Special: Max Verstappen in Japan, van 17-jarig talent tot tweevoudig F1-kampioen

De donderslag bij heldere hemel komt een kleine twee maanden voor het trainingsdebuut in Japan. Ietwat schuchter, handjes in de zakken en gekleed in Oostenrijkse stijl stapt Max Verstappen op 18 augustus 2014 de studio van Servus TV binnen. In het sportprogramma van die zender is zojuist bekendgemaakt dat ‘de zoon van’ volgend jaar zijn Formule 1-debuut mag maken bij Toro Rosso. Als die woorden zijn uitgesproken en Verstappen zijn entree maakt, wordt hij niet alleen met applaus begroet maar ook met vragende blikken. Want wie is deze jongeling eigenlijk? Zijn successen in de kartsport en de Formule 3 zijn nog niet helemaal tot het Oostenrijkse studiopubliek doorgedrongen.

Zij die het Formule 3-seizoen 2014 wel op de voet hebben gevolgd en vooral zij die op de Norisring aanwezig waren, snappen de snelle promotie beter. Helmut Marko is één van de mensen die de demonstratie op het Duitse stratencircuit van dichtbij heeft meegemaakt. De motorsportchef van Red Bull weet naar eigen zeggen meteen: deze moet ik hebben en wel zo snel mogelijk. "Na wat ik op de Norisring zag vond ik leeftijd al helemaal niet relevant meer. Normaal praat ik twintig à dertig minuten met een jonge coureur om zo een beeld te krijgen van zijn persoonlijkheid en van de structuur om hem heen. Maar met Max heb ik wel anderhalf uur gezeten in Graz", blikte Marko vorig jaar terug voor het Motorsport.com-boek Formule Max. "Mijn conclusie van dat gesprek was: daar zit een heel jong lichaam, maar iemand die geestelijk zeker drie tot vijf jaar verder is."

Het is een conclusie die Toto Wolff en daarmee Mercedes ook trekt. Beide merken azen op de diensten van Verstappen, maar hebben een ander pad voor ogen. Mercedes denkt aan een jaartje in de GP2 - voorloper van de Formule 2 - Red Bull biedt meteen een volwaardig Formule 1-zitje aan. Het maakt de keuze iets makkelijker voor de drie-eenheid die Max Verstappen, Jos Verstappen en manager Raymond Vermeulen vormen. De handtekeningen worden gezet, de presentatie gepland, al hoort daar natuurlijk ook een intensieve voorbereiding op het daadwerkelijke debuut in 2015 bij. Tijdens de eerste Formule 1-tests in Rockingham en op de Adria Raceway is Verstappen nog maar zestien. Deze vuurdoop in relatieve rust verloopt goed en dus is het tijd voor het echte werk, voor het eerst in de spotlights met F1-materiaal: een vrije training tijdens een officieel Grand Prix-weekend.

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Het gebeurt op 3 oktober 2014 en wel op één van de meeste technische banen die er op de Formule 1-planning te vinden is. "Die eerste training hebben we heel bewust op het circuit van Suzuka gedaan als een soort ultieme test voor Max," legt Marko uit. "Dat is voor jonge coureurs één van de lastigste circuits van de hele kalender en gaf ons een goede kans om te zien hoe Max in moeilijke omstandigheden uit de verf zou komen." Het gaat wederom crescendo, op een vroegtijdig einde aan de training na: "Ik weet nog dat er aan het eind van die sessie vlammen uit de auto kwamen, dus dat ging allemaal goed", lacht Verstappen acht jaar na zijn trainingsdebuut op exact dezelfde plek.

"Maar nee, zonder gekheid: het was een goede sessie. Het was misschien niet makkelijk om het allereerste F1-optreden meteen op Suzuka te doen, maar Red Bull wilde graag dat ik daar zou beginnen", echoot Verstappen de woorden van Marko. "Ik weet nog goed dat ik voor de eerste keer naar buiten reed... Ik was echt verbaasd hoeveel vermogen ik ineens had. Het was een shock voor mijn systeem, alles was meer en heviger dan dat ik gewend was. Het was best overweldigend, maar ging al vrij snel best goed. Ik heb ook niet echt risico's genomen, het ging puur om het begrijpen van de auto. Ik had natuurlijk nog bijna geen ervaring, dus het draaide vooral om het leren hoe een F1-auto zou aanvoelen." In aanloop naar de Japanse Grand Prix van dit jaar pakte de Formule 1 uit met beelden van de zevenjarige nieuwkomer, maar Verstappen zelf kijkt die zelden tot nooit terug. "Nee, ik kijk überhaupt niet veel terug om eerlijk te zijn. Ik vind het veel leuker hoe het nu gaat..."

