De (on-)zin van wintertests; wat is er wel en niet belangrijk?

Het is eindelijk zover: vanaf maandag 27 februari, vlak nadat alle auto's voor het nieuwe Formule 1-seizoen gepresenteerd zijn, worden de bolides op het Circuit de Catalunya voor het eerst aangeslingerd. Veel fans kijken al weken reikhalzend uit naar deze wintertests, maar daar schuilt ook een gevaar: alles wat op het circuit gebeurt wordt onder een gigantisch vergrootglas gelegd. Daarom, om alles vooraf in perspectief te plaatsen, een overzicht van de zin en onzin van tests. Wat is wel en niet belangrijk? Dit artikel publiceerden we eerder op 15 februari, omdat de wintertests nu beginnen wijzen we jullie er nogmaals op.

Niet belangrijk: de daguitslag

Zelden was een team zo dominant in de Formule 1 als Mercedes in 2016, met uitzondering van wellicht Monaco was het op ieder circuit de concurrentie ruim de baas. Maar wie weet nog hoe vaak een Mercedes-coureur in aanloop naar het seizoen de snelste tijd klokte op een winterse testdag? Welgeteld één keer. Vijf keer eindigde een Ferrari op P1, één keer een Mercedes, één keer een Williams en één keer een Force India. Op dag drie was Nico Hülkenberg zelfs 2,5 seconde sneller dan de nummer twee, Romain Grosjean. Max Verstappen eindigde op zijn allereerste 'echte' werkdag van 2016 zelfs helemaal onderaan: in zijn blauwe Toro Rosso was hij op 23 februari 2016 ruim langzamer dan Pascal Wehrlein in de Manor en Marcus Ericsson in een oude Sauber. In paniek raken als je favoriet geen snelle rondetijd klokt is nergens voor nodig, euforisch worden als diegene op P1 staat ook niet: de kale dagkoers van een testsessie is volstrekt betekenisloos.

Niet belangrijk: een auto die stilvalt

Testdagen in Barcelona duren acht uur; in de ochtend wordt gereden van 9.00 tot 13.00 uur en daarna, in de middag, van 14.00 tot 18.00 uur. Gedurende deze sessies zal geregeld een rode vlag te zien zijn; als een auto stilvalt op het circuit wordt de test meteen stilgelegd. Anders dan tijdens bijvoorbeeld vrije trainingen, waar een gele vlag vaak genoeg is, komt er tijdens tests meteen een code rood. Dat gaat ook de komende tests gebeuren, een aantal keer per dag. Het is namelijk een, zoals de naam al zegt, test: het is voor teams een moment waarop dingen uitgeprobeerd worden. Vaak zichtbaar, meestal niet; dan wordt er gereden met pakweg een experimentele setting voor versnellingsbak of motor. Blijkt op de baan dat iets niet goed gaat, en schade dreigt, dan zal iedere coureur direct van zijn team te horen krijgen dat hij de auto langs de baan moet parkeren. Geen ramp: de auto wordt dan snel teruggebracht naar het team en de testdag kan worden voortgezet. Een geparkeerde Red Bull RB13 hoeft dus niet tot Kamervragen te leiden; blijf rustig ademhalen en als de auto snel weer terugkeert op de baan zal het team tevreden zijn: testen is ook een ideale gelegenheid om duidelijkheid te krijgen over wat er níet goed werkt.

Niet belangrijk: wat zeggen de coureurs over het eigen team?

In aanloop naar de wintertests vinden teampresentaties plaats, traditiegetrouw de periode waarin het optimisme grenzeloos is. Als we alle uitgesproken ambities tijdens de 'team launches' moeten geloven, eindigen we het seizoen met vijf wereldkampioenen, tien racewinnaars en vijftien coureurs met één of meerdere podiumplaatsen. En hoewel coureurs tijdens een eerste kennismaking met de nieuwe auto op het asfalt, tijdens wintertests dus, heel snel in de gaten hebben of hun nieuwe speelgoed wel of niet goed is, zal niemand zijn team meteen negatieve publiciteit willen bezorgen.

