 nadat hij te wijd ging door de verslechterende weersomstandigheden. Wat volgde was één van de meest zinderende finales in de historie van de Formule 1. Uitgerekend in de laatste sector van de laatste ronde haalde Hamilton Timo Glock in, die nog steeds op droogweerbanden rondreed en amper grip had op het natte Interlagos. Massa dacht een kleine minuut lang wereldkampioen te zijn, maar niks was minder waar. Hamilton won de eerste van zijn zeven rijderstitels.

Controverse rond de Grand Prix van Singapore

Een half jaar later – tijdens de zomerstop van het seizoen 2009 - besloot Renault plotseling om Nelson Piquet Jr. op straat te zetten. Een maand later kwam naar buiten dat de Braziliaan een grote rol speelde binnen wat men binnen de Formule 1 nu kent als crashgate. Volgens de coureur had het team hem namelijk gevraagd bewust te crashen om daarmee Alonso’s race te helpen. Hij werd zelfs geïnstrueerd om specifiek in bocht zeventien zijn auto in de muur te parkeren, aangezien daar geen kraan in de buurt stond en de safety car gedwongen zou worden om naar buiten te komen. Renault vocht de uitspraken van hun ex-werknemer niet aan en hun imago kreeg een flinke knauw. Grote sponsoren trokken hun handen van het team af en Alonso vertrok in 2010 naar Ferrari.

Waarom gaat Felipe Massa pas vijftien jaar later de juridische strijd aan?

Toenmalig F1-baas Bernie Ecclestone werd in een interview eerder dit jaar gevraagd naar crashgate. In zijn antwoord impliceerde hij dat men binnen het Formula One Management [FOM] destijds wist dat Renault had valsgespeeld, maar dat ze ervoor kozen om geen actie te ondernemen om de reputatie van de Formule 1 te beschermen. Mocht het management wel juridische actie ondernomen hebben, dan was het schrappen van het raceresultaat van de Singapore GP volgens de statuten een optie geweest, voegde Ecclestone eraan toe. Als dit was gebeurd, dan had Hamilton zes punten minder gehad, waardoor Massa de winnaar van het kampioenschap zou zijn. Een andere optie was echter ook geweest om Alonso te diskwalificeren, maar dat alternatief had alleen Hamilton aan meer punten geholpen. Ecclestone legde daarentegen ook uit dat een andere regel de oorzaak was dat ze hier niet voor kozen. De regels schrijven namelijk voor dat het klassement van ieder individuele sessie niet meer gewijzigd mag worden, nadat de FIA Awards-ceremonie heeft plaatsgevonden. De F1 wilde dus niet dat iets naar buiten zou komen tot dat moment, verklapte Ecclestone. De Brit had Piquet Jr. naar verluidt verteld om voorlopig even stil te blijven.

Wat probeert Felipe Massa te bereiken en hoe wil hij dat doen?

Er zijn meerdere aannames gedaan over waarom Massa de juridische strijd aangaat. Volgens Ecclestone is Massa uit op financiële compensatie voor het gemiste kampioenschap, maar Bernardo Viana – werkzaam bij het advocatenkantoor die de zaak namens de Braziliaan behandelt – benadrukt dat dat niet het geval is. Volgens Viana is het doel ‘om de trofee thuis te brengen’ en niets meer. Er zijn meerdere manieren waarop dat kan gebeuren, meent de advocaat. Een van die manieren is het schrappen van de hele race in Singapore, zoals Ecclestone ook al suggereerde. Een alternatief is om de race-uitslag te baseren op de volgorde voor ronde veertien, toen de crash van Piquet Jr. plaatsvond. In dat geval zouden er halve punten worden uitgedeeld en zou Massa vijf punten mee naar huis nemen, één meer dan Hamilton. Massa heeft eerder laten weten dat hij het ziet zitten om het kampioenschap met de Brit te delen, gezien dat bij andere sporten in het verleden ook is gebeurd.

Heeft Felipe Massa met Lewis Hamilton gesproken over zijn rechtszaak tegen F1?

De elfvoudig Grand Prix-winnaar heeft laten weten geen contact te hebben gehad met Hamilton om de zaak te bespreken. De zevenvoudig wereldkampioen heeft zich zelfs helemaal afgesloten van de kwestie. De Brit is naar eigen zeggen alleen geïnteresseerd in het heden. Het juridische team van Massa heeft zelfs aan Hamilton gevraagd om zijn steun voor de zaak uit te spreken, ondanks het feit dat ze juist zijn kampioenschap proberen te ontfutselen. Ook hebben ze om publieke ondersteuning bij Massa’s ex-werkgever Ferrari gevraagd, maar dat heeft het Italiaanse team tot nog toe niet gegeven.

Foto: Sutton Images

Felipe Massa, Ferrari, Lewis Hamilton, McLaren

Wat gaat er met de rechtszaak gebeuren?

Momenteel is Massa in afwachting van een reactie van de FIA en de FOM. Viana zei: “Ze hebben meer tijd gevraagd en wij zijn intern aan het beoordelen of we ze meer tijd gaan geven, in goed vertrouwen. Als hun reactie adequaat is en ze benaderen ons om in gesprek te gaan, dan is dat oké. Als hun reactie niet adequaat is, gaan we verder met de juridische strategie die we hebben”, stelt de advocaat.

Wat kan dit voor Formule 1 betekenen?

Er zijn binnen de Formule 1 zorgen over het precedent dat kan ontstaan als Massa vijftien jaar later een titel gegund krijgt, zeker als het ten nadele is van Hamilton. Uitgerekend de Britse coureur stond jaren later weer in het middelpunt van een controversiële kampioenschapsbeslissing, ditmaal met Max Verstappen in 2021. Hier werd door wedstrijdleider Michael Masi bij de herstartprocedure een reglementaire fout gemaakt, waardoor de Nederlander in staat werd gesteld op sensationele wijze de titel voor de Hamiltons neus weg te kapen. Mocht Massa erin slagen om de rechtszaak tegen F1 te winnen, dan bestaat er een reële kans dat Mercedes eenzelfde poging gaat wagen voor het 2021-seizoen. Om deze reden denkt Mercedes-teambaas Toto Wolff dat Massa weinig kans van slagen heeft, aangezien er dan een beerput geopend zou worden. Soortgelijke vragen zouden immers ook gesteld kunnen worden over andere controversiële kampioenschappen, zoals 1990 toen Ayrton Senna en Alain Prost crashten en de Braziliaan daardoor kampioen werd. Of vier jaar later, toen Schumacher kampioen werd ten koste van Damon Hill. En zelfs Brabhams kampioenschap in 1981 zou ter discussie kunnen komen te staan. F1 zal een dergelijk scenario koste wat kost willen voorkomen, waardoor het erg onwaarschijnlijk is dat Massa in het gelijk zal worden gesteld.