Hoe de slopende Formule 1-kalender voor 2023 tot stand kwam

De nieuwe Formule 1-kalender voor het seizoen 2023, met liefst 24 Grands Prix, is een duidelijk teken van de gezondheid van de raceklasse. Tevens is het voor velen een reden tot zorg. Iedereen die in de F1-paddock werkt, heeft een aardig beeld gekregen hoeveel weekenden hij of zij in 2023 van huis is. Er werd al gegrapt over een druk jaar voor scheidingsadvocaten in de omgeving van Oxfordshire, daar waar de meeste F1-teams gevestigd zijn. Anderen telden de onnoemelijke hoeveelheid uren die gedurende het jaar in een vliegtuig moet worden doorgebracht. Stuk voor stuk gevolgen van het programma voor 2023.

Het aantal races op de gepresenteerde kalender is niet zo verrassend. Het was al langer bekend dat een programma met 24 GP’s eraan zat te komen. Het was een simpele optelsom: Qatar en Las Vegas komen erbij, China keert terug en Spa en Monaco blijven behouden. De limiet van 24 races, vastgesteld in het Concorde-verdrag, zou altijd aangetikt worden.

Het is dan ook de groepering van de races die voor frustratie zorgt bij hen die in F1 werkzaam zijn. De back-to-back serie Baku-Miami, terwijl de Grand Prix van Canada een maand later op het programma staat; Qatar volledig losgekoppeld van andere races in het Midden-Oosten; Austin slechts een maand voor Las Vegas, die vervolgens een double-header vormt met Abu Dhabi als seizoensfinale. Op het eerste oog niet echt logische keuzes. Zeker niet omdat de sport eerder al aankondigde de GP’s meer per regio te willen opdelen.

En dan hebben we de triple-headers nog niet eens besproken. Wie herinnert zich nog het eerste drieluik in 2018, waarna veel teams simpelweg zeiden: "Dit nooit meer!"? En dat de terugkeer in 2020 puur te maken had met de coronapandemie? Nou, in 2023 staan er twee triple-headers op het programma: Emilia-Romagna/Monaco/Spanje, en VS/Mexico/Brazilië. Vijf races in zes weken als afsluiting van het seizoen is voor de fans misschien een mooi vooruitzicht, maar iedereen in de paddock zal op de tenen lopen.

De redenen achter deze kalender

Het was geen gemakkelijke klus om het programma voor 2023 samen te stellen. Het schema voor de eerste fase van het seizoen hing deels af van Zuid-Afrika. Het land hoopte op de kalender te kunnen komen, maar de rentree is nu minimaal met een jaar uitgesteld. De onduidelijkheid rondom de GP in Kyalami had echter wel elders gevolgen. Zo is er meerdere keren met de plek van China geschoven. Deze race is nu vroeg in het jaar gepland, waardoor al snel duidelijk moet worden of het Formule 1-circus naar Shanghai kan afreizen in het geval van een opleving van Covid-19. 

Het opsplitsen van Bahrein en Saudi-Arabië lijkt gezien de ligging wat gek, maar er zit een logica achter. De wintertest vindt een week voor de seizoensopener plaats in Bahrein. Wanneer de race in Jeddah direct achter de ouverture was gepland, zou dat feitelijk ook een triple-header zijn geworden. Deze week rust geeft de F1-teams en haar personeel in elk geval de tijd om na de stint in Bahrein een paar dagen thuis te zijn. 

Tekst gaat verder onder de foto

Door Bahrein en Saudi-Arabië los te koppelen, wordt een triple-header aan de start van het jaar vermeden.

Foto: Andy Hone / Motorsport Images

Australië als losstaand evenement kon eerder dit seizoen op stevige kritiek rekenen. Voor 2023 kon de race enkel gekoppeld worden aan China - waar gezien mogelijke inreisbeperkingen een groter gat voor nodig is - of Qatar, maar deze GP staat pas laat in het jaar gepland. Desondanks is het vooruitzicht van een reis van meer dan 48 uur in een tijdsbestek van een week van en naar Melbourne niet erg populair. 

Andere uitdagingen voor de samenstellers hadden te maken met de terugkeer van Spa. De race in de Ardennen zou onder geen beding de traditionele plek op de kalender terugkrijgen. De tweede seizoenshelft stond al zo goed als vast, en er was enkel ruimte voor twee Europese GP’s na de zomerstop: Zandvoort en Monza. Door de Belgische race in juli te plaatsen, moest Imola noodgedwongen verplaatst worden. Daardoor werd het een triple-header met Monaco en Spanje, wat weer gevolgen had voor de plek van Baku. 

