Analyse

Analyse: Zo ontwikkelde het F1-stuur zich door de jaren heen

Het stuur van een Formule 1-bolide is al decennialang veel meer dan enkel een manier om de auto de juiste kant op te sturen. Wij kijken naar de ontwikkeling van alle knopjes, pedalen en flippers op het stuurwiel.

Ferrari SF70H stuur

Ferrari SF70H stuur

Sutton Images

Giorgio Piola's technische F1-analyses

Giorgio Piola is dé technisch journalist in de Formule 1. De Italiaan loopt al sinds 1969 rond in de paddock. Hij weet alles van vleugels, vinnetjes en flapjes. Duik in de wereld van de F1-techniek!


Ferrari 640 stuurwiel
Ferrari 640 stuurwiel

Illustratie: Giorgio Piola

Tot begin jaren ’80 het het stuur maar één doel: het simpelweg veranderen van de richting van de auto. Sindsdien zijn er steeds meer technische hulpmiddelen aan het stuur toegevoegd, zodat deze zich dicht bij de handen van de rijders bevinden. De eerste knoppen op het stuur waren bedoeld om de rijders de gelegenheid te geven eigenhandig de drinkfles te bedienen of korte tijd met meer vermogen te rijden. De Ferrari 640, het eerste ontwerp van John Barnard, veranderde veel. De Scuderia introduceerde twee flippers aan de achterzijde van het stuur waarmee de rijders konden schakelen.

Hakkinen en Coulthard koppelingspedalen, 1994
Hakkinen en Coulthard koppelingspedalen, 1994

Illustratie: Giorgio Piola

McLaren ging in 1994 nog een stapje verder toen Mika Hakkinen ervoor koos om een handbediende koppelingsflipper op zijn stuur te laten plaatsen. Teamgenoten Martin Brundle en David Coulthard zagen dat nog niet zitten en hielden het bij een extra voetpedaal.

Villeneuve stuurwiel uit 1997
Villeneuve stuurwiel uit 1997

Illustratie: Giorgio Piola

Drie jaar later vroeg Jacques Villeneuve of zijn team Williams de versnellingsflippers kon aanpassen. In plaats van twee schakelflippers aan beide zijden van het stuur, wilde de Canadees één element. Hiermee kon hij zowel op- als terugschakelen door de flipper naar zich toe te trekken of van zich af te duwen (blauw). Daardoor was er aan de andere zijde van het stuur ruimte voor koppelingsflipper (geel) van hetzelfde formaat. Robert Kubica maakte tijdens zijn recente test voor Williams van eenzelfde principe gebruik. Ondanks zijn armkwetsuur kan hij op deze manier zonder problemen de auto besturen.

In de twee daaropvolgende decennia is het stuur uitgegroeid tot een zeer complex geheel. De coureurs kunnen met behulp van de vele knoppen niet alleen diverse aspecten van de auto aansturen, maar er is ook veel meer informatie beschikbaar via het scherm in het stuur. Daarnaast hebben de twee rijders binnen hetzelfde team hun eigen voorkeuren voor bepaalde vormen en knoppen.

Wat betreft de koppeling, wilden de teams de kans op een slechte start zo veel mogelijk beperken. Dat ging zodanig ver dat de rijder op weg naar de grid routinematig een aantal verschillende instellingen moest selecteren in combinatie met een tool genaamd Bite Point Finder (BFP). Dit zocht naar het ideale bijtpunt waarop de koppeling het beste zou werken. Tijdens de echte start maakte de coureur gebruik van twee koppelingsflippers. De eerste ontkoppelde de koppeling volledig en moest als eerste losgelaten worden. De tweede flipper hield de koppeling op de ideale positie volgens de BFP en werd als laatste losgelaten. Zo kwam de auto in beweging bij het door de rijder vastgehouden aantal toeren.

Ferrari SF15T en Ferrari SF16H stuurwiel vergelijking
Ferrari SF15T en Ferrari SF16H stuurwiel vergelijking

Illustratie: Giorgio Piola

In 2015 begon de FIA deze hulpmiddelen voor de startprocedure in te perken. De maatregelen werden in 2016 en 2017 nog verder aangescherpt zodat de rijder weer eigenhandig de controle over de start krijgt. Daardoor is de kans op fouten groter. Afgelopen jaar mochten de coureurs nog maar over één koppelingsflipper beschikken. Ferrari speelde hier handig op in door een lange flipper te ontwikkelen, waarmee het bijtpunt van de koppeling beter gevoeld kon worden dan met een kort element.

Ferrari SF16-H stuurwiel, koppeling
Ferrari SF16-H stuurwiel, koppeling

Illustratie: Giorgio Piola

In 2017 werden de maatregelen nog verder aangescherpt. Naast een maximale beweging van de koppelingsflipper van tachtig millimeter, is er een opening van vijftig millimeter tussen dit element en elk ander onderdeel van het stuur verplicht. De komst van een nieuw lineair koppelingssysteem houdt in dat de rijders nauwkeuriger te werk moeten gaan, willen zij een goede start neerzetten. 

De enige uitzondering op de opening van vijftig millimeter is een stopelement, wat voorkomt dat de vingers van de coureur van de flipper schieten. Mercedes ontwikkelde een bijzondere innovatie. Zoals in bovenstaande video te zien is, beschikte het 2017-stuur van de kampioensformatie over een ruimte voor twee vingers. Hierdoor zouden Lewis Hamilton en Valtteri Bottas beter moeten aanvoelen waar het bijtpunt zich bevindt. Dit idee is inmiddels ook gekopieerd door andere teams.

 

Via onze tech-redacteuren Giorgio Piola en Matt Somerfield

 

Sluit je aan bij de Motorsport community

Praat mee
Vorig artikel De meest gelezen berichten op GPUpdate.net in 2017
Volgend artikel Hamilton: "Winters gesprek met Wolff cruciaal voor 2017"

Beste reacties

Er zijn nog geen reacties. Wil je er één schrijven?

Meld je gratis aan

  • Snel toegang tot je favoriete artikelen

  • Stel alerts in voor breaking news en je favoriete coureurs

  • Laat je horen met de reactiemodule

Motorsport prime

Ontdek premium content
Abonneer

Editie

Nederland