Interview: Wie is de man die de helm van Verstappen prepareert?

Onlangs vond het vraaggesprek alsnog plaats. Telefonisch uiteraard. Maak kennis met Sven Krieter, racing service technician van Schuberth.

Tijdens de tweede testweek in Barcelona werd de afspraak gemaakt: in Australië gaan we even met elkaar zitten voor een kop koffie en een interview. Aan het begin van de tweede vrije training zou Krieter wel tijd hebben, mits er niet een coureur last-minute beroep op hem zou doen. Een uur voor de start van de eerste training wordt echter bekend dat de Grand Prix niet doorgaat, nadat de avond ervoor naar buiten was gekomen dat een lid van het McLaren Formule 1-team besmet was geraakt met COVID-19. Krieter had al zo'n donkerbruin vermoeden dat het die kant op zou gaan en was met opzet niet naar het circuit gekomen. In de dagen en weken erna houden we contact via WhatsApp. Ondertussen verdwijnt de ene na de andere race van de kalender en wordt duidelijk dat de media niet welkom is op het circuit als er straks wel weer wedstrijden zijn. Zullen we het interview dan maar telefonisch doen? "Geen probleem, ik heb tijd zat."

Hoe ben je bij Schuberth en in de Formule 1 terechtgekomen?

"Ik wilde eigenlijk in de verwarming- en ventilatietechniek werken. Daar ben ik oorspronkelijk voor opgeleid. Nadat ik mijn diploma had gehaald, moest ik echter eerst tien maanden het leger in. Daarna slaagde ik er maar niet in om werk te vinden in mijn vakgebied. Ik kreeg de kans aangeboden om me bij te laten scholen en nieuwe dingen te leren over hydrauliek en klimaattechniek, maar ik kon dat traject helaas niet afmaken omdat ik door een voetbalblessure langer dan een half jaar uit de running was. Na een operatie ging ik als uitzendkracht aan de slag."

"Zo werd ik op een dag gebeld met de vraag of ik een kast voor helmen wilde bouwen bij Schuberth, een bedrijf in Braunschweig, waar ik woon. Dat was in 2000. Ik ging akkoord want dan was ik in elk geval tot aan de kerst aan het werk. Kennelijk viel mijn werk in de smaak, want toen ik klaar was met het bouwen van de kast, vroegen ze of ik nog een paar weken langer wilde blijven. Ik werd op verschillende plekken ingezet. Het was maar net waar men op dat moment een extra paar handen nodig had. Maar ik werkte vooral op de afdeling waar het onderhoud van het gereedschap wordt gedaan."

"Vervolgens werd mijn tijdelijke dienstverband voor een tweede keer verlengd en daarna kwam het moment dat ze me vast in dienst moest nemen. Intussen was ik op het testlaboratorium van Schuberth beland. Daar wordt gecontroleerd of een helm wel aan alle eisen voldoet. Schuberth produceert niet alleen helmen voor coureurs, maar ook voor motorrijders, brandweer, politie, leger en industriële klanten. Nieuwe modellen worden van tevoren natuurlijk uitgebreid getest, maar ook bestaande modellen moeten eens in de zoveel tijd opnieuw worden gekeurd. Daarnaast zijn er tussentijdse controles om te kijken of alle geproduceerde helmen van goede kwaliteit zijn."

"Mijn eerste grote project was het testen van een nieuwe brandweerhelm. Om er zeker van te zijn dat ik alles goed zou doen, nam ik documentatie mee naar huis, zodat ik in mijn vrije tijd wat dingen kon doornemen. De toenmalige head of engineering zag me het pand verlaten met de documenten en dacht dat iemand vertrouwelijke informatie aan het stelen was! De volgende dag vroeg hij mijn manager of hij er meer van wist en die vertelde hem dat ik op de testafdeling werkte en ik met zijn permissie wat documenten had meegenomen om thuis door te nemen. Zo ben ik bij een aantal mensen hoger in het bedrijf in beeld gekomen. Begin 2004 kwam de vraag of ik in de Formule 1 wilde werken als racing service technician. De persoon die het op dat moment deed, was al wat ouder en wilde graag wat meer thuis te zijn."