Beelden uit 2014 die eveneens nog vaak terugkomen, dateren van Verstappens training voor de Braziliaanse Grand Prix. Verstappen was de controle over zijn Toro Rosso bijna kwijt, maar tekende voor een aardige save - zoals hij dat twee jaar later nog eens zou doen op Interlagos. Het is een vrijdagsessie die Graham Watson, de toenmalige teammanager van Toro Rosso, nog scherp op het netvlies staat. "Max is niet arrogant, maar hij blaakt net als zijn vader wel van het zelfvertrouwen. Dat zag ik voor het eerst in Brazilië, toen hij tijdens die training een behoorlijk moment had en bijna zwaar crashte. Normaal is een jonge coureur dan even van slag, maar Max kon de auto net onder controle houden en reed een ronde later doodleuk zijn snelste tijd. We moeten niet vergeten dat Max toen in onze raceauto voor het weekend reed. Als hij zwaar zou crashen, dan hadden we echt een probleem met de vaste coureurs… Maar zelfs op die leeftijd heb ik nooit gedacht: o mijn god, hij stapt weer in de auto en dat gaat hopeloos mis. Het is moeilijk onder woorden te brengen wat ik precies voelde, maar vanaf dat moment wist ik dat Max een speciale zou worden."

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Dat laatste wist Marko naar eigen zeggen ook na de voorbereiding op het echte debuut in 2015. "Max is een exceptioneel talent dat slechts één keer in een decennium voorbijkomt. Vanaf zijn vierde rijdt hij al professioneel, dus ondanks zijn jeugdige leeftijd heeft hij al best veel ervaring. We spelen dan ook geen Russische roulette door hem zo vroeg te laten debuteren. We weten precies wat we doen en het succes zal ons gelijk wel bewijzen", liet de Oostenrijker zelfverzekerd als altijd weten.

Acht jaar later valt te concluderen dat het door Marko voorspelde succes inderdaad is gekomen. Zo staat Verstappen inmiddels te boek als de jongste puntenfinisher in de Formule 1, jongste racewinnaar en prijken er twee wereldtitels op het palmares. De meest recente daarvan is veiliggesteld op het circuit van Suzuka, daar waar het Formule 1-avontuur begon. Het maakt de cirkel in zekere zin rond, al is het verhaal van Verstappen in de Formule 1 natuurlijk nog niet klaar. "Ik heb natuurlijk nog wel een aantal jaar voor de boeg in de Formule 1 en daarin hoop ik nog meer races en als het even kan ook meer kampioenschappen te winnen. Maar wat er ook nog gebeurt, het verandert niets meer aan wat we al hebben bereikt. Dat is wel iets om trots op te zijn."

Als Verstappen zichzelf nu vergelijkt met de jongen die in 2014 voor het eerst instapte voor een vrije training, wijst hij vooral naar de opgedane ervaring. "Ik denk niet dat ik per definitie heel veel sneller ben dan een paar jaar geleden. Het zou ook raar zijn om in deze fase van je carrière nog één à twee tienden per ronde te vinden. Maar doordat je veel dingen al eens hebt meegemaakt, kun je wel beter met situaties omgaan als je daar nog eens in komt. Je weet beter hoe je een raceweekend moet aanpakken en bent sowieso relaxter over veel dingen in F1. In het begin was alles natuurlijk nieuw. Er is misschien niet veel veranderd aan de pure snelheid, maar de ervaring maakt je wel completer."

Dat complete plaatje heeft Verstappen tijdens de Japanse Grand Prix van afgelopen jaar getoond. Op het circuit waar zijn F1-reis begon, heeft hij acht jaar later de concurrentie op 27 seconden gereden tijdens een ingekorte regenrace. Nadien had niemand in de paddock door dat het al genoeg was voor de wereldtitel, of om met de woorden van Verstappens manager te spreken: "Bij ons kan het ook nooit eens normaal..." Maar met de kennis van nu is het veiligstellen van de wereldtitel in Japan wel het mooiste scenario. Het heeft Honda de credits gegeven die het verdient, is de laatste race geweest die Dietrich Mateschitz op TV heeft gezien en maakt het Japanse verhaal voor Verstappen rond. Het gebeurde bovendien op een circuit dat de Limburger een warm hart toedraagt. Spa-Francorchamps is zijn favoriet, maar daarachter gooit Suzuka ook hoge ogen: "Het is een fenomenaal circuit en ik kom sowieso graag naar Japan. De fans zijn erg respectvol en gek van autosport. Ze kleden zich er ook echt op en zijn dolenthousiast. Je denkt bijna dat ze op het circuit slapen, omdat ze er 's ochtends alweer massaal staan om ons te zien. Dat we drie jaar moesten wachten om weer in Japan te racen, maakt het extra speciaal om de titel hier te pakken."

Zo is de laatste letter van Verstappens F1-verhaal nog niet geschreven, maar is de cirkel in Japan wel al rond: van een zeventienjarig broekie dat voor de leeuwen is gegooid tot tweevoudig wereldkampioen en de te kloppen man voor het aankomende seizoen...