Blog vanuit Melbourne: De souvenirs van een afgelaste F1-race

Het is zaterdag in Melbourne. The day after. Een dag nadat de organisatie van de Australische Grand Prix, de Formule 1 en de internationale autosportbond FIA op werkelijk het allerlaatste moment besloten om de eerste race van het seizoen niet door te laten gaan. Normaal gesproken had ik nu vanaf het circuit verslag gedaan van de derde training en kwalificatie. In plaats daarvan zit ik nu in Staple, een restaurant aan de rand van Albert Park, deze blog te tikken.

Het ‘weekend’ begint nog vrij normaal. Op woensdagochtend kom ik aan in Melbourne voor mijn vierde Australische Grand Prix, na meer dan twintig uur in de lucht te hebben gehangen. Na een snel ontbijtje in het centrum van de stad ga ik meteen door naar het accreditatiecentrum, waar de permanente pas voor het aankomende Formule 1-seizoen voor me klaarligt. Eenmaal weer buiten plaats ik trots onderstaande foto op mijn sociale media. Op naar een nieuw seizoen vol avonturen. Na mezelf te hebben opgefrist in mijn AirBnB, een bescheiden appartement in de levendige wijk Saint Kilda, trek ik naar het circuit om vast wat mensen te spreken en een plek in het mediacentrum te reserveren.

Een permanente mediapas voor het Formule 1-seizoen 2020.

Terwijl ik door de Formule 1-paddock wandel, kom ik voor de hospitality van Haas mijn collega Jonathan Noble tegen. Hommeles. De woordvoerder van het Amerikaanse team bevestigt aan hem dat twee leden op corona zijn getest en in afwachting van de uitslag in zelfisolatie zijn geplaatst. Bij McLaren blijkt één lid te zijn getest en terug naar het hotel te zijn gegaan. Ik tik een kort en zakelijk bericht. Hoewel het een zorgelijke ontwikkeling betreft, is er nog geen reden tot paniek. Zo lang de resultaten van de tests niet terug zijn, is er immers nog weinig aan de hand. Roepen dat de Australische Grand Prix mogelijk niet doorgaat, is op dat moment voorbarig.

Op donderdag hangt er een wat gespannen sfeer in de paddock. Het coronavirus houdt de gemoederen flink bezig. De teams hebben uit voorzorg besloten de tv-sessies te schrappen en de coureurs staan de geschreven pers te woord van achter een lint dat de journalisten op twee meter afstand moet houden. De meeste coureurs laten weten zich geen grote zorgen te maken over corona. Zij vertrouwen erop dat hun teams, de promotor van de race, de Formule 1-organisatie en de autosportbond FIA de juiste beslissingen nemen. Ook Max Verstappen maakt zich ‘niet echt’ zorgen. Op de vraag van NOS-verslaggever Louis Dekker of er geracet moet worden als een van de teams niet mee kan doen, antwoordt de Red Bull-coureur ferm: “Dan niemand.”

Dan is het tijd voor de officiële persconferentie van de FIA, waarin Lewis Hamilton, Sebastian Vettel, Daniel Ricciardo en de enige debutant van dit jaar Nicholas Latifi plaatsnemen. De regerend wereldkampioen is wél bezorgd. En niet zo’n klein beetje ook. “Ik ben heel, heel verbaasd dat we hier zijn. Het is leuk dat we gaan racen, maar ik vind het tegelijkertijd schokkend dat we hier met zijn allen in deze ruimte zitten”, zei de Brit. “Ik heb vanochtend Jackie Stewart gezien - hij zag er fit en gezond uit - en nog een paar oudere mensen. Het is een zorgelijke situatie. Ik maak me in elk geval wél zorgen.” Duidelijke taal van de Mercedes-coureur. Wanneer ik aan het einde van de dag het circuit verlaat, is er nog altijd weinig aan de hand, behalve dan dat duidelijk is geworden dat de coureurs de komende dagen geen handtekeningen uitdelen en geen selfies nemen met fans.

Een lint moet de journalisten op veilige afstand houden.

