Special: Hoe een prachtige Jaguar F1 voortleeft in Nederlandse handen

Zijn er grote successen mee behaald? Nee, dat niet. Maar spreekt het uiterlijk van de Jaguar R5 tot de verbeelding? Dat zonder meer. De voorloper van het huidige Red Bull baarde opzien met prachtige groene liveries en dankzij de Nederlander Klaas Zwart heeft één van die Jaguar-bolides een tweede leven gekregen. Motorsport.com spreekt met Zwart over de kick van historische F1-auto's, een uit de hand gelopen hobby en de bolide van Mark Webber.

Klaas Zwart, Jaguar R5

Klaas Zwart, Jaguar R5

Als de Jaguar R5 in handen van Klaas Zwart niet opvalt vanwege de fraaie kleurstelling, dan doet het geluid z'n werk wel. Het groene gevaarte is uitgerust met een V10 Cosworth-motor en dat zal het aanwezige publiek weten ook. Het geluid doet denken aan vervlogen tijden in de koningklasse, aan 2004 om precies te zijn: het jaar waarin Michael Schumacher zijn laatste wereldtitel zou pakken, Juan (of one) Pablo Montoya wegliep uit een persconferentie met Australische komieken en Jaguar de lachers ook onbedoeld op de hand kreeg. Het merk dat vanaf 2000 actief was in de Formule 1 maakte tijdens de Grand Prix van Monaco reclame voor de nieuwe Ocean's Twelve film, waarvoor beide auto's werden voorzien van diamanten in de neus ter waarde van 250.000 dollar.

Een leuk plan, ware het niet dat Christian Klien in de eerste ronde al zou crashen in Loews hairpin (onderstaande foto). Toen zijn Jaguar terugkeerde bij het team bleek de diamant spoorloos, hetgeen de zaak qua publiciteit geen windeieren heeft gelegd. Het kolderieke moment is tot de dag van vandaag het eerste waar de gedachten van F1-fans naar teruggaan bij het horen van de combinatie Jaguar en het F1-seizoen 2004. Over de exacte gang van zaken doen in de paddock nog steeds verschillende verhalen de rondte, net als over de prijs van de diamant. Mark Webber, die in 2004 de andere Jaguar bestuurde, heeft later betoogd dat de stenen 'slechts een paar dollar' zouden kosten.

Hoe dan ook: dat het 'Monaco-mysterie'  bijna twintig na dato als eerste opkomt, zegt veel over het succes dat Jaguar in de Formule 1 heeft gehad - of beter gezegd niet heeft gehad. Moederbedrijf Ford zag (te) weinig van de enorme investeringen terug en wilde de focus bij het uitblijven van succes op de rallysport leggen, waarin wél iets te winnen viel. Het heeft 2004 het laatste F1-jaar van Jaguar gemaakt, waarna Red Bull in het gat zou springen en 2005 zou betwisten met het chassis en de motor die eigenlijk de nieuwe Jaguar hadden moeten vormen. Het kenmerkende groen verdween daarmee van de grid, met als aandenken welgeteld twee bokalen in een verder lege prijzenkast.

Tekst gaat verder onder de foto

 

Het is geen erelijst om over naar huis te schrijven, al overstijgen de prachtige bolides dat palmares ruimschoots. Hoe kleurloos de resultaten, zo kleurrijk waren de creaties en ook de identiteit van het team. Eén van die fraaie bolides vliegt tegenwoordig nog altijd over de Europese circuits en wel met een Nederlander achter het stuur. Het gaat om de Jaguar R5 die in 2004 werd bestuurd door Mark Webber. Ruim vijftien jaar later luistert de bestuurder naar de naam Klaas Zwart, een welvarende ondernemer met Friese roots die is gegrepen door het autosportvirus. Of zoals hijzelf zegt: een uit de hand gelopen hobby, waardoor Zwart historische F1-auto's aan de tand voelt en samen met onder meer Marijn van Kalmthout en Frits van Eerd aan de wieg heeft gestaan van de BOSS GP.

De Jaguar R5 is zijn paradepaardje, al bleek de groene bolide in eerste instantie niet zijn droomauto. "Ik werd niet meteen door deze auto gegrepen bij het zien. Dat heb ik wel gehad toen ik in 1995 bij de Formule 1 op Silverstone was en de 412 T2’s voorbij zag komen, de Ferrari’s. Daar was ik zo gek van hè, echt onvoorstelbaar. Het was de laatste twaalfcilinder – een drie liter die 17.000 toeren draaide. Dat gaf zo’n onwijs gaaf geluid. Ik zei op die dag "I’ll give my right arm to get one of these" en later heb ik daadwerkelijk drie van die dingen gehad. Dat was natuurlijk het ultieme."

Maar omdat stilstaan achteruitgaan is en de competitief ingestelde Zwart meer wilde, viel zijn oog op de beduidend nieuwere en snellere Jaguar. "Ik wilde inderdaad sneller, maar er was weinig op de markt. Ik kon een Super Aguri kopen, maar dat was een 'modified' auto. Er was een Cosworth-motor ingelegd en daar was de auto voor aangepast. Het betekent dat ze de monocoque hadden verbouwd en daar moet je eigenlijk nooit aan komen. Dat vond ik riskant en deze Jaguar kon ik origineel krijgen."

