Hoe Raikkonen vriend, vijand én McLaren verbaasde in F1-debuutjaar

Voorafgaand aan de Grand Prix van Bahrein stond Raikkonen in de Alfa Romeo-pitbox ietwat clownesk met een kartonnen bord boven zijn hoofd. '20 years, still here' viel erop te lezen. Het was een ludieke actie om aan te geven dat Raikkonen twintig jaar geleden voor het eerst de lichten zag doven voor de start van een Formule 1-race. In Albert Park nam Kimi het onder meer op tegen Michael Schumacher en Jos Verstappen. Anno 2021 rijdt hij tegen de 'zoons van'. Het zegt veel, zo niet alles over de imposante carrière die Raikkonen achter de rug heeft en ook over het plezier - al zul je dat niet altijd zeggen - dat hem zo lang in de sport houdt.

Sauber onder indruk na eerste F1-test

Zijn eerste schreden in de koningsklasse van de autosport staan Peter Sauber nog altijd scherp op het netvlies. "Ik weet nog goed dat ik drie dagen een auto beschikbaar heb gesteld aan Kimi voor zijn eerste Formule 1-test. Dat was in Mugello. Op de tweede dag ben ik samen met Willi Rampf gaan kijken en heb ik echt een hele bijzondere jongeman leren kennen", verhaalt Sauber. "Kimi had voor die tijd nog maar 23 races in de Formule Renault gereden. Hij had nul komma nul ervaring in een Formule 1-auto en had zelfs nog nooit met flippers aan het stuur geschakeld. Maar hij had geen enkel probleem met die nieuwigheden en was vanaf het begin bloedsnel. Als mens was en is hij ook bijzonder. Het viel me meteen op dat hij ongelooflijk geconcentreerd en gefocust kon zijn, hij liet zich door niets of niemand van de wijs brengen."

Naast het stoïcijnse dat de coureur uit Espoo nog altijd kenmerkt, viel het immense talent op. Sauber was niet bepaald van gisteren en wist dus rap wat voor vlees hij in de kuip had. "Hij was niet alleen snel over één ronde, maar vooral heel constant. Toen we hem een setje nieuwe banden gaven, ging hij exact een seconde sneller en dat was precies wat we hadden berekend. Daarna haalden we dertig kilo brandstof uit de auto, et voilà, weer een seconde sneller. En wederom precies zoals we vooraf hadden berekend. We stonden echt versteld. Ik mag wel zeggen dat Willi en ik zeer onder de indruk waren van zijn testdag." Zelfs zozeer dat Sauber zijn plannen voor het Formule 1-seizoen 2001 rigoureus omgooide. "Toen we in het vliegtuig zaten om terug te vliegen, hebben we meteen besloten om hem een contract aan te bieden."

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Red Bull niet blij, maar Sauber weet het zeker

Zo geschiedde, al had het bijzonder veel voeten in aarde, weet ook toenmalig teamgenoot Nick Heidfeld. De Duitser had al eerder een krabbel gezet voor wat zijn tweede jaar op het hoogste niveau zou worden. "Mijn eerste jaar bij Prost verliep veel slechter dan verwacht. We eindigden als laatste in het kampioenschap. Nog achter Minardi, al een prestatie op zich. Mijn auto vloog om de twee à drie races in brand, dus ik was blij dat ik naar Sauber kon." Het zitje naast hem was op dat moment nog vacant en juist daar ontstond gedonder over. "Er ontstond een enorme discussie over de vraag of Kimi wel of niet mocht instappen na slechts een paar Formule Renault-races. De verantwoordelijken wilden hem eigenlijk geen F1-licentie geven."

