Herinneringen aan de Dutch GP: Emerson Fittipaldi
In de rubriek ‘Herinneringen aan de Dutch GP’ neemt Motorsport.com een duik in het verleden van de Formule 1-race in Zandvoort. In dit deel: tweevoudig wereldkampioen Emerson Fittipaldi, die in 1973 een zware crash beleefde op het duinencircuit.
Begin over Zandvoort en zijn ogen gaan meteen fonkelen. Emerson Fittipaldi heeft namelijk een speciale band met de Nederlandse omloop. “In Zandvoort reed ik mijn allereerste internationale race”, steekt de 74-jarige Braziliaan enthousiast van wal tegenover Motorsport.com. “Ik had de overstap gemaakt naar de Formule Ford en zou eigenlijk mijn debuut maken op Snetterton, maar mijn aandrijfas was kapot, waardoor ik niet kon rijden. Ik ben uiteindelijk de paddock niet uit geweest. Het weekend erna was het Europees kampioenschap Formule Ford op Zandvoort. Zodoende reed ik mijn eerste race in Europa op dat circuit. Niet veel mensen kennen dit verhaal, maar mijn eerste race buiten Brazilië was dus op Zandvoort.”
Fittipaldi liet bij zijn eerste bezoek aan Zandvoort gelijk van zich horen. “Er waren iets van tachtig deelnemers. Ze kwamen uit heel Europa", weet de veertienvoudig Grand Prix-winnaar nog goed. "Toen ik Brazilië verliet, vroeg ik me af hoe ik tegen Europese coureurs moest rijden, aangezien ik daar nog geen ervaring mee had. Ik reed de tweede tijd in de kwalificatietraining en vervolgens werden we in twee groepen verdeeld voor de races. Dankzij mijn tweede tijd mocht ik de race van mijn groep van pole beginnen. Ik herinner me nog dat ik me focuste op een goede start en een sterke eerste bocht. Ik had mezelf voorgenomen om daarna een ronde lang niet in mijn spiegels te kijken en ondertussen een gaatje te slaan zodat ze geen slipstream bij me konden pakken. Nadat ik de snelle laatste bocht was uitgekomen en terug op het rechte stuk was, keek ik voor het eerst in mijn spiegels en zag ik dat ik een voorsprong van honderd meter te pakken had. ‘Fantástico’, zei ik tegen mezelf. ‘En niet weer in de spiegels kijken, Emerson’. Vervolgens blies ik mijn motor op in de Tarzanbocht.”
Het moet een pijnlijk moment zijn geweest, maar vijftig jaar later kan Fittipaldi er smakelijk om lachen. “Het was een goede eerste ronde om in de toekomst als referentie te gebruiken!”, proest de Formule 1-legende uit Sao Paulo. “Na die race stapte een Britse journalist van Motoring News op me af om te vragen wie ik was, waar ik vandaan kwam en wat ik daar als Braziliaan in hemelsnaam deed. Dat was het begin van mijn internationale racecarrière.”
“Ik heb daarna nog vele malen op Zandvoort geracet”, vervolgt Fittipaldi, die fan was van de oude lay-out van het Noord-Hollandse circuit. “Het was een ongelofelijke baan om over te rijden. Heel technisch. Het circuit bevatte veel lange en snelle bochten, en daar hield ik wel van.”
Zware crash
Een jaar later, in 1970, maakte Fittipaldi in de Britse Grand Prix zijn debuut in de Formule 1, bij het team van Lotus. Zijn eerste overwinning boekte hij datzelfde jaar in de Amerikaanse Grand Prix, in wat nog maar zijn vierde race was in de koningsklasse. Fittipaldi werd hiermee de eerste Braziliaan die een zege in de Formule 1 behaalde. Doordat de Nederlandse Grand Prix al verreden was toen hij in 1970 debuteerde, hij in 1971 niet op Zandvoort aan de start kon komen omdat hij een verkeersongeluk had gehad in Frankrijk en de coureurs in 1972 weigerden om op het sterk verouderde duinencircuit in actie te komen, zou Fittipaldi pas in 1973 zijn eerste Formule 1-race rijden op Nederlandse bodem. Het werd een bruut weerzien met het circuit.
Het ging mis in de kwalificatie op zaterdag. “In 1973 beleefde ik mijn zwaarste crash in de Formule 1 op Zandvoort”, vertelt Fittipaldi. “Bij het opkomen van het rechte stuk had ik een vreselijk ongeluk. Ik raakte hierbij gelukkig niet gewond, maar ik zat klem in de auto en er was overal benzine. Graham Hill stopte om mij uit de Lotus te trekken. Ik heb geluk gehad dat mijn auto niet in brand vloog.” Bij het ongeval scheurde de enkelband in zijn rechtervoet volledig af. Een dag later zou hij nog wel aan de start van de race verschijnen, maar na twee ronden gaf hij op. Een paar ronden later vond het noodlottige ongeval van Roger Williamson plaats. De Brit kwam om in een vlammenzee. “David Purley was een held”, zegt Fittipaldi. “Hij probeerde Roger nog te helpen.”