Zo dacht Romain Grosjean tijdens zijn eerste rondjes met de Lotus E22 in 2014 dat hij een lekke band had. Toen bleek dat zijn banden gewoon in orde waren, wist de Fransman genoeg: zijn auto deugde van geen kant. Dat riep hij toen niet, in de winter van 2014 bleef Grosjean stil, maar pas veel later. Soms is tussen de regels door wel iets te merken van de gemoedstoestand van coureurs, zo zei Grosjean na de tests in 2014 dat het 'niet perfect ging zijn in de eerste races', maar over het algemeen is iedereen professioneel genoeg om te weten dat het werk van engineers niet meteen afgebrand moet worden. Ook na de eerste tests zal iedereen vermoedelijk roepen dat ze positief zijn en dat het de goede kant opgaat.

Wel belangrijk: chronische problemen

Iedere auto zal gedurende de komende acht testdagen vermoedelijk wel een keer dienst weigeren. Geen probleem, zoals hierboven gesteld, behalve als de problemen terugkeren. Soms blijkt tijdens de tests dat iets goed mis is: zo kon Red Bull Racing door gigantische problemen met de Renault-motor in 2014 tijdens een vierdaagse test in Jerez bij elkaar slechts 21 (!) rondjes rijden. Ook tijdens de tests die daarna volgden reed het team veel minder dan de concurrentie. In een vergelijkbare situatie verkeerde McLaren twee jaar geleden, toen de Honda-motor bleef haperen. Er mag best iets fout gaan tijdens tests, maar bij aanhoudende problemen is de kans bijzonder klein dat alles in Melbourne piekfijn in orde is.

Wel belangrijk: de rondetijden onder de loep nemen

Zoals aangegeven zegt de 'dagkoers', het lijstje met snelste tijden aan het eind van een dag, niets. Toch kan de juiste interpretatie van rondetijden wél tot interessante informatie leiden. Het eerste belangrijke punt zijn de banden: wie reed met welk compound? Dat overzicht zullen wij gedurende de testdag, in ons livereport, en na afloop weergeven. Toch hoeft ook dat niet alles te zeggen: een kwalificatierun op supersofts leidt tot een compleet andere rondetijd dan een lange run op hetzelfde compound. Als meerdere coureurs op hetzelfde compound een vergelijkbare stint afleggen kan dat, hoewel er nog altijd veel andere variabelen zijn, wel iets zeggen over de verhoudingen. Zet de rondetijden dus altijd af tegen het gebruikte bandencompound en het afgewerkte programma, zaken waar wij gedurende de dag zo veel mogelijk informatie over proberen te geven. Over een periode van vier of acht dagen kan dan, op basis van de beschikbare informatie over omstandigheden en compound, een redelijke inschatting worden gemaakt van de verhoudingen. Eén dag is daarvoor te weinig, maar na meerdere dagen zal een rode lijn te zien zijn.

Wel belangrijk: wat zeggen de coureurs over de concurrentie?

Ferrari stond in 2016 meestal bovenaan na een dagje testen in Barcelona, maar in de paddock ging het vooral over Mercedes. Want hoewel het Duitse team geen toptijden neerzette had iedereen snel in de smiezen hoe rap en goed de bolide was; iedereen die even achter de Mercedes W07 Hybrid reed was onder de indruk. Op basis van de manier waarop de auto door de bochten ging, het vermogen dat geleverd kon worden en de ongelooflijke betrouwbaarheid concludeerde iedereen al dat de eerste startrij in Melbourne vermoedelijk zilver zou kleuren. Over de eigen auto en de eigen kansen wordt over het algemeen uiterst voorzichtig gepraat, over de concurrentie wat minder. Steekt één team er bovenuit, dan zullen coureurs van een concurrerend team doorgaans best bereid zijn om dat toe te geven.

Door: Roland Mather

[photo,280734,left,]