"In eerste instantie zei ik nee, omdat er toch wel veel druk bij kwam kijken. Ik zou ineens samenwerken met mensen die ik tot dat moment alleen van televisie kende, zoals Michael Schumacher. Ze zeiden dat ik er een nachtje over mocht slapen en het de volgende dag maar moest laten weten. Een dag later was ik echter nog steeds van mening dat ik niet de meest geschikte persoon was voor deze job. Vervolgens zeiden dat ik er tijdens het weekend nog wat langer over moest nadenken. Maar een paar dagen zag ik het nog steeds niets zitten. Ik vond het nog steeds veel verantwoordelijkheid waar ik ineens mee te maken zou krijgen. Je bent toch de enige die namens het bedrijf op het circuit is. Stel dat je bij een verre race bent en er doet zich een probleem voor en niemand in de fabriek is op dat moment bereikbaar, dan sta je er toch helemaal alleen voor."

"Vervolgens gaven ze me nog meer tijd om erover na te denken, omdat ze vonden dat ik wel de juiste man voor de job was. Het was vlak voordat ik twee weken vakantie zou hebben. Ze zeiden: 'Neem die twee weken nog even om erover na te denken. Als je daarna nog steeds niet wil, dan laten we je met rust en kun je gewoon in het testlaboratorium blijven werken. In het eerste weekend van mijn vakantie had ik afgesproken met vrienden en die verklaarden me allemaal voor gek dat ik steeds nee had gezegd. Zij vonden dat het een enorme kans was die ik met beide handen aan moest pakken. 'Ach ja, waarom ook niet', dacht ik toen bij mezelf. Op maandag belde ik naar kantoor en zei ik dat ik het ging doen."

Sven Krieter van Schuberth werkt aan het vizier van Max Verstappen.

Foto: Mark Sutton / Motorsport Images

Hoe was je eerste kennismaking met de Formule 1?

"Mijn eerste race was de Europese Grand Prix op de Nürburgring in 2004. Ik ging samen met de collega wiens werk ik over ging nemen. Ik kreeg de eerste paar races wat hulp, om ervoor te zorgen dat alles soepel door zou lopen. We verzorgden dat jaar de helmen van Nick Heidfeld, Ralf Schumacher, Michael Schumacher, Rubens Barrichello en Mark Webber. Mijn Engels was niet geweldig, dus mijn collega liet me tijdens mijn eerste weekend alleen met de Duitse coureurs werken. Zo kon ik er een beetje rustig in komen. Mijn Engels zou elke race vanzelf wel beter worden, was de gedachte. Ik was niettemin erg nerveus. Ik ontmoette Michael voor het eerst na de eerste vrije training. Hij had een paar kleine problemen met zijn helm en sprak erover met mijn collega, die mij vervolgens introduceerde als zijn opvolger. En de rest van dat weekend zorgde ik voor hem en de andere twee Duitsers."

"Mijn tweede race was op Magny-Cours en daar was ik verantwoordelijk voor alle vijf de coureurs. De baas van mijn afdeling was mee omdat er dat weekend een nieuw type helm werd geïntroduceerd. Silverstone was daarna de eerste race die ik in mijn eentje deed. Het was meteen mijn eerste keer in een vliegtuig en mijn eerste keer links rijden. In die tijd had je nog geen GPS maar moest je het doen met een geprinte routebeschrijving. Op papier was het anderhalf uur rijden van London Heathrow naar mijn hotel, maar ik had moeite om de weg te vinden en deed er uiteindelijk drie uur over. Ik kwam zodoende pas laat in de avond aan bij mijn hotel. Die eerste race alleen vond ik wel pittig."

Kun je uitleggen hoe je werk op het circuit eruit ziet?

"Ik zorg ervoor dat de helmen technisch in orde zijn en maak ze schoon omdat ze er natuurlijk mooi uit moeten zien voor de sponsors. Daarnaast zorg ik ervoor dat de helmen gebruiksklaar zijn voor de dan geldende omstandigheden. Ik monteer het juiste vizier en breng na elke sessie nieuwe tear-offs aan. Verder zorg ik er tijdens het weekend voor dat er voor iedere coureur genoeg reserve-onderdelen op voorraad zijn."

"Mijn werk begint op de donderdag. Die dag maak ik de helmen schoon van de vorige race, want daar is meteen na de wedstrijd geen gelegenheid voor. Vervolgens prepareer ik de helmen voor het aankomende raceweekend. Daarbij dien ik rekening te houden met wat het weer gaat doen. De voorbereiding op de race is net een tikkeltje anders dan voor de sessies op vrijdag en zaterdag, omdat er een drinkbuisje moet worden geplaatst."