Fittipaldi kan zich ook nog goed heugen hoe het een paar jaar daarvoor ook fout was gegaan op Zandvoort. In 1968 kwam de jonge Brit Chris Lambert om het leven tijdens een Formule 2-race, na een crash met Clay Regazzoni. “Dat was een paar jaar voordat ik in de Formule 2 ging rijden”, aldus Fittipaldi. Gevaarlijk vond hij Zandvoort destijds niet. “Er waren gevaarlijkere circuits dan Zandvoort. Nee, ik reed er graag. Het was een uitdagende en moeilijke baan, met bochten die omhoog en naar beneden liepen. Het was interessant om daar te rijden. Het was begin jaren zeventig gewoon slecht gesteld met de medische faciliteiten op de circuits. Na mijn crash op Zandvoort heb ik een dokter bereid gevonden om met mij mee te reizen naar elke Grand Prix. Als ik een ernstig ongeluk had, besloot hij of ik naar Engeland of Zwitserland moest worden gebracht.”
In 2019 werd Fittipaldi herenigd met de Lotus 72, waarmee hij zijn ongeluk op Zandvoort had. “Dat was een emotioneel moment”, aldus Fittipaldi, die de wagen voor het eerst weer zag in de garage van Classic Team Lotus in Norwich en er daarna mee mocht rijden tijdens het Goodwood Festival of Speed. “Het was de eerste keer dat er weer met die auto gereden werd sinds Zandvoort ’73. Chassis nummer vijf", mijmert hij. "Ik heb mijn eerste Grand Prix gewonnen en ben voor het eerst wereldkampioen geworden met dat chassis. Het is de belangrijkste auto uit mijn carrière geweest. Het was prachtig om er na zoveel jaar weer mee te rijden.”
Emerson Fittipaldi in zijn oude Lotus op Goodwood.
Foto: Jeff Bloxham / Motorsport Images
Nacht doorhalen in Amsterdam
Een van de grappigste herinneringen die Fittipaldi heeft aan Zandvoort, heeft betrekking op de Britse coureur Mike Hailwood, die na een succesvolle loopbaan op twee wielen zijn geluk beproefde op vier wielen. “In 1974 had ik Mike The Bike als teamgenoot bij McLaren. Hij bestuurde onze derde auto, de wagen met Yardley-sponsoring. We verbleven met zijn allen in een hotel heel dicht bij Zandvoort en aangezien het maar vijf minuten rijden was naar het circuit, besloot ik op de ochtend van de race mijn overall in mijn hotelkamer al aan te trekken, zodat ik meteen klaar was voor de warm-up. Ik ging naar beneden en toen ik bij de receptie de sleutel van mijn kamer inleverde, zag ik Mike het hotel binnenwandelen. Hij had een spijkerbroek en een t-shirt aan en zijn ogen waren rood. Ik vroeg hem: ‘Waar kom jij vandaan?’ Vervolgens vertelde Mike over de fantastische nacht die hij had beleefd in Amsterdam. ‘Dat meen je niet’, dacht ik bij mezelf. ‘En hij gaat straks nog een hele race rijden?’ Ik had voor mijzelf de regel dat ik altijd om tien uur in mijn bed moest liggen. Wat mijn sponsor ook voor plannen had, ik ging altijd om half tien weer richting mijn hotel. Later die dag startte hij één plek achter me. Ik had me als derde gekwalificeerd en hij als vierde. De race begon en hij probeerde me meteen in te halen! Ik wist niet wat ik meemaakte!”
Fittipaldi kan zich niet meer herinneren op welke plek hij gefinisht is in de Nederlandse Grand Prix van 1974, alleen dat Hailwood hem tot aan de eindstreep op de hielen zat. “Na een uur dacht ik dat hij wel moe zou zijn, maar ik keek in mijn spiegels en hij zat daar nog steeds!”, zegt Fittipaldi lachend. Hailwood zou uiteindelijk maar een seconde achter Fittipaldi als vierde onder de vlag doorkomen. Fittipaldi werd dus derde, achter Niki Lauda en Clay Regazzoni. Het zou het beste resultaat zijn dat de Braziliaan in Zandvoort zou behalen in de Formule 1. In 1977 werd hij vierde en in 1978 vijfde. In alle andere edities van de Nederlandse Grand Prix waarin hij aan de start kwam, viel hij met technische problemen uit. “Ik heb veel mooie herinneringen aan Zandvoort", zegt hij niettemin. "Het was een leuke plek om te bezoeken.”
Het podium in 1974 met van links naar rechts Clay Regazzoni, Niki Lauda en Emerson Fittipaldi.
Foto: Sutton Images
Sluit je aan bij de Motorsport community
Praat meeDeel of bewaar dit artikel
Beste reacties
Abonneer en krijg toegang tot Motorsport.com met je adblocker
Van Formule 1 tot MotoGP: we brengen het laatste nieuws, diepgaande analyses en exclusieve interviews rechtstreeks uit de paddock. Om ons vak zo goed mogelijk uit te kunnen voeren, worden er op de website advertenties getoond. We merken op dat je een adblocker gebruikt en willen je vragen om deze uit te zetten. Daarnaast geven we je de mogelijkheid om abonnee te worden en voor een klein bedrag te genieten van een advertentievrije website.