Achter de schermen: Harde woorden Verstappen, Ferrari-gekte Monza

Het is iets na zessen op zondagavond als het rechte stuk van Monza nog altijd rood kleurt. Duizenden tifosi staan op start-finish te zingen in afwachting van hun held. Niet veel later meldt Charles Leclerc zich. Een knuffel voor zijn vriendin en hond en dan als een volleerd Olympiër de hekken in klimmen. Een enorme vreugde-explosie van de Italiaanse fans volgt, zoals dat een kleine twee uur eerder ook al het geval was geweest toen Leclerc als eerste over de streep kwam. "Una giornata fantastica per i tifosi della rossa! A casa nostra, Charles!", schreeuwt de Italiaanse commentator het uit. Oftewel: een geweldige dag voor alle fans van het rode team in hun eigen huis. Eigenlijk gaat het nog verder dan dat. Mercedes verwoordt het gevoel goed op sociale media: het maakt niet uit voor welk team je bent, een Ferrari-zege in Monza levert iedere Formule 1-liefhebber kippenvel op. De ontlading tijdens de uitloopronde, de chaos onder het mooiste podium ter wereld en natuurlijk het Fratelli d'Italia: alles is deze zondagmiddag magisch.

Het geldt ook voor het tafereel dat rond 18.00 uur plaatsvindt, de teamfoto in de pitstraat. De Italiaanse fans zijn compleet door het dolle, terwijl teambaas Frédéric Vasseur - altijd in voor een geintje - iedereen voor het officiële fotomoment alvast onder de champagne spuit. De emoties die loskomen bij een Ferrari-triomf voor eigen publiek zijn met nagenoeg niets te vergelijken. "Ik had niet verwacht het gevoel van mijn eerste Monza-zege in 2019 nog een keer mee te maken, maar deze voelt net zo speciaal", laat Leclerc tussen alle festiviteiten door weten. Voor de tweede keer in zijn carrière is hij de koning van Monza, of ondanks dat Italië geen monarchie is zelfs van het hele land. Ferrari is immers een nationaal team. De ongekende druk hoort daarbij, maar ook enorm regelrecht volksfeest als het wél eens lukt.

De onbegrensde euforie wordt versterkt doordat de zege compleet onverwacht komt. Op het moment dat ik donderdag in note bene een Lancia Ypsilon naar het circuit rijd voor de mediadag, denkt nog helemaal niemand aan een Ferrari-overwinning. Wat betreft die weg naar het circuit, is het verkeer rond het Autodromo overigens precies wat je van Italië verwacht: georganiseerde chaos. De weg die parallel aan het park loopt kent ongeveer 380 verkeerslichten. Dat het verblijf van de Ferrari-coureurs daar ook is, doet de doorstroming ook al geen goed. Met dank aan een Nederlandse collega gebruik ik tegenwoordig een achteringang, wat iedere ochtend weer wat getoeter en geschreeuw scheelt. Tijdens de mediadag gaat het niet verrassend over de problemen bij Red Bull. Als ik Sergio Pérez er tijdens de persconferentie naar vraag, laat hij weten dat Red Bull de ongemakken inmiddels volledig begrijpt. Het klinkt meteen al ietwat vreemd in de oren en blijkt later in het raceweekend inderdaad anders te liggen.

Een dag na de perspraatjes is het tijd voor de eerste trainingen en natuurlijk het bestuderen van alle updates. Red Bull maakt in het FIA-document met nieuwe onderdelen nog keurig melding van een speciale Monza-vleugel, maar dat blijkt in de pitstraat slechts om een getrimde Spa-variant te gaan. Red Bull belandt hierdoor helemaal onderaan het lijstje met de topsnelheden en dus spreekt Max Verstappen van een extra handicap in The Temple of Speed. Als een Italiaanse collega in het mediacentrum nogal verrassend aan een epistel over een Fiat Panda begint, zijn grappen over de Red Bull-vleugel nooit ver weg: "Misschien probeert hij alle auto's op te sommen die harder lopen op rechte stukken dan de RB20!"