Dat probleem werd met een tijdelijke licentie opgelost, al speelde er nog iets anders. Het tweede Sauber-zitje was namelijk niet voor Raikkonen bedacht maar voor Enrique Bernoldi. "Deze kwestie heeft behoorlijk veel invloed gehad op de relatie tussen Sauber en Red Bull. Het was duidelijk dat Red Bull per se de Braziliaan Bernoldi in die auto wilde hebben", herinnert Heidfeld zich. "Het werd ruzie en niet veel later stopte de - in mijn ogen - fantastische samenwerking met Red Bull. De Sauber-bazen hebben absoluut de juiste keuze gemaakt door Kimi aan boord te halen, maar het vertrek laat wel zien dat Red Bull niet zo blij was met het lot van Bernoldi..."

Peter Sauber wist na de Mugello-test echter precies wat hij wilde: koste wat het kost het toptalent uit Finland strikken, een ruwe diamant die het team verder zou kunnen brengen. Bovenstaande problemen werden op de koop toegenomen om Raikkonen zijn opwachting in het groen en blauw te laten maken. "Ik weet ook nog goed dat ik Kimi voor het eerst ontmoette in het hoofdkantoor van Sauber", vervolgt Heidfeld tegenover Motorsport.com. "Hij liet meteen een unieke indruk achter op mij en het hele team. Kimi was toen namelijk nog heel erg verlegen. Hij is tegenwoordig nog steeds onderkoeld en echt een karakter, maar toen was hij ook enorm verlegen. Maar goed, hij had wel iets speciaals over zich en dat zag je ook bij zijn eerste test."

Tekst gaat verder onder de foto:

 

Heidfeld wist na die eerste meters dat hij op zijn hoede moest zijn voor die rare snuiter aan zijn zijde, al verwachtte hij op basis van zijn eigen ervaring wel de overhand te hebben. "Wel een beetje ja. Ik dacht meer na over een rol als teamleider doordat Kimi nog zo jong was. Dat gezegd hebbende, heb ik geen moment gedacht 'ik ben hier de duidelijke nummer één'. Ik weet namelijk dondersgoed hoe snel die dingen kunnen veranderen." Dat laatste gebeurde ook in 2001. Zo scoorde Raikkonen meteen een punt bij zijn debuut. "Het was zelfs een dubbele puntenfinish voor Sauber, zeer ongebruikelijk in die tijd omdat de eerste zes coureurs maar punten kregen. Als de drie dominante teams geen fouten maakten, vielen wij al buiten de boot. Normaliter gingen de punten naar Ferrari, McLaren en Williams en telden wij niet mee."

Niet Heidfeld maar Kimi verrast met McLaren-transfer

Heidfeld kwam zelf als vierde over de meet in Melbourne, reed vier weken later in de Braziliaanse regen naar zijn eerste podium en zou in 2001 drie punten meer verzamelen dan Raikkonen. Indrukwekkende cijfers in nog maar het tweede F1-seizoen van de Duitser, die daarmee op pole-position leek te staan om Mika Hakkinen op te volgen bij McLaren-Mercedes. Heidfeld was namelijk al vroeg opgepikt door McLaren en had in 1997 de Duitse Formule 3-titel gegrepen met steun van het Britse merk. Nadien bouwde Ron Dennis een F3000-team om hem heen, waarmee Heidfeld in 1998 tweede was geworden achter Juan Pablo Montoya en een jaar later de titel greep. Toen Heidfeld in de Formule 1 ook begon te leveren en McLaren door het aanstaande vertrek van Hakkinen een plekje vrij had, leken één en één al snel drie.

Ook in het hoofd van Heidfeld, maar het liep allemaal anders. Uitgerekend met dank aan die malle Sauber-teamgenoot, the new kid on the block. Kimi eindigde als vierde in de Canadese GP en sprak tijdens een feestje op zondagavond met Dennis en Hakkinen. Daar is onder het genot van een hapje en een drankje de basis gelegd voor wat een onverwachte transfer zou worden: na een jaartje Sauber meteen naar het grote McLaren. "In Monaco kregen we voor het eerst door dat Mika na dat seizoen zou stoppen. Tijdens het eerstvolgende raceweekend in Canada was Kimi heel erg dicht bij een podium", legt voormalig McLaren-teambaas Martin Whitmarsh uit. "Voorafgaand aan dat seizoen had Kimi nog niet veel ervaring opgedaan in de autosport, hetgeen zijn prestaties als F1-rookie extra bijzonder maakte. Hij heeft Nick, die wij vanuit de Formule 3 en het eigen F3000-team al goed kenden, gewoon overschaduwd."

