Hoe Honda Red Bull net op tijd van een winnende F1-motor heeft voorzien

De voorbije twee jaar zijn voor Honda jaren van oogsten geweest na bijzonder hard werken. Zo is het Japanse merk meer dan eens uitgelachen in de periode 2015-2017, toen de hereniging met McLaren op niets uitdraaide en de woorden 'GP2 engine' een kras op de Japanse ziel achterlieten. Succes in het hybride tijdperk leek mijlenver weg, maar is er met de kennis van nu toch gekomen. Zo heeft Honda in de voorbije jaren drie wereldtitels gevierd, twee met Max Verstappen bij de coureurs en afgelopen seizoen de constructeurstitel met Red Bull Racing. Zoals bekend is Honda eind 2021 formeel vertrokken, maar doordat de praktijk anders is, mogen de titels van vorig jaar zeker tellen.

De ommekeer markeert het werk dat Honda achter de schermen heeft verricht, en ook de middelen die erin zijn gepompt om het F1-project tot een succes te maken. Yasuaki Asaki, die in april vertrekt bij Honda, is als managing director van HRC één van de leidende figuren geweest en heeft de opmars van dichtbij meegemaakt. "Toen ik bijna zestig werd, benaderde het bedrijf mij met de vraag of ik Honda's F1-project wilde leiden. Eerlijk gezegd was ik daar niet meteen van overtuigd. Maar Honda had veel vertrouwen in de technologie en om dingen door te kunnen geven aan de volgende generatie besloot ik naar Sakura te gaan. 2018 was mijn eerste jaar, waarin ik één van de leiders van het F1-project werd en ook managing director van HRC", blikt Akasi terug tijdens de persbriefing.

Dat hij niet meteen stond te springen, komt natuurlijk door de situatie waar Honda zich op dat moment in bevond. "Toen werd Honda niet echt gezien als één van de toppers, maar toonde Toro Rosso wel interesse. Daar waren we dankbaar voor. Red Bull stond er natuurlijk achter, dus zij konden ook meteen zien waar Honda toe in staat was. Het was een prachtige kans om onszelf te bewijzen", besloot Asaki het meer als een kans te zien dan als een risico. Die mindset past volgens hem ook naadloos bij het DNA van het Japanse merk. "Soichiro Honda heeft wel eens gezegd: als Honda niet meer racet, dan bestaat er geen Honda meer. F1 is het hoogste haalbare in de autosport en dus moest Honda er wel op mikken om daar te winnen, om nummer 1 in de wereld te worden."

Sprint van Gasly tegen Hamilton in Brazilië belangrijk voor Honda

In Sakura ziet Asaki echter al snel dat er nog veel werk aan de winkel is om dat doel te behalen. "Op dat moment waren we niet competitief", zegt de Japanner terwijl hij naar een grafiek wijst waarop het verschil tussen Honda en de andere motorleveranciers te zien is. "Onze achterstand was aan het begin van 2018 behoorlijk groot en dus stelden we onszelf de vraag: hoe maken we dit in hemelsnaam goed? Engineers bedachten dat onze eigen 'rapid combustion technology' een goede manier kon vormen om het gat in ieder geval kleiner te maken. Zonder externe hulp hebben Honda-engineers dat tot een succes gemaakt, daar ben ik tot op de dag van vandaag bijzonder trots op."

Die laatste woorden zijn ook van toepassingen op de eerste successen in 2019. Ze zijn een belangrijke katalysator voor Honda geweest, vooral in mentaal opzicht. "In dat jaar won Verstappen voor het eerst een race met Honda. Ik was op dat moment vooral dankbaar dat we het seizoen niet af hoefden te sluiten zonder zege." Verstappen wees zoals bekend naar het Honda-logo in Spielberg, al is een race later in dat jaar minstens zo belangrijk geweest voor het merk uit Minato. "In Brazilië hadden we een één-tweetje met Red Bull en Toro Rosso. Wat voor ons het mooiste was aan die race, was dat een Toro Rosso en Mercedes naast elkaar lagen na de laatste bocht", duidt Asaki op het sprintje tussen Pierre Gasly en Lewis Hamilton. "Het was een gevecht op puur vermogen en de auto met onze motor achterin won. Dat heeft ons veel vertrouwen gegeven en ook het besef: zelfs op vermogen kunnen we de topteams aan. Het jaar daarna won Gasly een race en ook dat heeft grote indruk gemaakt, vooral omdat Toro Rosso het eerste team was dat het in ons zag zitten."

