Ickx over dodelijke jaren 70: "Een mirakel dat ik nog leef"

Ickx begon zijn carrière als motorrijder, zoals in die tijd wel vaker gebeurde met onder andere John Surtees en Mike Hailwood als voorbeelden. Hij maakte echter vooral naam op vier wielen met zes overwinningen in de 24 uur van Le Mans en acht Grand Prix-zeges in de Formule 1 bij 116 starts. Het grootste deel van zijn F1-loopbaan verdedigde hij de kleuren van Ferrari, maar hij behaalde ook een overwinning met Brabham.

De nu 74-jarige Brusselaar reed in de Formule 1 in het gevaarlijkste tijdperk, toen er gemiddeld twee rijders per jaar het leven lieten. De 24 uur van Le Mans en kampioenschappen als de CanAm waren niet veel veiliger. Ickx prijst zich dan ook gelukkig dat hij ongeschonden uit die periode is gekomen, ondanks een zware brand in het Spaanse Jarama en een aantal andere incidenten. "Toen was het normaal om verschillende kampioenschappen door elkaar te rijden. Als ik alle ronden en kilometers optel die ik over de hele wereld heb gereden in een heel gevaarlijk tijdperk, dan is het mirakel dat ik nog leef", getuigt Ickx op de F1-podcast Beyond the Grid.

"Het is puur geluk dat ik dat heb overleefd. Er waren veel getalenteerde mensen die het niet overleefden. De marge tussen een normaal accident en een vreselijk ongeval is heel klein. Ik ben mijn beschermengel heel dankbaar. Als jonge racer mag je maar een beperkt instinct hebben voor zelfbescherming, want anders ben je niet snel. Als je begint na te denken over wat er kan gebeuren, dan helpt dat je snelheid niet."

Met Stewart strijden voor meer veiligheid

Ickx heeft veel lof voor generatiegenoot Jackie Stewart, die een voorvechter was van verbeterde veiligheid. Zo werd voor de Duitse Grand Prix van 1970 van de beruchte Nordschleife uitgeweken naar Hockenheim door protest van de rijders, die net voordien Bruce McLaren en Piers Courage hadden begraven. Zelf ondernam Ickx ook stappen door bij de start van de 24 uur van Le Mans 1969 ostentatief naar zijn wagen te wandelen in plaats van te rennen en zo snel mogelijk weg te stuiven. Een statement tegen de typische Le Mans-start, waarbij er geen tijd was om de veiligheidsgordel om te doen, zo zegt Ickx. "We hadden het er al vaak over gehad. Jackie was ouder dan ik en had ook al enkele vreselijke ervaringen, met zichzelf op Spa en met Jimmy [de betreurde Jim Clark]. Er moest wat veranderen en ze hebben druk uitgeoefend op de organisatoren. Jackie was zonder twijfel de leider wat dat onderwerp betreft. Samen met FIA-voorzitter Jean-Marie Balestre heeft hij veel veranderd."

"Het probleem van Le Mans was de start: naar de auto rennen en zo snel mogelijk starten. Dat stelde je niet in staat om de gordel om te doen. Die jaren - 1968, 1969 en 1970 - waren wellicht de verschrikkelijkste jaren in de sport. Ik had dus geen zin om zonder gordel aan 330 kilometer per uur te rijden in de Ford GT40. Het was een inspiratie, maar de rijder die de start heeft veranderd was John Woolfe, die jammer genoeg verongelukte in de eerste ronde van die race in 1969. Hij had zijn veiligheidsgordel niet aan. De ACO besloot daarna om de regels te veranderen. In die tijd waren er nog mensen die dachten dat het beter was om uit de wagen gekatapulteerd te worden dan erin vast te zitten."

Tweede na overleden Rindt

Ook in de Formule 1 sloeg het noodlot met morbide regelmaat toe. In 1970 werd Jochen Rindt de eerste postume wereldkampioen na een fataal ongeval in Monza. De laatste vier races was de Oostenrijker er niet meer bij en zo pakte Ickx bijna nog de wereldtitel. Ickx heeft echter altijd gezegd dat hij blij was dat hij tweede werd in de eindstand. "Ik was zelf verrast dat die vraag kwam of ze hem de titel nog zouden geven", stelt hij. "Voor mij was het evident. Hij reed de laatste Grands Prix niet meer mee, maar hij had het hoogste aantal punten. Het feit dat ik toen het kampioenschap niet won is waarschijnlijk het beste wat me dat jaar is overkomen. Mathematisch was het klaar, dus ik was heel verbaasd dat er vragen bij werden gesteld. Hij verdiende het."

7