Analyse: Hoe een kracht van Mercedes dit F1-seizoen een zwakte lijkt

Mercedes staat zowel bij de coureurs als bij de constructeurs op een welbekende plek: P1. Maar Andrew Shovlin, officieel 'trackside engineering director' bij Mercedes, valt meteen met de deur in huis. "Red Bull zal het kampioenschap winnen als we onze auto niet snel verbeteren. Dat is in ieder geval de mindset die we hebben, voor ons gevoel zijn wij nog steeds de jager." Nou kennen we deze teksten van de zwartgemaakte Zilverpijlen al te goed, met name Toto Wolff maakt er een sport van om zijn formatie in de underdogpositie te manoeuvreren.

Dit jaar valt daar echter iets meer voor te zeggen dan voorheen. Zo liet teambaas Christian Horner ook al optekenen dat het Formule 1-seizoen 2021 wordt beslist door 'marginal gains'. Dat betekent onder meer: welk team durft de auto van 2021 het langst door te ontwikkelen met het nieuwe technische reglement op komst? Maar ook met de huidige bolides bestaan er al interessante verschillen, onder meer in de omgang met de aangepaste Pirelli-banden. Zo observeerde Horner: "Net als in Bahrein leek Mercedes ook in Imola sterker aan het eind van de stints." Het merk met de ster kan de banden dus iets langer in leven houden.

De negatieve keerzijde met Bottas als schoolvoorbeeld

Dat is in essentie goed nieuws, ware het niet dat er ook een negatieve keerzijde is. Of zoals Horner vervolgt: "Beide auto's gaan heel anders met de nieuwe banden om." Dit betekent in de praktijk dat Red Bull een voordeel heeft aan het begin van de stint en dat Mercedes komt bovendrijven naarmate de stint vordert. Maar hoe kan dat? Ligt het primair aan de kracht van Red Bull aan het begin of heeft Mercedes een probleem? Voor de beantwoording van die vragen moeten we even goed naar het raceweekend van Valtteri Bottas kijken. De Fin opende sterk en liet op vrijdag weten dat de achterkant van de W12 stabieler aanvoelde. Een wispelturige achterkant was in Bahrein nog het voornaamste probleem van Mercedes en hing nauw samen met de aangepaste vloer en een lagere rake.

Na vele uren in de simulator oogde de achterkant inderdaad stabieler, maar daarmee waren de problemen nog niet verholpen. Na een beroerde kwalificatie, waarin Bottas achtste werd, sprak de Fin namelijk over een instabiele auto bij het insturen. Een heel ander euvel. Teambaas Wolff verduidelijkte nadien dat het om problemen bij het opwarmen van de banden ging. Het brengt Wolff bij de kern: Mercedes krijgt anno 2021 maar moeilijk temperatuur in de nieuwe Pirelli-banden. Het maakt dat Mercedes moeite heeft om na een out-lap meteen een goede kwalificatierun neer te zetten en ook dat het team in koele omstandigheden extra worstelt. Dat was zondag vooral te zien bij Bottas. Zo heeft Mercedes laten weten dat hij de banden toen niet op arbeidstemperatuur kreeg en mede daardoor verloren rondreed. Het bracht hem in gevecht met de Williams van George Russell en we weten allemaal hoe dat is afgelopen.

Het gemis van DAS: Wapen is zwakte geworden

Hoewel dat een verhaal op zichzelf is, is het interessanter om te concluderen dat een traditionele kracht van Mercedes daarmee een zwakte lijkt. Vorig jaar was Mercedes immers het team dat de Pirelli-banden het snelst en makkelijkst op temperatuur kreeg. Dual Axis Steering - kortweg DAS - was het geheim. Met dat systeem viel de hoek van de voorwielen onder het rijden aan te passen. Mercedes gebruikte het vooral om voor een kwalificatierun en voor een herstart temperatuur in de banden te krijgen. Het effect was onder meer zichtbaar op de Nürburgring en de ijsbaan van Istanbul, waar Hamilton zijn zevende wereldtitel veiligstelde. Doordat er in het najaar veel in Europa is gereden en het relatief koud was, heeft Mercedes een significant voordeel gehad van DAS. Niet voor niets liet James Allison weten: "We hebben afscheid moeten nemen van een goede vriend, ons DAS-systeem. Het is erg jammer moet ik eerlijk zeggen, we hebben er veel voordeel van gehad op uiteenlopende circuits."

Het DAS-systeem is verboden door de FIA en dat maakt dat Mercedes een belangrijke troef kwijt is. Het team rijdt dit jaar met een conventioneel stuursysteem. Samen met het verdere concept van de auto en de nieuwe Pirelli-banden is het gevolg dat Hamilton en Bottas de banden lastiger op temperatuur krijgen. Dit is best ironisch. In de voorbije jaren had Mercedes het immers lastig in warme omstandigheden (koeling) en floreerde het team juist in koele condities. Dit jaar is het omgekeerd. "In de voorbije jaren hadden we inderdaad moeite in de hitte en gingen we erg goed in koud weer, juist doordat we de banden goed op temperatuur konden krijgen", bevestigt Bottas. "We hebben de auto doorontwikkeld en wilden voorkomen dat de nieuwe banden oververhit zouden raken, maar het negatieve effect is: als we de banden nu snel op temperatuur moeten krijgen, dan zijn andere teams daar beter in."

Zoektocht naar een geschikt compromis

Het optimale 'window' is erg klein en bovendien is één coureur er net iets handiger in dan de ander. "De marges zijn bijzonder klein ja, ook als ik het vergelijk met Lewis. In Q1 lukte het mij wel om de banden op temperatuur te krijgen. Daardoor reed ik in Q1 een veel snellere tijd dan in Q3, toen het niet lukte. Eén of twee graden verschil kan al een behoorlijke impact hebben." Shovlin bevestigt de lezing van Bottas: "Het punt met die bandentemperatuur is dat een klein verschil grote gevolgen heeft voor de grip die een coureur voelt. Bij Valtteri zijn alle negatieve punten eigenlijk te herleiden tot het opwarmen van de banden. Dat moeten we snel oplossen. Als dat lukt, vallen de meeste puzzelstukjes volgens mij wel op z'n plek."

Die legpuzzel is echter nog niet zo makkelijk. Zo heeft Bottas hierboven al aangegeven dat het deels een bewuste keuze van Mercedes is om oververhitting te voorkomen. "Het is altijd een beetje een compromis tussen het snel kunnen opwarmen van de banden en in het in leven houden van die banden tijdens een lange run", vult Shovlin aan. Dat was vorig jaar trouwens niet het geval: met DAS was het een kwestie van én én, maar die luxe is er nu niet meer bij. "Aan de stint op intermediates te zien, krijgt Red Bull sneller temperatuur in de banden, al wist Lewis de schade nog beperkt te houden." Naarmate de Europese zomer dichterbij komt en de baantemperaturen stijgen, wordt het probleem trouwens wel deels opgelost. Maar tot die tijd is één van de grootste pluspunten van vorig jaar, dit seizoen een zwakte van Mercedes.

VIDEO: Uitgelegd, waarom de nieuwe F1-regels gunstig zijn voor Red Bull