Wat is er gebeurd met de plannen om de races per regio op te delen?

De kalender heeft de Formule 1 heel wat kritiek opgeleverd. De sport wil in 2030 klimaatneutraal zijn en laat geen gelegenheid onbenut om dat te benadrukken. Een totale vliegafstand van 133.570 kilometer van race naar race, zonder tripjes naar huis die er uiteraard ook bij komen, lijkt een enorme stap achteruit. 

In mei liet F1 CEO Stefano Domenicali de teambazen nog weten dat het plan op tafel lag om vanaf 2023 de Grands Prix per regio op te delen om de duurzaamheid te vergroten. Hoewel er her en der wat logische combinaties te vinden zijn, is deze kalender zeker niet wat velen ervan gehoopt hadden. 

Toch is het niet fair om alleen maar kritiek te uiten. F1 heeft gepoogd om de races beter te groeperen. Veel evenementen, met langdurige contracten waarin data zijn vastgelegd, konden simpelweg niet verplaatst worden. In sommige gevallen werd een datumwijziging tot in de hoogste ranken van de overheid besproken, om vervolgens alsnog geen toestemming te krijgen. De lokale promotors moeten rekening houden met de tijd van het jaar, de weersomstandigheden en mogelijke impact op de aanwezigheid van fans. Uiteindelijk is dat voor hen de enige manier om hun torenhoge startgeld terug te verdienen. Zoiets verander je niet van de ene op de andere dag.

De F1-bonzen zullen blijven werken aan een kalender waarbij de races meer per regio zijn opgedeeld, maar het blijft een lastige taak. Er moet een balans gevonden worden: schuiven met data, het tevreden houden van promotors en het behalen van de eigen klimaatdoelen. Omwille van de aarde is er maar één juist antwoord, maar het heeft tijd nodig voordat die kalender daadwerkelijk gemaakt kan worden.

Tekst gaat verder onder de foto

Een roulatieschema voor personeel in F1 is wenselijk, maar op dit moment nog niet haalbaar.

Foto: Steven Tee / Motorsport Images

De menselijke prijs voor de kalender

De tol die de almaar uitdijende kalender eist van de personen die in de F1-paddock werken, is de afgelopen jaren steeds duidelijker geworden. Wisselende ploegen bij de teams is niet langer wenselijk, maar strikt noodzakelijk om het personeel fris te houden en burn-outs te voorkomen. Mercedes F1-teambaas Toto Wolff liet vorig jaar al weten dat roulatie wat hem betreft zelfs in de reglementen opgenomen moet worden om de mentale gezondheid van de teamleden te kunnen waarborgen. 

Dit is in de praktijk echter een stuk ingewikkelder. Niet al het personeel kan zomaar vervangen worden door een collega. In sommige gevallen is een rol zo specialistisch of cruciaal dat maar één persoon de taak kan vervullen. Denk aan de race-engineers: je hoort zelden een andere stem de belangrijkste informatie via de boordradio doorspelen aan de rijder. Hoewel de teams protocollen hebben om een teamlid te vervangen in geval van nood, is de relatie tussen rijder en engineer dusdanig belangrijk dat roulatie niet wenselijk is. De uitdaging van de teams zit hem tegenwoordig niet alleen meer in het binnenhalen en behouden van de grootste talenten, maar ook om hen een gezonde en lange carrière te bieden. 

Een andere zorg in de F1-paddock is dat het niet bij 24 races gaat blijven. Domenicali liet vorig jaar weten dat er voldoende interesse is om een programma van liefst 30 GP’s op te tuigen, al werd snel benadrukt dat dit niet het plan is. Het Concorde-verdrag schrijft een limiet van 24 races voor, en dat moet ook zo blijven. Niet alleen om het personeel gezond te houden, maar ook om de interesse van de fans thuis te garanderen. Hoe aantrekkelijk het idee van extra inkomsten door meer races ook mag zijn voor de F1-organisatie en de teams, er zijn belangrijkere zaken in de wereld waar rekening mee gehouden moet worden.

F1-personeel is nu al vaak van huis weg, en dat zal alleen maar meer worden met langere kalenders.

Foto: Andy Hone / Motorsport Images