"Tot slot verzamel ik feedback van de rijders. Ik ben namelijk ook verantwoordelijk voor de research & development van de Formule 1-helm. Vaak spreek ik de coureurs op de donderdag even, omdat ze dan iets meer tijd hebben dan op de andere dagen. Dan vraag ik ze of er tijdens de laatste race nog problemen waren en of er nog iets anders is wat we zouden kunnen verbeteren. Op het circuit kun je echter maar een beperkt aantal dingen veranderen. Ik kan niet zomaar ter plekke een paar gaten in de helm bij boren om voor meer ventilatie te zorgen - de helm is immers gehomologeerd. Maar we kunnen er wel mee aan de slag gaan in de fabriek. En als de aanpassingen in de windtunnel goed blijken te werken, kunnen we de helm opnieuw laten homologeren. Dit is ook allemaal onderdeel van mijn werk."

Welke aanpassingen kun je wel doen op het circuit?

"Het kan gebeuren dat er lucht tussen het vizier en de rand van de helm naar binnen stroomt, wat soms niet erg comfortabel is voor een coureur. Nico Hülkenberg heeft daar af en toe wel problemen mee gehad. Het kan zijn dat het vizier dan niet strak genoeg bevestigd is. Verder kan er iets zijn met de binnenvoering. Alles is handgemaakt, dus de ene helm is nooit honderd procent gelijk aan de andere helm. Het zou kunnen dat je wat schuim moet verwijderen als de helm te krap voelt of schuim moet toevoegen als de helm te los zit. Dat laatste kan gebeuren als een coureur naar de kapper is geweest en ineens een stuk minder haar heeft, of als er naar een andere balaclava is overgestapt die van een dunner materiaal is gemaakt. Dat zijn dingen die we op het circuit kunnen oplossen."

Je werkt dus nauw samen met de coureurs. Zijn er rijders waarmee je een speciale band hebt of hebt gehad?

"Michael Schumacher was heel prettig om mee samen te werken. Hij stond erom bekend dat hij altijd heel precies was als het ging om hoe hij de auto en de organisatie in het team wilde hebben. Maar dit gold ook zeker voor de helm. Als er ook maar een millimeter meer of minder schuim was dan hij gewend was, dan voelde hij dat. Dan zei hij tegen me: 'De vorige helm zat net ietsje comfortabeler. Deze zit iets krapper. Kun je alsjeblieft een millimeter schuim aan de linkerkant verwijderen en twee millimeter aan de rechterkant?' Een normaal mens zou misschien ook wel voelen dat het rechts iets krapper zit dan links, maar zou nooit zeggen dat er een of twee millimeter weggehaald moet worden. Michael was erg veeleisend, maar wist exact wat hij wilde. Dat is bij andere coureurs nog wel eens anders. Die zeggen dan: 'Er komt te weinig lucht naar binnen. Doe er wat aan.' Michael dacht altijd mee. Ook over hoe we de helm verder konden verbeteren. Waar we bijvoorbeeld nog gewicht konden besparen. Dat maakte het heel fijn samenwerken met Michael."

Max Verstappen en Sven Krieter voor de Red Bull-hospitality.

Foto: Mark Sutton / Motorsport Images

Sinds 2019 werk je ook met Max Verstappen. Hij maakte vorig jaar bij de wintertests in Barcelona de overstap naar Schuberth. Je hoort niet vaak dat een coureur tijdens zijn Formule 1-loopbaan van helmfabrikant wisselt.

"Nee, dat klopt. Als je helm goed bevalt, waarom zou je dan van fabrikant veranderen? Het is overigens niet ons doel om zoveel mogelijk coureurs in de Formule 1 van helm te voorzien. Waarom we niet aan een stuk of tien coureurs willen leveren? Het is op de eerste plaats een vrij kostbare aangelegenheid. De coureurs betalen niet voor hun helm. Dat doen wij. Wij betalen ook voor het spuiten van de helm. Een coureur krijgt tien tot vijftien - of misschien zelfs wel twintig - helmen per jaar, afhankelijk van wat de coureur en de fabrikant met elkaar afspreken. En daar zit veel werk in. Het zou voor mij ook erg moeilijk worden om tien coureurs te ondersteunen. Stel dat je een regenrace hebt die een paar keer wordt stilgelegd, zoals we in Brazilië hebben gehad, en al je coureurs vragen tegelijkertijd om een nieuwe, droge helm met een ander vizier, dat wordt vrij lastig als je tien rijders hebt. Vier of vijf coureurs is prima. Het gebeurt dus niet vaak dat rijders van helmfabrikant veranderen, maar dat Verstappen meteen voor Schuberth koos en niet voor een ander merk, toont aan dat we goed bezig zijn."

Hoe is het om met Verstappen samen te werken?

“Max is een erg aardige vent en gemakkelijk om mee te werken. Als iets niet honderd procent is, laat hij het me zeker weten, maar verder is hij niet zo heel veel bezig met zijn helm. Hij focust zich waarschijnlijk op andere dingen! Hij is niet zoals Michael Schumacher in de zin van dat hij snel zou klagen over dat de linkerkant anders zou aanvoelen dan de rechterkant. Als ik zijn helm aan het prepareren ben in zijn kamer, dan is hij bezig op zijn telefoon of hebben we het over hoe de helm was tijdens de laatste race. Tot dusver heb ik nog geen negatieve dingen van hem gehoord! Vorig jaar vertelde hij me na elke race dat hij heel tevreden was met zijn helm, vanwege het grotere gezichtsveld en het feit dat hij erg comfortabel zit, en dat hij blij was dat hij van helmfabrikant was veranderd. Maar de overstap zou waarschijnlijk niet hebben plaatsgevonden als zijn vorige leverancier op tijd een helm in zijn maat klaar had gehad [in 2019 werd een nieuwe helmstandaard geïntroduceerd en sommige fabrikanten hadden niet alle maten op tijd gereed].”

Heeft Max speciale wensen als het om zijn helm gaat?

"Nee. We hebben wel eens voorgesteld om de binnenvoering in de kleuren van de Nederlandse vlag te doen, maar hij houdt het liever graag simpel. Hij was wel heel blij met het feit dat we een oranje vizier hebben. Zijn vorige helmfabrikant had dat niet. Maar verder zijn er volgens mij geen specifieke dingen."

Sven Krieter met de helmen van Max Verstappen.

Foto: Mark Sutton / Motorsport Images

Je zei eerder dat er iemand van de helmfabrikant nodig is op het circuit om eventuele problemen met de helm te verhelpen. Wat is het grootste probleem dat je ter plaatse hebt moeten oplossen?

"Ik heb twee grappige verhalen die ik met je kan delen. Het eerste verhaal speelt zich af aan het einde van mijn eerste seizoen in de Formule 1, bij de Grand Prix van Brazilië. Michael Schumacher was al wereldkampioen. We hadden in die tijd een verwarmd vizier, vergelijkbaar met de verwarming in de achterruit van je auto. Het regende en Michael moest vanwege een straf achteraan beginnen [Schumacher was achtste in de kwalificatie, maar ging tien plekken naar achteren vanwege een motorwissel]. Ik had een helm met een standaard helder vizier en een helm met een verwarmd vizier geprepareerd. Michael nodigde me uit om naar de grid te komen. Hij gaf me hiervoor een van zijn passen. Het was de eerste en laatste keer dat ik met hem mee zou gaan naar de grid. Toen het tijd was om in de auto te stappen en de laatste voorbereidingen te doen voor de start, gaven ze me opeens de helm waarmee hij wilde racen, het exemplaar met het standaard vizier, terug. Ik vroeg wat er mis was. De monteur zei haastig: 'Hij is niet blij met de helm, er mankeert iets aan.' Michael moest vervolgens met het verwarmde vizier rijden. Het was die dag op zich niet nodig om daarmee te rijden, maar hij moest wel omdat er kennelijk iets mis was met de andere helm."

"Onderweg terug naar de paddock bekeek ik de helm die de monteur aan mij had gegeven en zag ik dat ik was vergeten om de beschermlaag van het vizier te halen. Een lichtgroene folie. Geen wonder dat het zicht slecht was! Omdat het een gloednieuw vizier was die op de helm was gegaan, was ik vergeten het eraf te halen. Je wil zo'n beschermlaag natuurlijk zo lang mogelijk erop laten zitten en pas op het laatste moment verwijderen. Na de race kwam Michael naar me toe om te vragen wat er mis was met zijn helm. Ik zei: 'Het was mijn fout. Ik was compleet vergeten om de beschermfolie eraf te halen.' Michael reageerde: 'Oké. Dat kan een keer gebeuren. Maar zorg ervoor dat het bij deze ene keer blijft.' Hij zei het met een lach, dus het was gelukkig geen heel grote ramp."

"Sindsdien schrijf ik altijd op de folie aan de binnenkant van het vizier: 'PLEASE REMOVE'. Dat is puur als reminder voor mezelf. Als ik het vizier pak, zie ik meteen dat er een beschermlaag op zit. En mocht ik het onverhoopt vergeten te verwijderen, dan ziet de coureur meteen wat er aan de hand is. Michael ondervond tijdens de race trouwens geen problemen met zijn andere helm. Het was alleen niet de helm die hij vooraf prefereerde, Met een verwarmd vizier zit je toch met een draadje aan je helm. Je hebt daar op zich geen last van, maar als het niet nodig hebt, waarom je er dan mee rijden? Het is dus meer iets psychologisch. Maar gelukkig kwam er hij op tijd achter, toen er nog tijd was om van helm te wisselen. Als het vizier de hele tijd open had gestaan en op het laatste moment pas dicht was gegaan, nadat alle monteurs al van de grid waren verdwenen, en hij er toen pas achter was gekomen dat er iets mis was, dan hadden we een heel groot probleem gehad."

"Verder herinner ik me de Grand Prix van Canada van 2005. Mark Webber en Nick Heidfeld reden beide voor Williams. Ik kreeg op een bepaald moment een belletje dat ik naar de garage moest komen omdat beide coureurs geen tear-offs op hun vizier hadden. Ik zei: 'Die heb ik er opgezet. Wat is het probleem?' Hij: 'Klopt, maar ze zijn er allemaal afgetrokken.' Ik bleek te zijn vergeten om de folie met 'PLEASE REMOVE' van de binnenkant van het vizier te halen. Voordat ze naar de grid gingen, zagen ze dus die tekst op het vizier staan. Maar in plaats van de folie aan de binnenzijde te verwijderen, trokken ze alles aan de buitenkant van de helm eraf! Zodoende moest ik last-minute nieuwe tear-offs aanbrengen. Dat was wel even spannend, want er was niet zo heel veel tijd meer. Er was een minuut of twintig voordat ze weer terug in de auto zouden stappen en destijds moest je elke laag apart aanbrengen; vijf lagen per helm. Ik heb het gered, maar ideaal was het niet. Toen ik de monteurs naderhand uitlegde wat er aan de hand was, konden ze er wel om lachen. Maar dit was dus weer iets om te verbeteren. Sindsdien breng ik een tab, een stukje dubbelgeslagen tape, aan die uit de helm steekt, zodat de coureurs de folie zelf eenvoudig kunnen verwijderen, en leg ik van tevoren uit waarom die tab daar zit. Verder zijn er wel problemen geweest met viziers die beslaan door ventilatiegaten die niet helemaal vrij waren, doordat er een stukje schuim of stof in was gekomen, maar geen echt grote dingen."

Hoe is de situatie in de Schuberth-fabriek in Italië, waar de Formule 1-helmen worden geproduceerd?

"Ze zijn alweer aan het werk. De situatie was wel anders dan in Duitsland. Italië was natuurlijk vrij hard geraakt door het coronavirus. Maar iedereen in de fabriek is oké en dat is het belangrijkste. Als er niet geracet wordt, zijn er ook geen racehelmen nodig, maar we produceren ook miniatuurhelmen en daar is nog steeds interesse in, ondanks dat het seizoen nog niet is begonnen. Daar zijn ze dus nog wel druk mee, al is het natuurlijk niet zo druk als normaal gesproken rond deze tijd."

Hoe heb je deze tijden van corona zelf ervaren?

"Ik ben zoveel mogelijk thuis gebleven. Op een paar uitzonderingen na ben ik alleen naar buiten gegaan om boodschappen te doen. We hebben een prachtig voorjaar gehad dus het was vrij vreemd om bijna niemand buiten te zien. Ik ben een paar keer gaan fietsen en een wandeling gaan maken, maar heb contact met andere mensen daarbij zoveel mogelijk gemeden. Verder is mijn flat nog nooit zo schoon geweest als nu en ben ik in de weer geweest met modelauto's, schaal 1:24. Ik heb een airbrush pistool gekocht zodat het eindresultaat nog net iets mooier wordt dan met een kwastje. We zullen zien of ik alles af krijg voordat het seizoen weer begint! Ik zag op social media ook mensen die Formule 1-wagens hadden gemaakt van wc-papier, eten en keukengerei. Ik ben toen zelf ook aan de slag gegaan met verschillende voorwerpen die ik tegenkwam in huis, zoals deurstoppers en afvoerputjes. Ik ben drie dagen bezig geweest en het resultaat is vrij grappig en cool. De wagen gaat straks naar het Braunschweigisches Landesmuseum, waar een tentoonstelling wordt gehouden over wat mensen in coronatijd hebben gedaan."

3