Hoe een gevangenisstraf F1-debuut van Michael Schumacher mogelijk maakte

Michael Schumacher is al op jonge leeftijd helemaal weg van racen. Op zijn vierde stapt de in Hürth geboren Duitser in een trapkart, maar dat wordt al snel een gemotoriseerde. Van het een komt het ander en Schumacher maakt naam in de autosportwereld door zich tot Duits en Europees kartkampioen te kronen. Met die titels op zak maakte hij de overstap naar de formuleklassen en in 1990 verovert hij het Duitse F3-kampioenschap. Voor Mercedes is dat reden genoeg om het veelbelovende talent op te nemen in het team, maar dan in de sportscars. Schumachers carrière in die sportscars zou echter van korte duur blijken - om goede redenen. 

Het is 1991 en het Formule 1-seizoen is al tien ronden oud wanneer teameigenaar Eddie Jordan plots met een groot probleem zit. Bertrand Gachot, een van zijn twee vaste rijders, weet sinds 10 december 1990 dat er een zaak tegen hem loopt vanwege een incident in Londen, waarbij hij pepperspray gebruikte 'uit zelfverdediging' na een ongeluk met een taxichauffeur. In de week voor de race op Spa-Francorchamps moet Gachot zich melden voor de uitspraak, een die een plottwist oplevert: Gachot komt niet weg met een boete of taakstraf, maar wordt veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf vanwege het bezit van een verboden wapen en het aanrichten van lichamelijk letsel. Zo valt een van de Jordan-coureurs weg en moet de Ierse teambaas op korte termijn op zoek naar een vervanger.

Jordan heeft al een coureur op het oog: Michael Schumacher. Hij is eigenlijk niet onder de indruk van de F3-kampioen, zo schrijft hij jaren later in zijn boek. "Michaels prestatie die dag in 1990 had niet op dezelfde manier de wenkbrauwen doen fronsen als Ayrton Senna had gedaan toen ik hem voor het eerst zag racen", aldus Jordan. "Toen ik in het verleden goede coureurs tegenkwam, realiseerde ik me meteen dat er iets speciaals was aan Senna. Dat gevoel had ik niet bij Schumacher."

Foto: Rainer W. Schlegelmilch / Motorsport Images

Michael Schumacher maakt in 1991 zijn F1-debuut namens Jordan.

Test op Silverstone

Hij slaagt er wel in om de Duitser binnen te halen en wil hem een test op Silverstone aanbieden, maar dat levert een obstakel op: het circuit is volgeboekt op de enige dag dat Jordan de 191 de baan op kan sturen door tijdgebrek. Hij laat het er echter niet bij zitten, zo blikt hij in zijn podcast Formula for Success terug op die bizarre tijd. "Ik kon niet naar Silverstone omdat het door iemand geboekt was", herinnert Jordan zich. "Ik zei: 'Wie kan dat zijn?' Maar ze wilden me niet vertellen wie. Dus ik sprong in mijn auto, reed naar Silverstone en trof daar niemand minder dan zesvoudig [golf]major-winnaar Nick Faldo aan in zijn Porsche 956, die hij niet voor de weg kon verzekeren en dus had hij het circuit voor die dag gehuurd. Ik zei tegen hem: 'Nick, ik denk dat we een soort van compromis moeten sluiten en tot een deal moeten komen. Wat als je me een groot plezier doet: als jij niet met de auto rijdt, kunnen wij dan rijden en als wij niet rijden, dan kun jij rijden?' En na een beetje geruzie sloot hij een deal met mij... en zo geschiedde." Het resulteert in een unieke kans voor Faldo om de 191 te besturen als onderdeel van die test, waardoor Schumacher voorbereid is op zijn aanstaande F1-debuut in België. 

In de Ardennen stapt Schumacher in de inmiddels iconische 191 met 7UP-livery voor zijn eerste echte meters tijdens een F1-weekend. Hij begint met een elfde tijd in de eerste vrije training, waar teamgenoot Andrea de Cesaris de achtste tijd noteert. In de tweede training toont Schumacher al veel meer potentie met de vijfde tijd, terwijl zijn teamgenoot afglijdt naar de twaalfde positie. Het is dat weekend druk op de grid, met acht coureurs die na de kwalificatie niet aan de start zullen verschijnen. Wat overblijft is een startveld van 26 auto's. Schumacher noteert in de kwalificatie de achtste tijd, maar dat wordt de zevende startplek dankzij een gridstraf voor Riccardo Patrese, wiens auto niet door de scrutineering kwam na die sessie. Vanaf de zevende plek heeft de jonge Schumacher genoeg perspectief om indruk te maken in 44 ronden, maar hij komt niet eens tot één volledige ronde: de koppeling begeeft het na Eau Rouge en zo zit zijn debuut er al zeer voortijdig op. Maar de rest van het weekend rijdt hij zich al dusdanig in de schijnwerpers dat meerdere teams aankloppen bij Jordan. 

Jaren later, in 2021, blikt Gachot terug op zijn gevangenisstraf - die er al na twee maanden vervroegd op zat - en het onbedoelde gevolg daarvan bij de podcast van de Formule 1, Beyond the Grid. "Ik wist dat er veel interesse was voor dat zitje", zegt Gachot. "De eerste keer dat iemand mij vertelde over Michael Schumacher, was een van de bewakers in de gevangenis. Hij zei dat de nieuweling zo goed was, dat ik niet meer nodig was en ik wel hier kon blijven. Elke keer dat de bewaker de deur opende, deed hij het geluid van een F1-auto na." Het is het onverwachte startschot geweest van de succesvolle Formule 1-carrière van Schumacher, die met Benetton twee titels verovert en vervolgens van 2000 tot en met 2004 met Ferrari domineert.