Zeventig jaar Formule 1: Fangio en de jaren vijftig

De Argentijn domineert het eerste decennium van de Formule 1 door maar liefst vijf keer wereldkampioen te worden. Hij is er al bij als op zaterdag (!) 13 mei 1950 op de voormalige vliegbasis Silverstone de allereerste race wordt gehouden van het wereldkampioenschap Formule 1, een vervolg op het Grand Prix-racen van voor de Tweede Wereldoorlog.

Grand Prix-racing

In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw wordt er al serieus aan de weg getimmerd in de autosport: fabrikanten als Mercedes, Auto Union, Alfa Romeo, Maserati, Bentley, Jaguar en Lago Talbot strijden met elkaar op circuits als Monaco, Spa-Francorchamps en Monza. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de draad na de oorlog weer wordt opgepakt met vaste richtlijnen voor gewicht, motorinhoud, maar bijvoorbeeld ook raceafstand en puntentelling. Samen vormen deze richtlijnen een ‘formule’, van het woord formuleren.

Formule A wordt Formule 1

Vanaf eind jaren veertig komt de term Formule A en later Formule 1 in zwang om de zwaarste en meest competitieve klasse van de autosport aan te duiden. Om de sport meer cachet te geven wordt van 1950 het officiële wereldkampioenschap Formule 1 ingesteld. De nieuw opgerichte federatie FIA wijst zeven Grands Prix aan waar punten gehaald kunnen worden voor het eerste officiële World Championship for Drivers.

Juan Manuel Fangio, Alfa Romeo 158

Foto: Motorsport Images

Zilverpijlen domineren

Het eerste jaar wordt gedomineerd door Alfa Romeo, het team waar van ook Fangio deel uitmaakt. In het eerste seizoen moet hij Giuseppe Farina nog voor zich dulden, maar in 1951 pakt hij de titel. Alfa trekt zich vervolgens uit kostenoverwegingen terug uit de F1 en dat doet Fangio besluiten een jaar over te slaan. In 1953 is hij echter weer terug, dit keer bij Maserati waar hij nog geen potten kan breken. In 1954 wint hij twee races voor het merk met de drietand, maar hij besluit nog tijdens het seizoen over te stappen naar Mercedes dat dat jaar zijn intrede doet in de Formule 1. 

Juan Manuel Fangio, Mercedes-Benz W196

Foto: Motorsport Images

Fangio wint met de Zilverpijlen twee keer op rij het wereldkampioenschap, maar na een ernstig ongeluk op Le Mans stopt het Duitse merk volledig met autosport. Fangio vervolgt zijn carrière in 1956 met een titel bij Ferrari, om een jaar later terug te keren bij Maserati. Opnieuw wordt hij wereldkampioen, waarna hij zijn helm aan de wilgen hangt.

Machtsoverdracht

Het einde van Fangio’s carrière betekent ook het voorlopige einde van de hegemonie in de Formule 1 van de teams van het Europese vasteland. In 1958 staat voor het eerst een WK voor constructeurs op het programma: verrassend genoeg wordt dat gewonnen door het kleine Engelse team Vanwall van coureurs Tony Brooks en Stirling Moss. Het team wint zes races, tegenover twee overwinningen voor Mike Hawthorne die voor Ferrari rijdt. Door de puntentelling wordt Hawthorne individueel wel wereldkampioen, maar de opmars van de Britse teams is niet te stuiten.

Cooper T51

Een jaar later in 1959 is het dan echt gedaan met de Italianen. Jack Brabham sluit het decennium af als wereldkampioen in een van de belangrijkste F1-auto’s aller tijden, de Cooper T51, de allereerste Formule 1-auto met een motor achterin.

Onboardbeelden van Fangio tijdens een testrit in de Maserati 250F: