Portret: Vasseur, de man die Sauber eigenhandig uit het slop trok

Toegegeven, heel sympathiek oogt hij niet. De 50-jarige Fransman kijkt vaak nors voor zich uit als je hem door de paddock ziet lopen. Maar maak je een praatje met hem, dan kom je er al snel achter dat het een hele vriendelijke vent is met een gezonde dosis humor. Ondanks dat hij in 2016 pas voor het eerst in de Formule 1 kwam kijken, als teambaas van Renault, heeft hij zijn sporen in de autosport al ruimschoots verdiend. In 1991 begon hij ASM, een raceteam dat grote successen behaalde in de Formule 3, en in 2005 formeerde hij samen met Nicolas Todt ART Grand Prix, waarmee onder andere Lewis Hamilton, Nico Rosberg, Nico Hülkenberg en Stoffel Vandoorne kampioen werden in de GP2 en onder meer Valtteri Bottas, Esteban Ocon en Charles Leclerc hun titel behaalden in de GP3.

Lees ook:

Vasseur geeft tegenover Motorsport.com toe dat de Formule 1 altijd iets is geweest waar hij stiekem wel droomde. “Als je tennist, dan wil je Wimbledon winnen, als je voetballer bent, dan wil je wereldkampioen worden en als je iets in de autosport doet, dan wil je naar de Formule 1”, vertelt Vasseur. “Ik ben competitief ingesteld, dus ik wil graag tegen de besten racen. Maar het was voor mij heel lastig om met mijn eigen team de sprong naar de Formule 1 te maken, omdat het een grote stap is. Voor een raceteam is het vrij goed te doen om van de Formule Renault naar de Formule 3 te gaan en van de Formule 3 naar de Formule 2, omdat je het hebt over teams van ongeveer dezelfde grootte en een organisatie die ongeveer even complex is. Maar om van de Formule 2 naar de Formule 1 te gaan, is voor een team vrijwel onmogelijk. Ik ben niet van de statistieken, maar volgens mij is dit in de afgelopen twintig jaar niet voorgekomen.”

Vasseur heeft er acht jaar geleden wel serieus naar gekeken. “In 2010 deed de FIA een poging om de sport toegankelijker te maken en toen hebben we overwogen om in de Formule 1 te stappen. Maar we kwamen er al vrij snel achter dat het financieel en organisatorisch extreem complex was. We hadden van een team van zestig mensen in september naar een team van tweehonderd mensen in januari moeten groeien. We waren dus wel begonnen aan dit project, maar als ik kijk naar wat er met de teams is gebeurd die destijds in de Formule 1 zijn gekomen [Lotus, Hispania en Virgin Racing], denk ik dat we de juiste beslissing hebben genomen door het uiteindelijk niet te doen”, aldus Vasseur.

'Sauber past bij me'

In 2016 kreeg Vasseur de kans om teambaas te worden van het nieuwe Renault Formule 1-team. Aan het einde van dat seizoen verliet hij de formatie echter alweer omdat hij andere ideeën had over hoe het team gerund moest worden dan managing director Cyril Abiteboul. Op 12 juli 2017 keerde Vasseur terug in de koningsklasse van de autosport als teambaas van Sauber, dat daarvoor afscheid had genomen van Monisha Kaltenborn. Bij de renstal uit Hinwil voelt Vasseur zich als een vis in het water. “De omstandigheden zijn compleet verschillend dan bij Renault”, doet Vasseur uit de doeken. “Sauber is geen eigendom van een autoproducent, dus je hebt niet te maken met een fabrikant die betrokken is bij het besluitvormingsproces en zich constant bemoeit met de financiële kant van het runnen van een team. De situatie bij Sauber is in dat opzicht totaal anders. Wat ik hier doe, sluit veel beter aan bij mij als persoon en bij mijn interesses. Ik ben altijd een entrepreneur in hart en nieren geweest. De rol die ik hier bij Sauber heb, past goed bij me.”

Met Sauber heeft Vasseur dus een veel betere klik. “Het leek me een interessante uitdaging”, zegt hij over zijn besluit van een jaar geleden om als teambaas aan de slag te gaan in Hinwil. “Sauber is een team met historie en er werken mensen die heel loyaal zijn. Sommigen werken er al heel lang, een paar zelfs sinds het team 25 jaar geleden begonnen is. Dat laatste was voor mij ook een belangrijke factor, omdat ik zelf ook de neiging heb om voor langere tijd met dezelfde mensen samen te werken. Op papier leek het verder gewoon een solide project. We hebben Alfa Romeo aan boord gehaald en volgens mij zijn alle ingrediënten nu aanwezig om hier een succesvol avontuur van te maken.”

'Een F1-team is een complex beestje'

Vasseur keek de eerste weken als teambaas bij Sauber nog een beetje de kat uit de boom. “Een Formule 1-team is een bijzonder complex beestje”, vertelt Vasseur. “En je realiseert je pas hoe complex een Formule 1-team werkelijk is, wanneer je er eenmaal deel van uitmaakt. De eerste races die ik bijwoonde als teambaas van Sauber, gaven mij de kans om de mensen en de organisatie te leren kennen. Ik nam mijn tijd om rond te kijken en het team te ontdekken, want ik kende Sauber daarvoor eigenlijk nog niet echt. Tegen het einde van het jaar begon ik een beter beeld te krijgen van het team.”

Een van de eerste handelingen van Vasseur als teambaas van Sauber was het annuleren van de overeenkomst met Honda, waarmee het Zwitserse team dit jaar eigenlijk zou samenwerken. Vasseur: “Sauber had een voorcontract met Honda. Maar om verschillende redenen zou het erg gecompliceerd zijn geworden om dat goed op de rit te krijgen. Zo hebben we niet de capaciteit om onze eigen versnellingsbak te bouwen. We zouden daarvoor afhankelijk zijn geworden van McLaren, maar dat zou niet eenvoudig worden aangezien zij bij Honda weggingen. Het leek dus allemaal niet zo simpel te worden en ik heb de boel dan ook snel stopgezet. Vervolgens zijn we teruggegaan naar Ferrari, waarmee het team al een goede en solide relatie had. Rond dezelfde tijd kwam Sergio Marchionne met de wens om Alfa Romeo te laten terugkeren in de Formule 1 en zo kwamen we tot een overeenkomst waarmee we elkaar een handje konden helpen.”

Sauber bungelde de afgelopen jaren aan de achterkant van het veld, nadat er in 2012 nog podiumplaatsen werden gescoord met Sergio Perez en Kamui Kobayashi. “Het grootste probleem van Sauber was dat het team het lange tijd financieel moeilijk heeft gehad en in de loop der jaren vrij veel mensen is kwijtgeraakt”, aldus Vasseur. “Het is erg moeilijk en tijdrovend om een Formule 1-team weer opnieuw op te moeten bouwen. Je moet nieuwe mensen vinden en in de meeste gevallen komen die van een ander team, waardoor je rekening moet houden met een bepaalde periode waarin zij niet werkzaam mogen zijn in de Formule 1. Het duurt daardoor soms maanden voordat die nieuwe mensen eindelijk op hun plek zitten. Neem een aerodynamicus. Die kan zich pas na drie of vier maanden bij een ander team voegen en kan dan alleen aan de auto voor volgend jaar werken. Zo werken die dingen hier gewoon. Je ziet soms pas na een jaar de resultaten van een bepaalde beslissing. Je moet dus veel geduld hebben in de Formule 1.”

'Leclerc heeft nog een lange weg te gaan'

Dit jaar verschijnt het team dus als Alfa Romeo Sauber aan de start van de Grands Prix en beschikt het met Ferrari-protegé Charles Leclerc over een van de spannendste racetalenten van de laatste jaren. De Monegask eindigde dit jaar al vijf keer in de punten. “Hij maakt goede progressie”, zegt Vasseur met een glimlach. “Hij moest in de eerste races nog een beetje worden aangestuurd, maar sindsdien heeft hij een stap voorwaarts gezet. Hij heeft het de afgelopen paar wedstrijden heel goed gedaan. Er is nog een lange weg te gaan voor hem, maar het zal alleen maar beter blijven gaan aangezien wij ook met nieuwe onderdelen blijven komen en we nu al veel tijd steken in de auto voor 2019, aangezien de nieuwe technische regels ons een goede kans bieden om het volgend jaar goed te doen.”

Het is echter niet waarschijnlijk dat Leclerc volgend seizoen nog bij Sauber rijdt. De Formule 2-kampioen van vorig jaar wordt namelijk getipt als opvolger van Kimi Raikkonen bij Ferrari. Mocht een overstap naar de Scuderia er nog niet in zitten voor 2019, dan wordt Leclerc waarschijnlijk eerst nog een jaar bij Haas ondergebracht om daar verder te rijpen.

Interview door onze Formule 1-reporter René Fagnan