Alles op alles gezet na het slechte nieuws

De ultieme stap is zoals bekend in 2021 gezet met de wereldtitel van Verstappen in Abu Dhabi. Daar ging echter nog wel een buitengewoon belangrijk moment aan vooraf: de welbekende persconferentie in oktober 2020, waarin Honda het F1-afscheid aankondigde. Het is een besluit dat voor Asaki en de hele race-afdeling grote gevolgen heeft gehad. "Aan het eind van 2020 kondigde Honda aan zich terug te trekken uit de Formule 1. Tien dagen voor die publieke aankondiging kreeg ik pas bericht vanuit de top. Ik had dat nieuws liever eerder gekregen, omdat ik nog zoveel dingen wilde doen voor het F1-project. Toen had ik ineens nog maar één jaar, dus wat kon ik nog doen?"

Honda en daarmee Asaki nemen een drastisch besluit dat met de kennis van nu cruciaal is geweest voor het eerste titeljaar van Verstappen: de plannen die op tafel lagen voor 2022 zijn in de korte tijd die er nog was naar voren gehaald. "Mijn antwoord was: laat ons dan in ieder geval nog werken aan de nieuwe motor. We zijn na de aankondiging meteen aan de slag gegaan en hebben de nieuwe motor miraculeus genoeg af gekregen voor de eerste race van 2021. Tegelijkertijd zijn we met de batterij aan de slag gegaan. Die werd eerst nog ergens anders gemaakt, maar moest natuurlijk wel Honda-technologie zijn. Ook daarvoor hebben we een nieuw exemplaar gemaakt. Die was jammer genoeg niet klaar voor de eerste race van het seizoen, maar wel voor Silverstone", waardoor het overigens extra pijnlijk was dat de auto van Verstappen daar meteen in een wrak werd veranderd door de tik van Hamilton in Copse Corner.

Het neemt niet weg dat het totaalplaatje een stuk beter was dan voorheen en dat het de eerste wereldtitel van Verstappen mede mogelijk heeft gemaakt. "De twee genoemde dingen bij elkaar opgeteld hebben geleid tot een enorme stap in onze motorprestaties. Max kon het kampioenschap winnen en daardoor is 2021 voor ons allemaal een zeer gedenkwaardig jaar geworden", vervolgt Asaki. Het formele afscheid was daarmee aangekomen, al heeft Honda zoals bekend nog wel de laatst toegestane upgrades doorgevoerd en de motor volledig klaargemaakt voor E10-brandstof. Dit vormde weer een stap voorwaarts ten opzichte van de 2021-motor en kwam net voor de engine freeze, en dus net op tijd. Honda heeft de situatie zo wonderbaarlijk omgedraaid ten opzichte van het moeizame begin en heeft de Red Bull-teams precies op het juiste moment voorzien van zeer competitieve motoren.

De gewaagde stap die Asaki en de zijnen hebben gezet - het nieuwe ontwerp versneld introduceren had immers ook mis kunnen gaan - heeft zich in klinkende munt uitbetaald. Gecombineerd met een creatie van Adrian Newey die erg weinig drag kende, bleek de Honda-aangedreven RB18 zelfs ongenaakbaar op rechte stukken in 2022. Honda heeft hier door het officiële vertrek aan het eind van 2021 misschien niet alle credits voor gekregen, maar is wel degelijk een onmisbare schakel gebleken in het succes van de afgelopen seizoenen. Als er in 2023 nog meer bij komt, staat Honda in ieder geval weer met de volledige naam op de vier auto's van het Red Bull-concern vermeld...