Analyse

Analyse: Waarom de Formule 1 geen dopingschandalen heeft

Terwijl andere sporten voortdurend opgeschrikt worden door dopinggevallen, is de Formule 1 door de jaren heen een nagenoeg dopingvrij gebied geweest. Motorsport.com legt uit hoe dat kan.

Groepsfoto rijders

Groepsfoto rijders

XPB Images

Eerder deze week werd Michael Boogerd voor twee jaar geschorst uit de wielerwereld, vanwege dopinggebruik gedurende zijn actieve carrière. Elke bovenmaats presterende wielrenner wordt tegenwoordig direct verdacht van schimmige bloedtransfusies in duistere hotelkamers. Datzelfde geldt inmiddels voor de atletiek, om over gewichtheffen nog maar te zwijgen.

In de autosport valt het aantal schorsingen reuze mee, zeker in verhouding tot het aantal coureurs dat wereldwijd actief is. Slechts incidenteel wordt een rijder geschorst, en meestal vanwege het gebruik van een partydrug. Doorgaans niet echt bevorderlijk voor je rijprestaties…

Nauwelijks schandalen in de racerij

De meerderheid van dergelijke schorsingen kwamen voort uit een urinetest, waar sporen van drugs in gevonden werden. Het actieve ingrediënt van cannabis – THC – blijft na gebruik nog weken in het lichaam achter. Een foutieve drugstest tijdens een raceweekend houdt dus niet in dat de betreffende coureur knetterstoned achter het stuur heeft gezeten.

In de hoogste klassen van de professionele autosport komen dopingschandalen zelden voor. De FIA hanteert de standaarden van de WADA (World Anti-Doping Agency) en Formule 1-coureurs moeten gedurende het jaar regelmatig – en willekeurig – drugstests ondergaan, zowel tijdens als tussen de races. De afgelopen seizoenen heeft geen enkele coureur een dergelijke test niet goed doorstaan, al klaagden velen over het feit dat de controleurs zo vroeg voor de deur stonden.

“Deze gasten zijn allemaal clean”, stelde voormalig FIA-dokter Gary Hartstein in 2013 al tegenover The National. “Ik zeg dat niet omdat ik optimistisch of naïef ben, ik zeg dat omdat ik zeer nauw betrokken was bij het anti-doping beleid van de FIA. Ik weet wat deze gasten nodig hebben om het maximale uit hun kunnen te halen. Er staat niets op de lijst met verboden middelen waardoor zij beter zouden kunnen presteren. En zij weten dat.”

Gevaar voor de gezondheid

FIA medisch delegaat Jean-Charles Piette vertelde dat – naar zijn mening – het gebrek aan dopinggebruik in de Formule 1 komt doordat de rijders zich goed bewust zijn van de potentiele consequenties van drugsgebruik. Er zijn voldoende voorbeelden van sporters die halverwege een wedstrijd in elkaar storten. Het zal een coureur maar gebeuren…

“Drugsgebruik in een race of tijdens een voetbalwedstrijd, dat zijn twee totaal verschillende werelden”, legde Piette uit. “Als een voetbalspeler drugs gebruikt, is dat een risico voor zijn gezondheid, geen risico voor zijn team of de toeschouwers. Wanneer een coureur drugs gebruikt, zijn er niet enkel potentiele risico’s voor hem, maar ook voor zijn collega’s op de baan, de toeschouwers, de baanposten… Veel meer personen dan enkel zijzelf.”

In een sport die altijd gevaarlijk zal blijven, ondanks de voortdurende veiligheidsverbeteringen, zijn er al voldoende risico’s waar een rijder aan blootgesteld wordt. Daar hoeft doping niet aan toegevoegd te worden, zo zou de theorie zijn. Maar ook de factor complexiteit speelt een rol. De Formule 1 is een sport waarin succes gemeten wordt in duizendsten van een seconde. De kleinste elementen kunnen van doorslaggevend belang zijn in de titelstrijd.

Welke substantie?

Een goede rijder moet beschikken over razendsnelle reactietijden, mentaal en fysiek uithoudingsvermogen, goede concentratie en spierkracht (met name in de nek en het bovenlichaam) plus een flinke dosis talent en ballen. Om doping te gebruiken die effectief is voor de racerij, heeft een coureur een perfecte cocktail aan drugs nodig. Iets als Ambien of Adderall om de focus te verbeteren, steroïden of iets van dien aard om spiermassa op te bouwen, amfetamines of gerelateerde zaken om de eetlust te stillen en zo de gewenste lichaamsafmetingen en –gewichten te behouden, en daarnaast nog veel meer.

“Welke soort drugs zou in potentie nuttig kunnen zijn om prestaties tijdens het racen te verbeteren?”, vroeg Piette zich af. “Ik denk dat er twee aspecten een rol spelen: tijdens de competitie en buiten de competitie. In dat laatste geval zijn er bijvoorbeeld drugs die je helpen je spierkracht te vergroten. Als je de achterzijde van een Formule 1-coureur bekijkt, vallen vooral hun ontzettend sterke nekspieren op. Nodig om om te gaan met de G-krachten.”

“Er zijn drugs die mogelijk de bekwaamheid en vaardigheid tijdens een race kunnen versterken. Theoretisch gezien kunnen we een opsomming maken van dergelijke drugs, te beginnen bij onschuldigen zoals cafeïne of nicotine, tot de meer serieuze zaken als amfetaminen of cocaïne. In andere sporten zijn er personen betrapt op het gebruik van dergelijke zaken, maar het is nooit duidelijk of het in privésferen is gebruikt.”

Drugsgebruik Sir Stirling Moss

In het recente verleden gebruikten sommige F1-coureurs tacrine, een drug die ontwikkeld is om Alzheimer te behandelen. Dit middel zou helpen bij het onthouden van complexe circuitconfiguraties. Tacrine staat echter niet op de lijst met verboden middelen van de WADA. Het is natuurlijk de vraag of je het gebruik van dergelijke medicamenten kunt bestempelen als doping, zelfs als het leidt tot betere prestaties.

Uiteraard was de Formule 1 niet altijd brandschoon. Er zijn rijders geweest die raceten met morfine, amfetamines en nog veel meer rotzooi. “Ik heb zelf drugs gebruikt”, onthulde racelegende Sir Stirling Moss. “Niet tijdens races maar tijdens rally’s. Het was daar de norm. In die tijd werd het nog niet beschouwd als drugs. Het hele dopinggebeuren kwam pas op toen sportmannen en –vrouwen het gingen gebruiken om hun lichaam te versterken.”

“Maar voor zover ik me kan bedenken, is er niets dat je vaardigheden als coureur kan verbeteren. Je pakt amfetamines, Benzedrine of Dexedrine puur om wakker te blijven. Ik weet nog steeds niet wat Juan Manuel Fangio me gaf voor de start van de 1955 Mille Miglia, maar ik weet wel dat het vandaag de dag verboden zou zijn...”

Sluit je aan bij de Motorsport community

Praat mee
Vorig artikel Dominantie van één F1-team is geen probleem, zegt Kaltenborn
Volgend artikel 'Op mijn 23e nog niet klaar voor de Formule 1' - Grosjean

Beste reacties

Er zijn nog geen reacties. Wil je er één schrijven?

Meld je gratis aan

  • Snel toegang tot je favoriete artikelen

  • Stel alerts in voor breaking news en je favoriete coureurs

  • Laat je horen met de reactiemodule

Motorsport prime

Ontdek premium content
Abonneer

Editie

Nederland