Retro: Het desastreuze Formule 1-avontuur van Lola

Lola Cars werd in 1958 opgestart door Eric Broadley en groeide snel uit tot een vaste waarde in de autosport: Formule 1, Formule 2, Formule 3, IndyCar, Le Mans, Amerikaanse sportwagens. Lola was op alle terreinen een gerespecteerde chassisbouwer. Een laatste stap ontbrak nog: een eigen Formule 1-team. Klantenprogramma's met Haas, Larrouse en BMS Scuderia Italia draaiden namelijk telkens op niets uit.

Lola zou in 1998 met een eigen team toetreden tot de Formule 1-grid met een Lola T97/30 chassis, Ford Zetec-R V8 motoren en sponsoring van Mastercard. Mastercard had echter andere plannen. Het wilde absoluut het programma met een jaar vervroegen en al in 1997 beginnen met racen. De bedoeling van het F1-programma was voor Mastercard namelijk om een nieuwe F1 Club te lanceren voor klanten, die mee zouden betalen aan het F1-programma. 

Zonder Mastercard was er geen budget, dus Lola zag zich genoodzaakt om het chassis al een jaar eerder dan gepland in de strijd te gooien. Dat bleek een catastrofale fout. Het chassis stond nog lang niet op punt en vertrok zelfs naar Melbourne zonder in de windtunnel te zijn getest, wat ongehoord is. Het team zou dan ook snel met de neus op de feiten worden gedrukt.

Vincenzo Sospiri, Lola T97/30 Ford

Foto: Sutton Images

Beschamende vertoning

Rijders Vincenzo Sospiri en Ricardo Rosset begonnen met een bang hartje aan de trainingen op het circuit van Albert Park. Om te beginnen was het chassis van het team gebouwd voor een geplande V10-motor die Al Melling voor Lola zou ontwikkelen. Die motor kwam er niet en dus moest het team een Ford Cosworth V8 proberen in te passen in een wagen die daar niet voor was ontworpen. De Ford-motoren werden een jaar eerder gebruikt door het ter zielen gegane Italiaanse Forti, dat met de motoren vooral betrouwbaarheidsproblemen kende. Koppel dat aan het feit dat de wagen geen uren doorbracht in de windtunnel en dan laat het resultaat zich raden.

Vincenzo Sospiri, Lola T97/30 Ford

Photo by: Sutton Images

Ricardo Rosset en Vincenzo Sospiri, Lola

Foto: Sutton Images

Sospiri was de beste van de twee Lola-rijders als Formule 3000-kampioen in 1995. Rosset was zijn teamgenoot destijds bij Super Nova Racing. De twee moeten vast erg geschrokken zijn toen ze Albert Park opdraaiden. Ze hadden net zo goed met hun F3000-wagens mee kunnen doen, want hun Lola was niet eens sneller. Sospiri zette in de kwalificatie de beste tijd van het team neer, maar kwam niet eens in de buurt van de grens van 107 procent. Zijn tijd, een 1.40.972, was maar liefst 11,6 seconde trager dan de poletijd van Williams-rijder Jacques Villeneuve. 

Oprichter Broadley sprak tijdens de lancering van de wagen in Londen de volgende woorden uit: "De regel van 107 procent is eigenlijk een vrij grote marge. Als we dat niet kunnen, dan horen we niet mee te doen." Die woorden kwamen als een boemerang in zijn gezicht terug. Lola werd niet opgevist door de FIA en haalde dus de start niet.

Ricardo Rosset, Mastercard Lola T97/30

Foto: Sutton Images

“Ricardo was anderhalve seconde trager dan ik", probeerde Sospiri voor zichzelf positieve kanten te zoeken. "De wagen was niet best om te besturen. We hadden twaalf ronden getest op Silverstone en dat was het. De wagen was heel moeilijk te besturen in de bochten en kwam aerodynamische grip tekort. Zelfs in een rechte lijn ging hij van links naar rechts. Niemand leek te begrijpen waarom."

Rosset liet optekenen in Autosport: “Het was moeilijk, wat ik ook op voorhand wist. We hadden veel problemen. We hadden te weinig downforce en te veel luchtweerstand. Het grootste probleem was dat we geen basisafstelling hadden voor de wagen. We waagden dus een gok en toen raakten we in paniek toen bleek dat die settings fout waren."

In de krant lezen dat het team failliet is

het debacle van Melbourne zou grote gevolgen hebben. De sponsors trokken zich terug, zodat het project zes miljoen pond in het rood ging. Het team was ondertussen al geïnstalleerd in Brazilië voor de tweede race op Interlagos, maar had net zo goed thuis kunnen blijven. Er zou niet meer gereden worden. Dat had niemand echter verteld aan Sospiri. Hij verslikte zich bijna in zijn koffie toen hij het nieuws vernam... in de krant. "Ik las dat het team over en out was op de donderdagochtend voor de Grand Prix in een Braziliaanse krant", getuigt hij. "De krant schreef 'Lola is out'. Ik belde Ricardo op en hij zei dat het waar was. Hij was in de truck en zei dat die afgesloten zou worden. Ik vroeg hem dan maar om snel mijn spullen en mijn helm mee te nemen! Toen ik naar het circuit ging was alles afgesloten. Het was voorbij."

De goed gesponsorde Braziliaan Rosset zou nog in de Formule 1 opduiken bij onder meer Tyrrell. De F1-carrière van Italiaan Sospiri zat er na een mislukte kwalificatiepoging al op nog voor die goed en wel was begonnen. Eerdere tests bij Benetton, Ligier en Simtek leverden ook niets op. Sterker nog, Sospiri gaf een rol bij Benetton op voor het luchtkasteel van Lola. "Het klonk zo goed. Ik gaf mijn testrol bij Benetton op en tekende voor vier jaar, Ze hadden plannen om hun eigen motoren te bouwen, maar het budget was er nooit. Alles wat ze me hadden verteld was niet waar. Als zoiets gebeurt in de Formule 1, dan duurt het niet lang vooraleer je daar achterkomt."

Sospiri zocht zoals veel Europeanen die in de F1 niet konden doorbreken zijn geluk in Amerika. Daar kwam hij aan de bak in de IndyCar en startte hij zelfs op de eerste startrij van de Indy 500, naast Arie Luyendyk en Tony Stewart. Op de oval van New Hampshire pakte hij een tweede plek. Hij probeerde het ook in de sportwagens met twee deelnames aan de 24 uur van Le Mans in de Ferrari 333SP en in de Toyota GT-One. Daarna besloot hij zijn helm aan de wilgen te hangen en andere rijders te begeleiden, waaronder zijn landgenoot Luca Filippi. Niet in het minst om anderen te behoeden voor een Lola-scenario.