Zwart reed in 2008 voor het eerst in de R5 op het voormalig F1-circuit van Jarama en was toen wel verkocht. "Het snelheidsverschil met de Ferrari bleek enorm. Ik heb die gedroomde Ferrari's gehad en vond ze leuk, maar ze waren ook enorm kwetsbaar. Deze Jaguar is qua vermogen veel sterker en we hebben er nog nooit eentje opgeblazen, terwijl de Ferrari’s bij wijze van spreken constant opbliezen. Die auto's kwamen uit 1995, waardoor we praten over zwakkere motoren met mindere materialen. De Cosworth-motor die ik nu gebruik, ontwikkelen we samen met Cosworth ook nog door. Zo halen we er iedere keer weer een beetje meer uit en wordt de betrouwbaarheid steeds beter. In het begin konden we maar 750 kilometer rijden met de motor, daarbij haalde hij 17.000 toeren en iets van 695 pk. Nu hebben we 19.000 toeren en rond de 900 pk als hij goed loopt."

Dat de krachtbron samen met Cosworth wordt doorontwikkeld, geeft aan hoe Zwart er inmiddels mee bezig is. Het rijden met de Jaguar R5 is meer dan een uit de hand gelopen hobby of zoals hij dat zelf onder woorden brengt: "We zijn er zeer professioneel mee bezig, we doen niet zomaar voor spek en bonen mee. Ik heb ook de hele pedal box zelf veranderd en we hebben veel technische aanpassingen gedaan. We bouwen de wishbones nu ook zelf. De wishbones van deze auto waren natuurlijk van carbon en kostten ongeveer 20.000 euro per stuk, maar ja, één ongelukje en je bent meteen een behoorlijke klap geld kwijt. Daardoor maken wij ze nu ouderwets van staal. Die gaan forever mee en als er toch eentje stuk gaat, kost een nieuwe set slechts een paar honderd euro."

 

Waar Zwart spreekt over een 'ongelukje' heeft hij met de Jaguar al wel iets meer beleefd dan dat. De Fries crashte tijdens de Gamma Racing Day van 2017 bijzonder hard. Bij het aanremmen voor de Geert Timmer belandde Zwart door een andere coureur op het gras, waarna de groene bolide snoeihard achteruit de bandenstapels in vloog. Zwart bleek gelukkig ongedeerd, maar dat viel niet van zijn Jaguar te zeggen. De auto leek total loss, maar niets is minder waar. Als ruim vier jaar later de vraag komt of Zwart nog steeds met dezelfde (en weer opgebouwde) auto rijdt en wat het herstel heeft gekost, verschijnt er een lach om de mond: "Dit is nog dezelfde auto, ja. Geld praat ik liever niet over. Het chassis was beschadigd, dat hebben we naar Dallara gestuurd en zij hebben het voor ons gerestaureerd. Daarbij hebben ze het chassis ook gecheckt op stijfheid, dus alles is weer zoals het ook was. Verder hebben we de auto compleet opgebouwd en drie maanden later was die klaar. Daarna hebben we er overigens meteen twee baanrecords mee gereden, op Zandvoort en Jarama."

Het geeft om te beginnen aan hoe serieus Zwart het (historische) racen neemt, maar ook hoezeer hij de Jaguar R5 heeft laten doorontwikkelen en een tweede leven heeft gegeven. Het is in veel opzichten een andere en daardoor ook betere bolide dan waar Webber het in 2004 mee moest doen in zijn derde F1-seizoen. "Ik vind dit het optimum", zegt Zwart dan ook. "Vooral omdat wij de auto zelf hebben doorontwikkeld." Gevraagd of de Jaguar ooit nog plaats moet maken voor een andere droombolide, is het antwoord glashelder: "Nee. Ik ben erg blij met de auto en zou deze nooit weg doen. Tot mijn einde als coureur blijf ik het met deze auto doen." Eén conclusie valt daarbij alvast te trekken: Zwart heeft in het tweede leven van de Jaguar aanzienlijk meer eremetaal verzameld dan Webber en Klien in het eerste leven. In de Maxx Formula is het groene gevaarte vaak een klasse apart. Zolang Zwart geen diamant in de neus verstopt, zou het goed moeten komen...

 

Sluit je aan bij de Motorsport community

Praat mee
Vorig artikel VIDEO: De filosofie achter het Formule 1-circuit in Miami
Volgend artikel Gasly: “Monaco van Formule 1-kalender zou een enorme schok zijn”

Beste reacties

Er zijn nog geen reacties. Wil je er één schrijven?

Meld je gratis aan

  • Snel toegang tot je favoriete artikelen

  • Stel alerts in voor breaking news en je favoriete coureurs

  • Laat je horen met de reactiemodule

Motorsport prime

Ontdek premium content
Abonneer

Editie

Nederland