F1 data-analyse: Ferrari meer verloren ten opzichte van Red Bull en zichzelf?

Na twee raceweekenden vindt Ferrari zichzelf terug op een vierde plek bij de constructeurs. Alhoewel het vroeg dag is en deze stand binnen één à twee raceweekenden behoorlijk kan veranderen, is het niet wat de Scuderia begin dit jaar voor ogen had. Zo is er afgelopen winter niet geschroomd om onomwonden uit te dragen: de wereldtitel is het enige doel. Het is natuurlijk logisch om die woorden uit te spreken, nadat er vorig jaar een enorme stap is gezegd en er beslag is gelegd op een tweede plek in beide kampioenschappen.

De nieuwe stap moest worden gezet met de SF-23, de auto voor dit seizoen. Die bolide is logischerwijs een doorontwikkeling van de 2022-auto. Het concept staat voor het overgrote deel overeind, met dezelfde ophangingskeuzes (push-rod voor, pull-rod achter) en de karakteristieke sidepods. Intern formuleerde het team echter twee speerpunten voor de 2023-auto. Om te beginnen moest die minder luchtweerstand hebben om sneller te gaan op rechte stukken. Ten tweede wenste het team de banden beter in leven te houden. Het moest de formatie uit Maranello sterker maken in de race en twee zwakke plekken ten opzichte van Red Bull Racing wegnemen.

Een blik in de data van de eerste twee raceweekenden leert dat één van die twee punten daadwerkelijk is verbeterd: de topsnelheid. Ferrari heeft er werk van gemaakt om niet langer weerloos te zijn op rechte stukken, zoals vorig jaar wel meermaals het geval was tegen Max Verstappen en Sergio Perez. In de afbeeldingen onderaan dit artikel zijn de snelste kwalificatieronden van Ferrari voor de Grands Prix van Bahrein en Saudi-Arabië te zien. De snelste Ferrari-ronde van 2022 is op beide circuits vergeleken met de snelste Ferrari-ronde van 2023.

Nieuwe Ferrari loopt harder op rechte stukken dan 2022-auto

De vergelijking toont aan dat de topsnelheid in beide gevallen een stuk hoger lag dan een jaar geleden. In Bahrein is een marker gezet aan het eind van start-finish, waar Charles Leclerc de 325 kilometer per uur aantikte en dus acht kilometer harder liep dan in de kwalificatie van 2022. In Jeddah was het verschil vlak voor de langzamer geworden bocht 22 nog groter. Bij die marker valt een verschil van tien kilometer per uur te noteren. De verklaring voor deze stap kan tweeledig zijn en is waarschijnlijk een combinatie van beide. Ten eerste hangt het samen met het bovenstaande over het ontwerp van de auto (waarover later meer) en het verminderen van de luchtweerstand. Tweede factor is het werken aan de betrouwbaarheid van de motor, waardoor Ferrari nu normaliter met iets agressievere motorstanden rijdt. De problemen van Leclerc laten zien dat de betrouwbaarheid nog steeds een achilleshiel is, maar volgens Ferrari valt het probleem met de control electronics buiten de dingen waar afgelopen winter aan is gewerkt. Onder meer de interne verbrandingsmotor zou wel zwaarder te belasten zijn.

Vergeleken met Red Bull heeft dit de achterstand op rechte stukken kleiner gemaakt, al is die nog niet per definitie op ieder circuit weggepoetst. Zo kleurde de tweede helft van rechte stukken in Bahrein overwegend rood, hetgeen aangaf dat Ferrari daar harder liep dan de RB19. In Jeddah was het patroon anders. Op het snelle stratencircuit stonden de Red Bulls bovenaan in de speed trap. Ook bij de geplaatste marker haalde Perez een hogere snelheid dan Leclerc. Het onderstreept dat het beeld van Bahrein voor een deel met de afstelling te maken had. Red Bull reed daar met meer downforce om snel te zijn in de langzame bochten en om de banden langer in leven te houden. Toen het in Saudi-Arabië overstapte op een vleugel met minder downforce, bleek het team van Christian Horner niet per definitie toe te geven op Ferrari in de stukken vol gas.

Welke prijs betaalt Ferrari voor topsnelheid? Red Bull-auto lijkt efficiënter

Belangrijker is een vraag die Verstappen op de donderdag in Bahrein al opwierp: je kunt wel harder gaan op rechte stukken, maar betaal je daar een prijs voor? En zo ja, welke prijs ben je bereid om te betalen? Of zoals de Nederlander dat zelf onder woorden bracht: "Het gaat altijd om de balans vinden." Precies dit is bij een blik op de data goed te zien. Wie de deltatijden en de telemetrie iets gedetailleerder onder de loep neemt, ziet dat het beeld in langzame bochten en qua tractie niet wezenlijk anders is dan vorig jaar. Ferrari heeft met andere woorden wel een stap gezet op rechte stukken, maar op andere vlakken ogenschijnlijk niet veel gevonden.

Dat laatste is geen schande, aangezien de vloerranden natuurlijk verplicht zijn verhoogd en dat downforceverlies terugwinnen voor alle teams de eerste stap was. Een stabiel beeld geeft aan dat dit ogenschijnlijk is gelukt, al was er voor het gat met Red Bull dichten nog iets meer nodig - zeker nu de Red Bull-auto een stuk lichter en dus sneller is dan begin vorig jaar. Wie het onderstaande Saudi-kaartje van Leclerc vergelijkt met het kaartje van Perez, ziet meteen dat de bochtige eerste sector bij Red Bull compleet blauw kleurt. Het geeft aan dat Red Bull in dat gedeelte sneller is geweest met de 2023-auto dan met de 2022-auto. Bij Ferrari is in de vergelijking met vorig jaar meer wit te vinden. Het geeft aan dat de Scuderia vorig jaar sneller was in de iets langzamere delen van het Jeddah Corniche Circuit. Alhoewel set-up ook hier belangrijk is, luidt een voorzichtige conclusie dat Red Bull hard gaat op rechte stukken zonder daar in andere delen een prijs voor te betalen, terwijl dat bij Ferrari genuanceerder ligt.

Carlos Sainz legde na afloop van de Grand Prix van Saudi-Arabië de vinger op de zere plek. Volgens hem valt het beeld in de kwalificatie wel te overzien, maar vormt de race de zwakkere plek. De Spanjaard voegde toe dat de bandenslijtage nog niet je van het is, terwijl dat het tweede speerpunt was voor de 2023-auto. In Bahrein kwam dat aan de oppervlakte en ook in Saudi-Arabië (waar bandenmanagement een minder grote rol speelde) was Ferrari er volgens Sainz minder in dan Red Bull en Mercedes. Daar moet bij gezegd dat het lastig is om beide dingen met elkaar te verenigen: een hogere topsnelheid en minder bandenslijtage.

Dit gaat in essentie over de efficiëntie van de auto en op dat vlak lijkt dat de creatie van Newey nog efficiënter dan de auto uit Maranello. Red Bull kan - zoals met de verschillende set-ups in Bahrein en Jeddah is gebleken - veel kanten op met de RB19, afhankelijk van wat er nodig is op het betreffende circuit. Ferrari heeft in dat opzicht een kleiner window. Dus ja, de auto loopt harder op rechte stukken dan vorig seizoen, maar die stap is alleen van meerwaarde als je zondag in een direct gevecht verzeild bent, idealiter voor de overwinning. En juist daarvoor is het totaalpakket nog niet goed genoeg gebleken. Werk aan de winkel dus in Maranello...