Terug in mijn AirBnB landt er een statement van McLaren in mijn inbox. Het Britse team trekt zich terug uit de race. De medewerker van McLaren die een dag eerder is getest, blijkt corona te hebben. Dit verandert de zaak enorm. Het lijdt geen twijfel dat de race nu wordt afgelast. Los van het feit dat een race met negen teams om sportieve redenen niet wenselijk is, bestaat er een kans dat het virus zich verder verspreidt in de paddock en op het circuit. Iets wat koste wat kost voorkomen moet worden. Mogelijk zijn er al meer leden van McLaren besmet en is het virus ook reeds aan anderen overgedragen. Het valt in elk geval niet helemaal uit te sluiten. Ik verwacht elk moment een verklaring van de Formule 1 waarin staat dat het evenement is afgeblazen.

Na een uur is er echter nog altijd geen formele reactie van de Formule 1. Na twee uur ook nog niet. En ook na drie uur hebben we nog niets van de organisatie gehoord. Het is inmiddels ver na middernacht in Melbourne. In een hotel verderop in de stad vindt crisisoverleg plaats, waarbij ook de teambazen aanwezig zijn. Het beraad duurt lang. Ondertussen gaat het los op sociale media. Journalisten en fans vragen zich af waarom het in hemelsnaam zo lang moet duren voor er een beslissing is genomen en halen hard uit naar het management van de Formule 1. En was het gezien de situatie eigenlijk wel zo verstandig geweest om met het hele circus naar Australië af te reizen?

In de weken voorafgaande aan de Grand Prix waren er al twijfels of de race wel door moest gaan. Zo bestond er een serieuze kans dat Australië een inreisverbod zou uitvaardigen voor Italië, waardoor Ferrari en AlphaTauri niet zouden kunnen afreizen naar de seizoensouverture. Formule 1-baas Ross Brawn verklaarde eerder dat er geen race plaatsvindt als niet alle teams aanwezig kunnen zijn als gevolg van het coronavirus. Dat inreisverbod kwam er uiteindelijk op woensdag, toen alle teams al in Australië waren. Daarmee heeft de Formule 1 dus geluk gehad. Daarnaast was er het gevaar dat het evenement moest worden geannuleerd op last van de overheid, om het risico op verdere verspreiding van corona in te dammen. Deze twee onzekerheden waren in mijn ogen genoeg reden om voortijdig een streep door de GP van Australië te zetten. Proactief handelen heet zoiets. En dit alles staat nog los van het feit dat de Formule 1 ook een sociale verantwoordelijkheid heeft. Helemaal gezien het internationale karakter van deze sport. Corona is een wereldwijd probleem dat we met zijn allen het hoofd moeten zien te bieden. Maar terwijl links en rechts sportevenementen worden afgelast, reist de Formule 1 stoïcijns af naar Melbourne.

Diep in de nacht meldt Sky Sports ineens dat de race doorgaat. Een meerderheid van de teams zou op dat moment bereid zijn te racen, iets wat later overigens zou veranderen door een draai van Mercedes. Leuk en aardig, maar moeten de teams hier wel over gaan? Moet de Formule 1 niet degene zijn die bepaalt of de race wel of niet doorgang vindt? Of de organisatie van de Grand Prix? Of de FIA? Even later meldt de BBC dat de race is afgelast en is de chaos op social media compleet. Op de redactie van Motorsport.com is het devies: wachten op een officieel bericht of tot we van meerdere eigen bronnen iets bevestigd hebben gekregen.

Het is 4.00 uur ’s nachts en nog altijd hebben we niet gehoord of er vrijdag gereden wordt. Ik besluit naar bed te gaan, maar kan de slaap maar moeilijk vatten. Ik blijf regelmatig naar mijn mobiel grijpen om Twitter, Slack en mijn e-mail te raadplegen. Midden in de nacht moet ik hoesten en gaat er van alles door mijn hoofd spoken. In hoeverre heb ik eigenlijk contact gehad met McLaren-teamleden? De hospitality van de Britse formatie bevindt zich in het midden van de paddock en is een plek die ik regelmatig bezoek vanwege de wifi - ik heb toevallig eens het wachtwoord van McLaren in mijn telefoon opgeslagen en dat blijkt nog steeds te werken. Stel dat ik me wil laten testen op het coronavirus, waar op het circuit kan ik dat eigenlijk laten doen? We hebben hierover geen enkele informatie ontvangen van de organisatie, dus ik heb geen idee. En wat als ik mezelf in quarantaine moet plaatsen? Hoe ga ik dat doen? Ik moet maandag uit mijn AirBnB, waar moet ik in zo’n geval in hemelsnaam naartoe? Ik zie op mijn Twitter-tijdlijn een tweet van FIA-president Jean Todt voorbij komen. Die heeft een gezellige dag gehad met een of andere zakenclub. Niet een heel handige post, denk ik bij mezelf.

