Superlicentie zit verrassende F1-overstap Herta mogelijk in de weg

Laten we eerst maar even beginnen bij het begin: de strijd om het plekje naast Valtteri Bottas bij Alfa Romeo in 2022. Zoals het een goed Silly Season betaamt werden er in de zomermaanden tal van rijders gelinkt aan een avontuur bij Alfa in 2022. Ook de naam van Nyck de Vries kwam voorbij, maar de laatste weken leek het aantal serieuze kanshebbers gereduceerd te zijn tot twee namen: Antonio Giovinazzi, de huidige F1-coureur van Alfa Romeo, en Formule 2-talent Guanyu Zhou.

De strijd om het tweede stoeltje bij Alfa kreeg een verrassende wending nadat aan het licht is gekomen dat het Amerikaanse Andretti Autosport geïnteresseerd is in de aankoop van het merendeel van de aandelen in de renstal uit Hinwil. De aanwezigheid van twee Amerikaanse teams op de grid zou uiteraard van harte toegejuicht worden door Formule 1-eigenaar Liberty Media, maar het verlangen naar een Amerikaanse coureur is nog groter. Zeker nu de koningsklasse volgend jaar twee races in de VS organiseert.

Met de overnamegeruchten van Andretti heeft zich plots een derde kandidaat gemeld voor het enige nog vrije stoeltje op de Formule 1-grid van 2022: Colton Herta. De 21-jarige zoon van voormalig autocoureur Bryan Herta rijdt in de Amerikaanse IndyCar Series al in dienst van Andretti Autosport. Als zesvoudig racewinnaar in de IndyCar heeft Herta al bewezen dat hij uit het juiste racehout gesneden is. De coureur is zelfs de jongste winnaar ooit in de Amerikaanse raceklasse. Hij sloot zijn derde volledige seizoen als IndyCar-coureur dit jaar af op de vijfde plek, nadat hij vorig jaar nog derde werd in de strijd om het kampioenschap.

Tekort aan superlicentiepunten

Ondanks de uitstekende cijfers van Herta komt de coureur uit Californië momenteel niet in aanmerking voor een superlicentie, het verplichte ‘rijbewijs’ waar elke coureur over moet beschikken om deel te mogen nemen aan een race. Om een Formule 1-licentie te bemachtigen moet een coureur middels een complex puntensysteem van de FIA namelijk minimaal 40 punten bij elkaar hebben gereden in de voorbije drie seizoenen. Met zijn zevende, derde en vijfde plek in de voorgaande drie IndyCar-seizoenen staat de teller van Herta momenteel slechts op 32 punten. De FIA ziet jonge talenten namelijk liever via de eigen Formule 2 instromen (waar de volledige top-drie in het kampioenschap meteen de benodigde 40 punten krijgt), dan via een andere weg. In de IndyCar Series krijgt bijvoorbeeld alleen de kampioen 40 punten. De derde plek van Herta in 2020 leverde hem ‘slechts’ 20 superlicentiepunten op.

Vanwege de coronapandemie heeft de FIA de regels iets versoepeld en bepaald dat de behaalde resultaten van de laatste vier jaar mee mogen tellen om in aanmerking te komen voor een superlicentie. Herta werd vier jaar geleden vice-kampioen in de Indy Lights, wat hem normaal gesproken 12 punten zou hebben opgeleverd. De FIA schrijft echter ook voor dat er minimaal tien coureurs deel moeten hebben genomen aan een kampioenschap alvorens de superlicentiepunten worden uitgedeeld. In het jaar dat Herta tweede werd in de Indy Lights, was dit niet het geval.

De behaalde punten van Colton Herta:

• 2018: 2e in Indy Lights - 0 punten (normaal gesproken 12 punten)
• 2019: 7e in IndyCar Series - 4 punten
• 2020: 3e in IndyCar Series - 20 punten
• 2021: 5e in IndyCar Series - 8 punten

Voor Herta lijkt de kans op een Formule 1-stoeltje in 2022 daarmee uitgesloten, ware het niet dat er in de autosport altijd wel een weg te vinden is en er de nodige uitzonderingen gemaakt kunnen worden. Zo kan de FIA – zeker met wat politieke druk van de Formule 1 en diens verlangen naar een Amerikaanse coureur – per direct het puntensysteem op de schop gooien of een uitzondering maken waardoor Herta alsnog in aanmerking komt voor een superlicentie. Zo liet de FIA World Motor Sport Council afgelopen vrijdag al weten dat “diverse artikelen in het reglement om in aanmerking te komen voor een superlicentie” op de schop zullen gaan, al is het nog niet duidelijk om welke aanpassingen het in dit geval gaat.

Daarnaast mag de FIA ook de uitzondering maken om een coureur met 30 punten al van een superlicentie te voorzien. Deze uitzondering kan echter alleen gemaakt worden wanneer er sprake is van overmacht en deze maatregel zal vooral ingevoerd zijn met de pandemie in het achterhoofd, niet met een gebrek aan deelnemers aan een kampioenschap.

Punten sprokkelen in vrije trainingen

Het lijkt er daarmee dus op dat Herta op zijn vroegst pas in 2023 in aanmerking komt voor een superlicentie en dan pas de overstap kan maken naar de Formule 1. Daarvoor zal hij echter wel opnieuw in de top-drie van het IndyCar-kampioenschap moeten finishen, anders kan de Amerikaan alsnog fluiten naar het vereiste puntentotaal. Ook in dit geval ligt er echter nog een alternatief op tafel: deelname aan vrije trainingen tijdens Grand Prix-weekenden.

Een coureur mag in de Formule 1 wel al zonder superlicentie deelnemen aan de vrije trainingen tijdens een officieel Grand Prix-weekend. Voor elke deelname aan een vrije training waarbij minimaal 100 kilometer wordt afgelegd sprokkelt de coureur één punt voor zijn superlicentie. Over een periode van drie jaar kan een coureur daarmee maximaal tien extra punten verdienen. Het komt erop neer dat Herta in 2022 ook al na acht deelnames aan een vrije training de vereiste 40 punten bij elkaar heeft gesprokkeld om in aanmerking te komen voor een superlicentie. Bovendien zou het de perfecte voorbereiding op een debuutseizoen in de koningsklasse zijn.

Wordt het Guanyu Zhou, Antonio Giovinazzi of na een overname door Andretti en een zeldzame uitzondering alsnog Colton Herta die volgend jaar de nieuwe teamgenoot wordt van Valtteri Bottas? De stoelendans in de Formule 1 duurt mogelijk nog wel even voort.