F1 Stewards: Wie zijn het, wat doen ze en hoe worden ze gekozen?

Iedere autosportfan houdt van stevige gevechten op de baan, maar zoals bij elke sport kijkt er iemand mee om te beoordelen of de regels worden nageleefd. De stewards zijn er om de races in goede banen te leiden en ervoor te zorgen dat alles reglementair verloopt, niet om de meest populaire beslissingen te nemen. En dat maakt hun taak zo lastig.

De wijze waarop F1-stewards te werk gaan is in de loop der jaren enorm ontwikkeld, mede door de technologie die vandaag de dag voorhanden is. Ze hebben toegang tot honderden camera’s, live data, teamradioberichten en nog veel meer. Ondanks die stroom aan informatie is het niet altijd even eenvoudig om een beslissing te nemen. Soms is het nodig om de betrokken coureurs te spreken en in dat geval kan het langer duren voordat een oordeel geveld wordt. 

Menig fan stelt dat de sport behoefte heeft aan een dunner regelboek en dat de coureurs op de baan maar moeten uitvechten wie er in het duel komt bovendrijven. Zo eenvoudig is het helaas niet, aangezien de wedstrijdleiding ook de veiligheid van de baancommissarissen en de fans in acht moeten nemen. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over de stewards, wie het zijn en wat hun exacte rol is.

Michael Masi, wedstrijdleider, Emanuele Pirro, Driver Steward, en andere FIA-leden lopen een ronde over het circuit

Foto: Andy Hone / Motorsport Images

Hoe worden de stewards gekozen?

Voor elk Grand Prix-weekend worden enkele race-officials aangewezen om de gebeurtenissen op en naast de baan in de gaten te houden, de naleving van de regels te beoordelen en ervoor te zorgen dat iedereen - van coureur tot fan - veilig is en blijft wanneer er geracet wordt. Een aantal van hen is een permanente official en bekleedt deze functie elke race. Onder hen de wedstrijdleider en de persoon die het startprocedure van de race voor zijn rekening neemt.

Daarnaast wordt voor elke Grand Prix een panel van stewards aangesteld. Het is hun taak om vermeende overtredingen te bekijken en op basis van de reglementen beslissingen te nemen. Drie van deze stewards, waarvan er eentje wordt aangewezen als voorzitter, worden gekozen door de FIA. De internationale automobielfederatie beschikt over een grote pool waaruit geput kan worden. Deze personen hebben allemaal een FIA Super Licentie om deze taak te kunnen beoefenen. Dit is een andere licentie dan die voor de coureurs. 

Sinds een aantal jaar is een van de panelleden de zogenaamde ‘driver steward’: een (voormalig) coureur die de incidenten meer vanuit rijdersperspectief kan bekijken. Een vijfde steward wordt aangewezen door de nationale sportbond met kennis van het circuit, zodat hij vanuit die invalshoek een oordeel kan vellen.

Marshal zwaait de rode vlag

Wat doen de stewards en officials?

De wedstrijdleider is de hoogste autoriteit en geeft opdracht aan zijn ondersteunende teams. Hij houdt de sessies nauwgezet in de gaten en zorgt ervoor dat alles op tijd begint. Indien nodig kan hij veranderingen aan het tijdschema doorvoeren, bijvoorbeeld wanneer zware regenval het programma in de war schopt. Hij bepaalt wanneer een sessie of race stilgelegd wordt met een rode vlag, stuurt de safety car naar buiten, zet de virtual safety car in, laat coureurs met een ronde achterstand het veld inhalen en meer van dergelijke taken.

Daarnaast is er de wedstrijdsecretaris. Deze persoon wordt aangesteld door de organisator van de race en is verantwoordelijk voor de coördinatie van alle officials en baancommissarissen tijdens de GP. Hij staat tijdens alle sessies in constant contact met de wedstrijdleider en alle baanposten. Hij is de verbindende schakel tussen de wedstrijdleiding en de baancommissarissen om hen te informeren over beslissingen. Wanneer een baanpost het circuit op rent om een onderdeel van het asfalt te halen, krijgt hij via de wedstrijdsecretaris te horen wanneer daar het juiste moment voor is. 

