Ted Toleman, 'ontdekker' van Ayrton Senna, overleden

Ted Toleman – geboren in Zuid-Afrika, maar getogen in Engeland – richtte halverwege de jaren zeventig met zijn broer Bob de renstal Toleman Motorsport op. Aanvankelijk was het team vooral actief in de Formule 2000, maar al gauw werd de stap gezet naar de Formule 2. Met behulp van Rory Byrne (die later faam maakte bij Benetton en Ferrari) werd een eigen chassis ontworpen, waarmee coureurs Brian Henton en Derek Warwick in 1980 eerste en tweede werden in het Europese F2-kampioenschap.

De volgende stap kon niet uitblijven. Toleman waagde in 1981 de overstap naar de Formule 1, met de Toleman TG181 en Henton en Warwick als coureurs. De auto was niet competitief genoeg en kwalificeerde zich slechts twee keer voor een Grand Prix met een tiende plaats als beste resultaat.

Derek Warwick in de Toleman TG181 (1981)

Het seizoen 1982 verliep iets beter. Henton was vervangen door Teo Fabi, maar het was vooral Warwick die zich regelmatig wist te kwalificeren. De raceresultaten waren verre van goed, met talloze uitvalbeurten en opnieuw een tiende plaats als beste klassering. Pas in 1983 begon het team vooruitgang te boeken. Fabi had inmiddels plaats gemaakt voor Bruno Giacomelli en samen met Warwick werden regelmatig top-zes finishes en dus punten behaald. Het team eindigde het seizoen op de negende plaats in het constructeursklassement.

Doorbraak

De grote doorbraak voor Toleman kwam in 1984, toen het team Ayrton Senna zijn debuut in de sport liet maken. Met de getalenteerde Braziliaan in de gelederen scoorde het team zijn allereerste podiumplaats. Tijdens de compleet verregende Grand Prix van Monaco had de Braziliaan zelfs de overwinning in het vizier. Hij lag na een indrukwekkende opmars tweede en was hard op weg om de leidende Alain Prost in te halen, toen de race vanwege de weersomstandigheden vroegtijdig werd stilgelegd.

Boze tongen beweren dat racesteward Jacky Ickx (indertijd in dienst van Porsche) eigenhandig had ingegrepen om de leidende Prost in zijn McLaren met Porsche-aandrijving als racewinnaar af te kunnen laten vlaggen. Senna scoorde dat jaar nog twee podiumplaatsen, bij de Britse en de Portugese Grands Prix en Toleman eindigde op de zevende plaats in het constructeursklassement.

Ayrton Senna in de Hart-aangedreven Toleman TG184 tijdens de GP van Monaco 1984.

Senna verruilde het team aan het einde van het seizoen voor Lotus en dat was een flinke aderlating. Toleman miste de eerste drie Grands Prix wegens gesteggel met bandenleveranciers. De teruggekeerde Fabi en zijn landgenoot Piercarlo Ghinzani wisten de resultaten van 1984 niet te evenaren, hoewel er nog wel een pole-position was in Duitsland. Achter de schermen werd toen al lang gesproken over de verkoop van het team aan hoofdsponsor Benetton. De Italianen vormden het team in 1986 om tot het Benetton F1-team dat halverwege de jaren negentig grote successen boekte met Michael Schumacher. Daarna werd het team door Renault ingelijfd en tegenwoordig staat het nog steeds op de Formule 1-grid als Alpine F1.

Buiten de Formule 1 deed Ted Toleman mee aan verschillende offshore bootraces. Hij nam deel aan de 24 uur van Le Mans in 1978 en deed drie keer mee aan de Dakar Rally. In 1985 was hij betrokken bij een mislukt project om de Atlantische Oceaan over te steken met steun van Virgin-oprichter Richard Branson. De laatste jaren woonde hij op de Filipijnen, waar hij op 10 april overleed.

Ted Toleman met Bruno Senna tijdens de GP van Australië in 2010.

Foto door: Andrew Ferraro / Motorsport Images