McLaren zag dus meer potentie bij Raikkonen en zette haar zinnen volledig op de Fin. Klein probleempje was dat Kimi een driejarig contract had getekend bij Sauber. Een overstap voor het seizoen 2002 zou flink geld kosten. Maar McLaren was bereid om diep in de buidel te tasten voor de droomkandidaat en maakte Sauber een bedrag over waarmee het Zwitserse team een compleet nieuwe windtunnel kon bouwen. Sauber blij, McLaren blij en de grote verliezer van dit verhaal? U raadt het al, Nick Heidfeld. "Het was zeker niet makkelijk voor mij om te horen dat McLaren voor hem koos, dat moet ik eerlijk toegeven en had ook meerdere redenen. Om te beginnen had ik het volgens mij goed gedaan in vergelijking met Kimi, ondanks dat het zijn eerste jaar was en mijn tweede. Bovendien was ik al lang verbonden aan McLaren en had ik als Duitse coureur ook een connectie met Mercedes. Ik heb tijdens het seizoen ook vaak contact gezocht met mensen [van McLaren]. Ze zeiden dan dat ik het goed deed en op z'n minst zou worden overwogen als er een zitje vrijkwam. Dat het uiteindelijk niet mijn kant op is gevallen, deed wel even pijn."

 

Bijna twintig jaar na dato kan Heidfeld - die zelf nog voor Jordan, Williams, BMW-Sauber en Lotus is uitgekomen - er met enige afstand naar kijken. "De relatie tussen Kimi en mijzelf is er absoluut niet door veranderd. Hij heeft er alles aan gedaan om dat McLaren-zitje te krijgen en dat hoort erbij. Wel heb ik geleerd dat niet alleen fans die thuis zitten, maar zelfs mensen binnen F1-teams niet het volledige beeld kunnen zien. Het blijft soms wat oppervlakkig en je moet echt reclame voor jezelf maken als coureur." Afsluitend kan de dertienvoudig podiumfinisher uit Mönchengladbach echter met veel respect praten over de man die hij als rookie heeft meegemaakt, die Ferrari in 2007 een wereldtitel schonk en die nu de meeste F1-starts achter zijn naam heeft. Tijdens het indrukwekkende debuutseizoen bij Sauber heeft hij zijn klasse van dichtbij gezien. "In die regenachtige Braziliaanse GP, waarin ik mijn eerste podium pakte, reed ik echt een strak tempo. Ik keek voortdurend in mijn spiegel en zag Kimi daar steeds zitten. Hij gaf eigenlijk geen krimp in wat pas zijn derde Formule 1-race was..."

Het toont Kimi's race craft volgens de Duitser. "Hij is in mijn optiek zeker niet de snelste coureur op zaterdag, in de kwalificatie. Maar in de race is hij wel ongelooflijk sterk, dat was hij bij Sauber ook al. Het is dan ook geen toeval dat hij relatief veel snelste raceronden heeft gereden [46 stuks, P3 aller tijden]. Wat mij vooral is bijgebleven van dat eerste jaar, is dat zijn race craft indrukwekkend goed was. Die kwaliteit heeft hij vandaag de dag nog steeds." Een prater was de jonge Kimi niet en is de oudere versie nog steeds niet, maar het talent om ongenadig hard te gaan op vier wielen is er nog steeds. Het totaalpakket maakt Kimi tot een bijzonder karakter in de paddock van de koningsklasse en dat al twintig jaar lang. Een prestatie op zich, al had de hoofdrolspeler er zelf waarschijnlijk iets minder woorden aan vuil gemaakt...