Spionage en afluisteren in F1: De rol van de teamradio

Sinds 'Spygate' in 2007, toen Ferrari-engineer Nigel Stepney Ferrari-ontwerpen doorgaf aan een McLaren-collega en het Britse team uiteindelijk zwaar werd gestraft, is de Formule 1 gevoelig voor elke vorm van spionage en afluisteren. Toch houden de teams elkaar nog altijd volop in de gaten en door het nieuwe verbod op de grote schermen die ze gebruiken tijdens de wintertest, wordt dat weer een stapje makkelijker. De teamradio is daarnaast een interessant hulpmiddel om erachter te komen wat de overige teams in hun schild voeren.

Een speciaal team voor het scannen van radiokanalen

"We hebben een speciale operatieruimte in de fabriek", legt Graham Watson uit als hem door Motorsport.com wordt gevraagd naar radiospionage in de F1. De Nieuw-Zeelander heeft sinds hij in 1996 in de koningsklasse van de autosport kwam werken meerdere raceteams van binnenuit leren kennen, waaronder Benetton en Brawn GP. Sinds 2014 is hij teammanager van Red Bulls zusterteam Toro Rosso. Hij weet door zijn rol hoe de renstal een oogje in het zeil kan houden bij de tegenstanders. "We hebben nog altijd mensen op het circuit die naar alle radiozenders luisteren. Als je iets hoort, heb je geluk", vertelt hij over de in totaal twaalf teamleden die tijdens de raceweekenden speciaal voor deze taak zijn aangesteld.

Mag dat dan zomaar? Ja, tijdens de raceweekenden is dat zeker toegestaan, laat Watson weten. De F1-teams kunnen namelijk de officiële feed van het F1-management volgen. "Alle teams hebben de mogelijkheid om naar alle andere teams te luisteren. Maar dat is enkel in de Grand Prix-weekenden, niet tijdens de wintertest in Barcelona. Normaal gesproken wijzen we elke persoon twee of drie teams toe, zodat ze op zoek kunnen gaan naar trefwoorden. Ze pikken natuurlijk veel irrelevante communicatie op, vandaar dat ze uitsluitend luisteren naar de trefwoorden en daarmee blijven werken."

Afluistermogelijkheden in loop der jaren afgenomen

Met name de strategieën van de andere teams zijn erg interessant voor Toro Rosso. Immers willen ze hier zo goed mogelijk op kunnen anticiperen en reageren. "In de race zelf wil je natuurlijk horen of er iemand in de pitstraat komt rijden of dat er een probleem is met een auto. Of het nu gaat om de banden, de remmen of om brandstofbesparing, dat maakt niet uit", aldus Watson. Het belangrijkste is een duidelijk overzicht krijgen van wat de concurrenten doen, met name de directe tegenstanders in een race. "Je kunt je voorstellen dat wij ons het meest richten op het team waar we een constant duel mee uitvechten. Misschien een Racing Point, Haas of Renault." Topteams als Mercedes worden dus minder nauw gevolgd.

Deze afluistermethode is tegenwoordig minder indringend dan enkele decennia terug. Toen drongen volgens Watson teams bij elkaars radiokanaal naar binnen, maar die zijn nu versleuteld waardoor dat niet langer mogelijk is. "We gebruiken hiervoor een digitaal systeem. Elk team heeft zijn eigen gecodeerde radiofrequentie, dus je zou zonder de officiële kanalen niet echt in staat moeten zijn om iets op te vangen. Als dat gebeurt, heb je geluk, maar we houden het niet actief in de gaten", laat de teammanager weten, die wel kan lachen om de mate van spionage in de jaren '90. "Ja, toen gebeurde er veel. Honderd procent! Men probeerde in andere kanalen te komen en te luisteren naar andere teams. Dat is wat er echt constant gebeurde."

Met medewerking van Oleg Karpov