Om 7.20 uur word ik wakker van het geluid van een V10-motor. Paul Stoddart heeft zijn Formule 1-tweezitter aangezwengeld en de baan opgestuurd, zoals de oud-teambaas al jaren een paar keer per dag doet als de koningsklasse van de autosport ‘in town’ is. De demonstratieronden met de omgebouwde Minardi vormen het eerste onderdeel op het programma van vrijdag. Het zal toch niet zo zijn dat de boel gewoon doorgaat? Ik kijk of er inmiddels al een statement van de Formule 1 is. Nog niets. Dan maar douchen, aankleden en naar het circuit. Mijn hoest is overigens verdwenen. Het is iets waar ik vaker last van heb als ik reis naar een plek waar het weer op dat moment totaal anders is of als ik langere tijd in een ruimte met airco heb verbleven. Volkomen onschuldig. Hoop ik althans.

Ik wandel via Gate 10 het park binnen. De marshals zijn onderweg naar hun baanposten, in de food trucks wordt koffie gezet en eten bereid en merchandisestands treffen de laatste voorbereidingen. Alsof er niets aan de hand is. Ik haal nog snel een petje en een mok met het logo van de Australische Grand Prix van 2020: de 25ste race in Melbourne, zo is de bedoeling. Een aandenken aan een trip die ik hoe dan ook niet snel zal vergeten, want van deur tot deur 32 uur onderweg zijn om verslag te doen van een race die niet plaatsvindt, dat zou toch wat zijn. Toch is dat het geval. Eenmaal in het mediacentrum hoor ik al snel dat de race definitief niet doorgaat. De organisatie hoopt nog wel dat de rest van het programma kan worden afgewerkt. De Supercars waren donderdag al begonnen aan hun raceweekend. Een statement is onderweg. Bij de ingang van de paddock staan de monteurs van diverse teams te wachten tot ze naar binnen mogen. Niet om de wagens te prepareren voor de eerste training maar om alles in te pakken.

Souvenirs van de afgelaste Australische Grand Prix.

Buiten de poorten staan inmiddels lange rijen met fans te wachten tot zij het terrein op mogen, maar de hekken blijven dicht op het moment dat ze open hoorden te gaan. En ze blijven dicht. De premier van de staat Victoria heeft bij een Australische nieuwszender laten weten dat er geen publiek bij het evenement aanwezig mag zijn. Ik kan vanuit het mediacentrum de fans bij de hoofdingang zien staan. Wat slaat de Formule 1 hier een enorme flater. “Is dit een nieuwe Indianapolis 2005?”, vraagt een journalist zich hardop af, refererend naar de Amerikaanse Grand Prix waarin slechts zes auto’s aan de start verschenen, wat resulteerde in enorme imagoschade voor de Formule 1. “Dit is erger”, is het antwoord dat hij van verschillende kanten krijgt. Korte tijd later arriveert het langverwachte statement dat alles is afgelast, waarna het nieuws ook wordt doorgegeven aan de fans bij de poorten, waar begrijpelijk veel boosheid heerst. Sommigen zijn, net als ik, van ver gekomen om de Grand Prix van Australië bij te wonen. Samen met mijn collega’s duik ik de paddock in om reacties te verzamelen, maar veel kopstukken blijken al te zijn vertrokken. Een paar coureurs zitten zelfs al in het vliegtuig, zo vernemen we.