Van crash tot aankondiging: Circus Antonelli in Monza

Verder staat de trainingsdag vooral in het teken van een 18-jarig mannetje: Andrea Kimi Antonelli. Toto Wolff had in Zandvoort al min of meer aan ons verklapt dat hij volgend jaar in de tweede Mercedes zal zitten, al is dat tijdens de eerste vrije training ook al het geval. Die sessie volg ik langs de baan en vlak voor vertrek grapt een collega: "In welke bocht ga je precies staan, want daar zal Antonelli dan wel crashen?" In Monza is Ascari eigenlijk de meest iconische plek om meteen achter de vangrails te staan, maar ik kies voor de eerste chicane. Daar gaan de auto's relatief langzaam en bovendien is er voor fotografen altijd een steiger opgebouwd, die perfect uitzicht en zelfs een comfortabele zitplek biedt. Het is in de extreme hitte van dit weekend geen overbodige luxe. Als ik nog even terugloop om de zonnebril te pakken, roept een collega: "Maar je moet naar Parabolica gaan, want daar gaat het gebeuren!"

Nog geen tien minuten later blijkt hij gelijk te hebben. Antonelli wil dolgraag iets moois laten zien voor zijn thuispubliek, maar holt zichzelf voorbij. Na een zeer snelle eerste ronde vliegt hij tijdens poging twee met een rotgang door de Lesmo's en Ascari. Je kunt zeggen dat het indrukwekkend is voor een rookie, maar anderzijds is het te onbesuisd. De Pirelli-banden zijn er niet tegen bestand. Ze raken oververhit en daar betaalt Antonelli bij het ingaan van de Parabolica een behoorlijke prijs voor: een stevige crash, weg trainingstijd. Doordat de safety car donderdag ook op exact dezelfde plek was gecrasht, klinkt het met een knipoog: "Hij is in ieder geval wel goed in het volgen van de safety car." Ook Mercedes-teambaas Toto Wolff kan er later wel om lachen. "We moeten Kimi nog even uitleggen wat het verschil tussen een vrije training en een kwalificatie is. Niet iedere ronde hoeft op de limiet te gaan, maar ik heb liever dat ik een coureur moet afremmen dan dat ik die sneller moet maken. Dat laatste gaat namelijk niet in de Formule 1." Als ik aan het eind van de trainingsdag Helmut Marko opzoek, blijkt hij die mening te delen. "Het is ook mijn filosofie." Ik lach dat er dan in ieder geval één overkomst tussen Wolff en Marko te vinden is, waarop laatstgenoemde grijnst: "Nou, er zijn er wel een paar hoor!"

De Antonelli-show is daarmee nog niet voorbij. Ik vang op dat het 18-jarige talent de volgende dag om 9.00 uur officieel zal worden aangekondigd voor 2025. Het is het slechtst bewaarde geheim uit de paddock, maar wel grappig om mee te spelen in de dagelijkse video-analyse op YouTube. Het decor van de vrijdagse F1-update zit de avond ervoor namelijk bewust vol met hints: het Mercedes-logo aan de ene kant van het beeld, de tekst 'Welcome to Italy' aan de andere kant en afsluitend het startnummer van Oscar Piastri. Want ja, acht plus één is... juist, negen. De volgende dag komt Mercedes daadwerkelijk om negen uur 's ochtends met het persbericht, waarna er een heuse persconferentie in de hospitality van het team volgt. De animo is enorm. "Ik heb het hier nog nooit zo druk gezien", lacht Wolff, om er daarna aan toe te voegen: "O, wacht, toch wel! Dat was in Barcelona 2016 nadat we elkaar van de baan hadden gekegeld." Wolff laat ook weten dat hij vijf minuten nadat Lewis Hamilton aangaf naar Ferrari te gaan al zijn keuze voor Antonelli had gemaakt. Dat is natuurlijk onzin, aangezien de teambaas zo lang mogelijk de deur voor Verstappen heeft opengehouden en daar in Zandvoort ook open en eerlijk over heeft gepraat.

Dringen in het vierkantje voor uitgesproken Verstappen

Open en eerlijk zijn ook de woorden die horen bij een mediasessie met Verstappen die we later op de zaterdag hebben, na afloop van de kwalificatie. In de persconferentie komen de Nederlandse verslaggevers tegenwoordig nog maar zelden, aangezien de eerste drie coureurs zich daar mogen melden, maar de rest naar het zogenaamde vierkantje in de paddock moet. Daar is het voor de schrijvende pers altijd dringen geblazen. Leuk is anders, maar met de huidige vorm van Red Bull zit er niets anders op. In de kwalificatie komt Verstappen niet verder dan P7 door balansproblemen. "Ik heb dit nog nooit meegemaakt", laat hij ons in het genoemde vierkantje weten. De Limburger reageert bevestigend op de vraag of het inmiddels 'alarmfase 1' is bij Red Bull. "Dat is wel duidelijk, ja, vooral ook met vandaag erbij. Maar ik moet er positief onder proberen te blijven, want om rond te gaan schreeuwen werkt ook niet. Iedereen doet z’n best, alleen het is op dit moment heel erg lastig."