De vaste starter overziet de startprocedures van de races. Dit betreft uiteraard het inschakelen van de startlichten wanneer alle wagens op de grid zijn gearriveerd en ervoor zorgen dat de starts veilig verlopen. Deze taak werd voorheen uitgevoerd door Charlie Whiting, maar na zijn onverwachte overlijden werd het een aparte functie binnen de wedstrijdleiding.

De stewards hebben als taak om beslissingen te nemen naar aanleiding van incidenten en gebeurtenissen op de baan. Ook delen zij straffen uit voor overtredingen van de sportieve en technische reglementen. Incidenten worden door de officials gemeld waarna de stewards de zaak gaan bekijken. Hierbij kunnen ze gebruikmaken van veel videobeelden en elektronische informatie (bijvoorbeeld telemetriegegevens van alle auto’s) om een beslissing te nemen. Net als de wedstrijdsecretaris heeft de voorzitter van de stewards continu contact met de wedstrijdleiding wanneer er actie op de baan plaatsvindt.

Mika Salo en Charlie Whiting

Foto: Simon Galloway / Motorsport Images

Wie zijn de belangrijkste F1-officials?

Eduardo Freitas en Niels Wittich zijn de Formule 1-wedstrijdleiders. Zij werden medio februari 2022 benoemd na het uitgebreide FIA-onderzoek naar de F1-finale in Abu Dhabi 2021. Wedstrijdleider Michael Masi nam daar een aantal opmerkelijke beslissingen en dat kostte hem de kop. Naast het vertrek van Masi werd ook de introductie van de nieuwe Virtual Race Control bekendgemaakt, een soort VAR om een consistenter beleid voor straffen te creëren. 

De permanente starter is Christian Bryll. Hij vervult deze functie sinds de Grand Prix van Bahrein 2019, toen de taken van Whiting werden opgesplitst. 

De rol van driver steward werd bij de start van het Formule 1-seizoen 2010 geïntroduceerd. Dit was een reactie op aanhoudende kritiek dat de beslissingen van de stewards niet consistent genoeg waren. Voor die tijd bestond het panel uit personen zonder enige race-ervaring. De rol van driver steward is sindsdien door diverse bekende namen ingevuld. Onder hen voormalig Tyrrell- en Williams F1-coureur Derek Daly, negenvoudig Le Mans-winnaar Tom Kristensen, vijfvoudig Le Mans-winnaar Emanuele Pirro, voormalig F1-coureur en voormalig president van de British Racing Drivers Club (BRDC) Derek Warwick, vijfvoudig 500cc wereldkampioen Mick Doohan evenals voormalig Formule 1-kampioenen Emerson Fittipaldi, Alan Jones en Nigel Mansell. In 2020 namen Vitantonio Liuzzi en Johnny Herbert plaats in het panel. 

Derek Warwick, FIA Steward

Foto: Mark Sutton / Motorsport Images

Opmerkelijke momenten van de F1 stewards

Al sinds de entree van F1-officials en stewards zijn er controversiële beslissingen te betreuren. Maar weinig fans zijn enthousiast over het feit dat de uitslag van een race nog ver na het vallen van de vlag veranderd kan worden. Post-race straffen hebben diverse malen gezorgd voor opmerkelijke en bepalende momenten. Al komt niet elke officiële beslissing pas na de race. 

Neem de Grand Prix van Monaco 1984. Een jonge Ayrton Senna kwalificeerde zich in de middelmatige Toleman als dertiende. Onder drijfnatte omstandigheden hield de Braziliaan op zondagmiddag het hoofd koel en werkte zich naar voren. Hij toonde zich een ware regenmeester en leek niet te stoppen. Leider Alain Prost zag de jongeling steeds groter worden in zijn spiegel maar kampte tegelijkertijd met een remprobleem. De Fransman begon op een gegeven moment furieus te zwaaien naar de officials in de pitstraat dat de race stilgelegd moest worden. Wedstrijdcommissaris Jacky Ickx vervulde de wens van Prost en legde aan het einde van ronde 32 de race stil. Senna passeerde kort voor de finishstreep de langzaam rijdende Prost maar op basis van de doorkomst in de ronde daarvoor kreeg de Fransman de winst toebedeeld. Hij kreeg echter maar 4,5 punt (in plaats van de gebruikelijke 9 voor een zege) omdat nog niet 75 procent van de raceafstand was volbracht. Later dat jaar ging de titel naar Niki Lauda, met een half punt voorsprong op Prost…

Vijf jaar later waren Senna en Prost opnieuw het middelpunt van een controverse. De twee kemphanen, nu teamgenoten bij McLaren en in gevecht om de titel, kwamen met elkaar in aanraking in de Grand Prix van Japan.