Om 11.45 uur is er een drukbezochte persconferentie met Formule 1-baas Chase Carey en de bazen van de Australische Grand Prix, directeur Andrew Westacott en voorzitter Paul Little. De bijeenkomst vindt plaats buiten de paddock, aan het einde van de Melbourne Walk, waar het normaal gesproken rond dat tijdstip wemelt van de handtekeningenjagers en selfiemakers. Boven het circuit pakken zich donkere wolken samen. Wat een symboliek. Ik hoor van mijn collega Ronald Vording, die samen met de rest van de redactie overuren draait in Nederland, dat de persconferentie niet live te zien is op F1 TV, al zie ik dat de camera’s van het officiële Formule 1-kanaal wel overal staan opgesteld. Een gemiste kans. De Formule 1 had er goed aan gedaan om op dat moment rechtstreeks verantwoording af te leggen aan de fans.

Er wordt al een paar uur gefluisterd dat alle races tot aan Azerbeidzjan worden geannuleerd, dus ook de Nederlandse Grand Prix op het pas heropende Circuit Zandvoort. Het zou de Formule 1 sieren als zij tijdens deze persconferentie ook meteen duidelijkheid verschaft over de aankomende races. Tijdens het inleidende praatje gaat het echter vooral over hoe jammer men het vindt dat de Australische Grand Prix niet doorgaat. Maar daarna mag de media los. Waarom duurde het zo lang om tot een beslissing te komen? Waarom hebben ze alle fans gewoon naar het circuit laten komen? Als het evenement om gezondheidsredenen wordt afgelast, hoe verantwoord is het dan om al die mensen voor de poorten te laten samendrommen? Olav Mol krijgt het woord en vraagt hoe het nou precies zit met de races tot aan Baku. Carey houdt zich echter op de vlakte. “We gaan eerst de problemen hier aanpakken. In de komende dagen gaan we kijken naar de aankomende evenementen.” De aanwezige media nemen hier geen genoegen mee. Over een week is immers al de race in Bahrein. Reizen we nu met zijn allen die kant op om daar weer tijdens een persconferentie te horen hoe jammer men het het vindt dat de race niet doorgaat? Carey laat zich niet verleiden tot een uitspraak en herhaalt een paar keer zijn antwoord op de vraag van Mol.

Het is zes uur ’s avonds in Melbourne als ik het circuit verlaat. Op dat moment zijn er nog maar een paar anderen in het mediacentrum aan het werk. Verschillende journalisten hebben hun vluchten weten om te boeken en vertrekken de volgende dag. Ik neem afscheid van mijn Britse collega’s Jonathan Noble en Adam Cooper, en onze Australië-correspondent Andrew van Leeuwen. Buiten miezert het en waait het hard. In de paddock en pitstraat zijn monteurs nog altijd druk met inpakken, de startlichten boven het rechte stuk zijn inmiddels weggehaald. “Lights out and away we go!” Maar dan anders. De rest van het circuit ligt er verlaten bij. Ik loop via een ponton over Albert Lake naar de buitenkant van de baan richting de uitgang. Waar normaliter nog bandjes zouden spelen, is het nu een dooie boel. “Grand Prix is cancelled”, staat buiten op een lichtbord. Tot volgend jaar, Albert Park.

Als ik de volgende ochtend wakker word, staat het scherm van mijn mobiel vol met push notificaties. De races in Bahrein en Vietnam zijn geannuleerd, de races in Zandvoort en Barcelona onzeker. Ik bel naar huis om te kijken hoe de situatie daar is. In mijn woonplaats Zuidhorn is het eerste geval van corona geconstateerd en de eerste lege schappen in de supermarkten zijn een feit. Ik kan niet wachten om naar huis te gaan. Mijn vlucht omboeken blijkt een prijzige kwestie en levert me maar één dag tijdwinst op. Maandag om 6.00 uur ’s ochtends spring ik dan eindelijk op het vliegtuig en komt er ook voor mij een einde aan ‘the one that never happened’.

Erwin Jaeggi (1981) schrijft over de Formule 1 sinds 2004. Hij was hoofdredacteur van GPUpdate.net alvorens in 2016 de overstap te maken naar Motorsport.com. Zijn favoriete race op de kalender is de Grand Prix van Monaco. De beste catering vind je volgens hem op het Circuit of the Americas in Austin. In de auto luistert Erwin afwisselend naar poppunk en BNR. Zijn vrije tijd brengt hij het liefste door met zijn vrouw Dania en zoontje James.