Special: Hoe Prost en Senna Formule 1-historie schreven in Japan

Voor een goed begrip moeten eerst nog een jaar verder terug, naar 1989. Deze 43ste F1-jaargang staat in de annalen als een seizoen waarin de McLaren-teamgenoten Prost en Senna fel - en dat is nog een understatement - om de wereldtitel vochten. In Japan bereikte die titelstrijd een kookpunt. De Braziliaan keek mede door zijn vele uitvalbeurten tegen een achterstand van twaalf punten aan op teamgenoot en inmiddels ook voornaamste rivaal Prost. Senna moest de krachtmeting in het land van de rijzende zon winnen om zijn titelaspiraties nog iets langer in leven te houden. Druk op de ketel dus.

De coureur uit São Paulo veroverde - hoe kan het ook anders - pole-position, al speelden een miserabele start en een dito eerste stint Prost in de kaart. De Fransman leidde, al zou Senna Senna niet zijn als hij na het halen van vers rubber geen verwoede pogingen ondernam om het gat te dichten. Senna zette zijn tanden in het stuur en kwam zienderogen dichterbij. Een aloude F1-wet luidt echter 'er naartoe is één, maar er voorbij een tweede'. Juist dat ondervond Senna in gelijkwaardig materiaal rondenlang, een buitengewoon fraai steekspel.

Koken van woede na 'fantastic crash' op Suzuka

Met de slotfase in zicht zette Senna zich schrap voor die langverwachte en ook allesbeslissende poging. Hij kroop in de versnellingsbak van zijn Prost door de befaamde 130R, remde zo laat mogelijk en plaatste zijn auto met veel durf aan de binnenkant bij het aanremmen voor de langzaamste knik van het circuit. Prost zag Senna komen en stuurde nogal rigoureus of zo u wilt onbeholpen in met zijn McLaren MP4/5. Het resultaat laat zich raden: een even onvermijdelijke als iconische aanvaring tussen beide teamgenoten. Of zoals de legendarische commentator Murray Walker het uitschreeuwde: "Oh my goodness, this is fantastic!"

Senna dacht daar duidelijk ander over. De Braziliaan hield zijn bolide met hulp van enkele marshals aan de praat en vervolgde kokend van woede zijn weg. Na een stop en een daaropvolgende inhaalactie op Benetton-piloot Alessandro Nannini zag hij het zwart-wit geblokt en leek hij alsnog triomfator. Met de nadruk op leek. Senna werd namelijk uit de uitslag gebonjourd wegens het afsnijden van de chicane. Een besluit die op z'n zachtst gezegd in het verkeerde keelgat schoot bij Senna. De Braziliaan was witheet en wees zonder blikken of blozen met de beschuldigende vinger naar FISA-president Jean-Marie Balestre. De Fransman zou zijn landgenoot Prost coûte que coûte aan de wereldtitel willen helpen. Senna dacht zelfs aan een vertrek uit de Formule 1, maar besloot na een lange vakantie in Brazilië anders. En hoe.

Senna slaat terug in 1990

Senna wenste in 1990 terug te slaan. "Ik weiger weg te lopen voor dit gevecht. Het zit in mijn aard om door te strijden tot het bittere eind en precies dat ga ik hier doen." Een 'Kampfansage' zoals de Duitsers zouden zeggen. Waar hij nog immer voor McLaren uitkwam, zocht Prost zijn heil elders. Bij Ferrari om precies te zijn. "Ik ben eigenlijk best blij om te vertrekken, want het is niet meer te doen met Ayrton." De Formule 1 voer intussen wel bij alle controverse. Sterker nog: deze transfer voorzag de strijd van een extra dimensie. Het ging niet louter meer om twee kemphanen, maar ook nog eens om een gevecht op leven en dood tussen twee van de meeste aansprekende F1-formaties. Kon het nog mooier?

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Op papier niet en de realiteit stelde ook bepaald niet teleur. Net zoals in 1989 ontvouwde zich een prachtige titelstrijd, een beklijvend gevecht dat zowel op de baan als ook ernaast werd uitgevochten. Het is daarbij goed om te vermelden dat de koningsklasse destijds nog met schrapresultaten werkte, van de zestien races telden bij coureurs enkel de elf beste resultaten mee voor het wereldkampioenschap. Met het telraam erbij bleek de situatie bij aankomst in Japan omgedraaid ten opzichte van een jaar eerder. Prost moest ditmaal zegevieren om tijdens het slotakkoord van 1990, in Adelaide, nog kans te maken op zijn vierde wereldtitel.

Te midden van deze oplopende spanningen deed kwalificatiebeest Senna wat hij in totaal 65 keer zou doen in zijn te korte Formule 1-carrière: pole-position trainen. Net zoals een jaar eerder keerden de omstandigheden zich echter tegen hem, andermaal tot woede van Senna. Waar de eerste startplek doorgaans op de racelijn wordt gepositioneerd, besloot men voor de Japanse Grand Prix anders. Senna moest als polesitter vanaf de 'vuile' binnenkant vertrekken, terwijl de man op P2 doodleuk vanaf de racelijn mocht starten. Driemaal raden wie die man op de tweede stek was... juist, ene Alain Prost. Een furieuze Senna en diens nieuwe teamgenoot Gerhard Berger ondernamen bij de wedstrijdleiding verwoede pogingen om de eerste startplek aan de linkerkant van het asfalt te krijgen, maar haalden keer op keer bakzeil.

Op zondag volgde de apotheose en gebeurde hetgeen al te verwachten viel: Senna kwam minder goed weg dan zijn rivaal en keek na enkele meters al tegen de achterkant van de Ferrari 641 aan. Een streep door de rekening, al zag Senna juist zijn kans schoon om niet veel later op bikkelharde wijze revanche te nemen. Bij het ingaan van de snelle eerste knik op Suzuka besloot de Braziliaan voor een gat te gaan dat er eigenlijk niet was, of in het gunstigste geval slechts in zeer beperkte mate was. Het gevolg bleek ook in dit geval weer onvermijdelijk: contact, rondvliegende brokstukken en beide heren in de grindbak. Of zoals Murray Walker wederom riep: "This is amazing!"

Wie een eerste blik op de bolides wierp, zag meteen dat er ditmaal geen beginnen meer aan het vervolgen van de race was. Beide matadoren out of the race, noem het een koekje van eigen deeg op exact hetzelfde circuit. Nadat de wedstrijdleiding niet nogmaals op controversiële wijze tussen beide kemphanen wilde komen, bleek het pleit definitief beslecht in het voordeel van de Braziliaan: Senna had zijn revanche te pakken en daarmee ook meteen zijn tweede wereldtitel. Waar Prost van onsportief gedrag repte, sprak Senna nadien de legendarische woorden: "If you no longer go for a gap that exists, you are no longer a racing driver." Een uitspraak die tot op de dag van vandaag zou voortleven, evenals dit fraaie stukje F1-geschiedenis op Japanse bodem. Waarvan akte.