Tech analyse: Start in 2016 wordt weer old-school F1

De FIA timmert flink aan de weg om de races interessanter te maken: meer vrijheid in bandenkeuze, veel minder radioverkeer en ook de startprocedure wordt ingewikkelder voor de rijders. Vanaf dit seizoen mogen de stuurtjes uitgerust zijn met slechts één koppelingsflipper, in een poging de invloed van de pitmuur te beperken.

FIA legt verbod op

Afgelopen augustus maakte het overkoepelend orgaan bekend welke nieuwe beperkingen in 2016 ingevoerd zouden worden, met als doel het toenemende aantal rijdershulpmiddelen terug te dringen. Eén van de wijzigingen heeft betrekking op de instellingen van de koppeling voor de start van een race. Een groot deel van deze procedure werd de voorbije jaren uitgevoerd door slimme softwaresystemen.

Tijdens de Grand Prix van Belgie 2015 werden er al veranderingen doorgevoerd met betrekking tot het bijtpunt van de koppeling, maar de volledige beperking treedt in Melbourne in werking. De rijders mogen vanaf nu maar één koppeling op het stuur gebruiken, in tegenstelling tot de twee flippers die de voorbije jaren gebruikt werden. Ondanks onduidelijkheid over de exacte definitie van een ‘enkele’ flipper – met name omdat de optie aanwezig is om twee flippers te behouden (zoals bovenstaand Ferrari-systeem) – heeft de FIA de teams gewaarschuwd dat zij niet op zoek moeten gaan naar mazen in de wet of slimme dan wel onreglementaire oplossingen.

Starten met één hand

In de winterperiode liet Formule 1-wedstrijdleider Charlie Whiting weten hoe de FIA gaat beoordelen of er gebruik gemaakt wordt van onreglementaire hulpmiddelen tijdens de start: “Tenzij een duidelijk aan te wijzen fout opdoemt tijdens de startprocedure, mag een rijder slechts één hand gebruiken om de enkele koppelingsflipper te gebruiken tijdens de start. Dit sluit de aanwezigheid van een tweede flipper niet uit, maar slechts één mag gebruikt worden tijdens de start."

Hij voegde toe: “Wanneer twee flippers geplaatst zijn, is interactie tussenbeiden of interactie met de geassocieerde standaard ECU verboden. Bovendien moeten deelnemers in staat zijn aan te tonen dat de flippers te bedienen zijn met een enkele hand.”

De nieuwe beperkingen – samen met de restricties omtrent het bijtpunt van de koppeling – vergt veel meer van de rijders tijdens de start van een race. Daarom werd er tijdens de wintertests zoveel geoefend op de start. Coureurs wilden er zeker van zijn met een goed gevoel af te reizen naar Melbourne. 

Historie van de flipper

Door: Giorgio Piola

Ferrari ontketende de trend van flippers achter het stuurwiel met de 640, de auto uit 1989. Dat was de eerste bolide die gebruik maakte van een semi-automatische flipperschakelversnellingsbak. Deze technische ontwikkeling was in die tijd zo’n belangrijke innovatie, dat de onderstaande technische tekening van Giorgio Piola waarschijnlijk zijn meest gepubliceerde werk wereldwijd werd. 

Ferrari 640 stuurwiel

Foto door: Giorgio Piola

Het eerste team dat de koppeling op het stuurwiel plaatste, was McLaren in 1994. Dat concept werd enkel toegepast op de auto van Mika Hakkinen, aangezien de Fin zich prettiger voelde bij slechts twee pedalen bij zijn voeten. Vanwege een zware crash eerder in zijn carrière kon Hakkinen niet voldoende kracht ontwikkelen om hard genoeg te remmen. Teamgenoot Martin Brundle hield – zoals de meeste rijders – vast aan drie pedalen.

Hakkinen en Coulthard pedalen, 1994

Foto door: Giorgio Piola

Sommige rijders, zoals Heinz-Harald Frentzen in 1995, voelden zich prettiger bij de aanwezigheid van slechts één koppelingsflipper op het stuur.

Frentzens stuurwiel, 1995

Foto door: Giorgio Piola

Jacques Villeneuve had een unieke oplossing in zijn Williams. Hij koos ervoor om de koppeling links te plaatsen, en schakelde volledig met zijn rechterhand: opschakelen door de flipper naar zich toe te trekken, terugschakelen door de flipper van zich af te duwen.

Villeneuves stuur, 1997

Foto door: Giorgio Piola