Alain Prost, McLaren, Ayrton Senna, McLaren

Foto: Sutton Images

WK-leider Prost viel uit maar rivaal Senna was in staat om zijn wagen te herstarten en kon zijn weg vervolgen. Een paar ronden voor het einde pakte de Braziliaan zelfs de leiding in de race. Na het vallen van de vlag bepaalden de stewards dat Senna op illegale wijze was teruggekeerd op de baan. Hij werd gediskwalificeerd en de wereldtitel ging naar Prost.

Een van de meest opmerkelijke uitslagen volgde na de Grand Prix van Groot-Brittannië op Silverstone in 1998. Mika Hakkinen leidde geruime tijd in de regen maar spinde en liep daarbij schade op. Met een neutralisatie door de safety car verdween ook de rest van zijn voorsprong. Bij de herstart nam Michael Schumacher in de Ferrari de leiding over en leek op weg naar een eenvoudige zege. Met twee ronden te gaan kreeg de Duitser echter een straf van tien seconden voor het inhalen achter de safety car. Ferrari wist niet of het een stop-and-go penalty betrof of dat de tijd opgeteld zou worden bij de racetijd van hun coureur, dus besloot men om Schumacher in de laatste ronde maar de pits binnen te roepen. Hij zou zo zijn straf kunnen uitzitten, maar de pitbox van de Scuderia bevond zich achter de start-finish streep. De Duitser finishte de race om daarna zijn tijdstraf te incasseren.

Podium: racewinnaar Michael Schumacher, Ferrari, tweede plaats Mika Hakkinen, McLaren, derde plaats Eddie Irvine, Ferrari

Foto: Sutton Images

McLaren diende protest in maar Ferrari vond dat de FIA de straf te laat had uitgedeeld en dat niet duidelijk was wat de precieze bedoeling van de penalty was. Na een uitgebreide hoorzitting van het FIA International Court of Appeal werd bepaald dat de stewards die dag diverse fouten gemaakt hadden. Schumacher mocht zijn vierde overwinning van het seizoen houden.

Sinds de begindagen is het werk van de stewards aanzienlijk verbeterd en geprofessionaliseerd maar desondanks worden er nog onpopulaire beslissingen genomen. Dat gebeurt zelfs wanneer ze hun taak naar behoren uitvoeren en de letter van de wet nauwgezet volgen. Max Verstappen werd in de Grand Prix van Amerika 2017 vlak voor de podiumceremonie uit de ‘cool down room’ gehaald voor zijn inhaalactie op Kimi Raikkonen in de laatste ronde. De Nederlander zou de Fin buiten de baan ingehaald hebben, al zijn veel fans het daar nog altijd niet mee eens.

In de Grand Prix van Oostenrijk 2019 draaide het wederom om Verstappen. In de laatste fase kwam hij in het duel om de leiding in aanraking met Ferrari-coureur Charles Leclerc.

Max Verstappen, Red Bull Racing RB15, komt in aanraking met Charles Leclerc, Ferrari SF90

Foto: Lorenzo Bellanca / Motorsport Images

Het duurde enkele uren voordat de stewards hun beslissing genomen hadden en zij bevestigden tot grote vreugde van de vele Nederlandse fans dat Verstappen de zege mocht houden. 

Dat gebeurde enkele weken nadat Sebastian Vettel in de GP van Canada zijn overwinning wel moest inleveren. De Duitser verloor kortstondig de controle over zijn Ferrari en schoot rechtdoor in een van de chicanes. De stewards kwamen tot de conclusie dat hij bij het terugkeren op de baan te stevig verdedigde ten opzichte van rivaal Lewis Hamilton. De Brit kon geen succesvolle inhaalactie plegen maar door de tijdstraf van vijf seconden voor Vettel ging hij er wel met de winst vandoor. Vettel was woedend en verschoof in parc fermé het bord van de winnaar naar zijn wagen. Tot groot enthousiasme van zijn fans. 

Sebastian Vettel, Ferrari, 2e plaats, wisselt uit protest tegen zijn straf de borden om

Foto: Steve Etherington / Motorsport Images