Als ik een dag later voorafgaand aan de race naar de grid loop en nog even bij de Mercedes-pitbox stop, lacht een buitenlandse fotograaf: "Jij kijkt alvast even bij het volgende team van Max?" Voor 2025 is die deur door de Antonelli-aankondiging natuurlijk dicht, maar voor de langere termijn houden alle partijen de opties vakkundig open. Op de grid is het overigens bloedheet en proberen de teams uit alle macht de spullen zo koel mogelijk te houden. Het stoeltje van Carlos Sainz staat onder een paraplu, terwijl er een blazer op de helm van Verstappen is gericht. Tja, je moet wat. Als het Italiaanse volkslied voorafgaand aan de start heeft geklonken - en we tevergeefs wachten op een fly-over van de befaamde Frecce Tricolori vliegtuigen - denken we dat die prachtige hymne al voor de laatste keer van de dag heeft geklonken.

Gemiste kans McLaren, maar magisch weekend in Monza

Slechts anderhalf uur later blijkt niets minder waar te zijn. Met een gewaagde maar zeer goed uitgevoerde éénstopper maken Leclerc en Ferrari de aanwezige fans dronken van geluk. Tijdens de laatste ronden lopen nagenoeg alle journalisten richting de ramen in het mediacentrum die uitzicht bieden op de start-finish om het moment met eigen ogen te kunnen zien. Het zijn de spreekwoordelijke krenten uit de pap, maar niet veel later wacht het werk weer. Ik spoed me in de paddock naar Helmut Marko, die laat weten dat een éénstopper voor Red Bull volstrekt onhaalbaar was in Italië. "Heb je onze banden gezien?", vraagt hij mij. Het antwoord luidt natuurlijk nee, maar de 81-jarige Oostenrijker verzekert me: "Als we nog twee of drie ronden langer hadden doorgereden, dan was er een band geklapt." Het zegt veel over de balansproblemen die Red Bull gaandeweg heeft opgelopen met de RB20.

Na de babbel met Marko gaat het wederom richting het vierkantje waar Verstappen eerst keurig alle tv-ploegen te woord staat. Terwijl we de Italiaanse fans op de achtergrond nog horen jubelen, komt de regerend wereldkampioen naar ons toe. Zijn teksten liegen er niet om. "We hebben een dominante auto in zes tot acht maanden tijd veranderd in een onbestuurbaar monster." Gevraagd naar de WK-stand, klinkt het: "Op dit moment zijn beide kampioenschappen niet realistisch." Geluk bij een ongeluk is nog wel dat McLaren wederom een enorme kans onbenut heeft gelaten. Want hoe mooi deze Ferrari-zege ook is, McLaren had de winst na een één-tweetje op de grid nooit door hun vingers mogen laten glippen. In de paddock gaat het veelvuldig over de 'Papaya Rules', regels waar het team via de boordradio over sprak. Met name de Britse collega's in de perszaal vinden het onbegrijpelijk dat McLaren niet heeft ingegrepen met teamorder ten faveure van Lando Norris, al is de andere kant van het verhaal dat Piastri hem gewoon heeft gepakt met een geweldige actie buitenom en qua snelheid ook niet de mindere was.

Marko vindt het in ieder geval prima zo. Hij bedankt McLaren voor de sportiviteit en geniet van de Ferrari-zege: "Dit is perfect voor Monza en de manier waarop is ook mooi. Het is goed voor iedereen, behalve voor McLaren!" Natuurlijk is het eigenbelang, maar een dag als vandaag sluit ook aan bij wat Sebastian Vettel al eens zei: "Everybody is a Ferrari fan." Voor de laatste F1-update van het weekend loop ik naar de oude kombocht. Meer Monza dan dat wordt het niet, al kan niemand iets van de fraaie setting zien, omdat het inmiddels al donker is op het Autodromo. Na het mediacentrum traditiegetrouw als één van de laatsten te verlaten is het weer tijd om in de Lancia te stappen en het Parco di Monza te verlaten. Het is een iconische plek voor de autosport met een immense historie. De editie van 2024 heeft die historie eer aan gedaan. Zeker vanuit Italiaans oogpunt is er een fraai hoofdstuk aan die historie toegevoegd. Il weekend magico.