Analyse: De clash tussen Hamilton en Verstappen in perspectief

Een Britse collega in de paddock vatte de afgelopen dagen als volgt samen: “De Formule 1 heeft nu gezien wat er gebeurt als je een Senna versus Prost-achtige clash hebt, maar dan met sociale media erbij.” Een vergelijking met die iconische strijd gaat niet helemaal op, maar deze typering vat wel samen hoezeer de verhoudingen op scherp staan in de Formule 1 anno 2021. De titelstrijd was al intens, maar er is afgelopen zondag een flinke schep bovenop gedaan.

Zo was het voordien vooral een woordenstrijd tussen Christian Horner en Helmut Marko aan de ene kant en Toto Wolff aan de andere zijde. Tussen de titelprotagonisten zelf was er bovenal wederzijds respect. Beide heren zijn in de persconferenties veelvuldig gevraagd of een aanvaring onvermijdelijk zou zijn, maar het antwoord luidde steevast: “We vechten hard op het circuit, maar respecteren elkaar wel.” Na de clash in Groot-Brittannië is de toon anders, harder om precies te zijn. Zo noemde Verstappen de actie van zijn tegenstrever ‘gevaarlijk’ en de festiviteiten na afloop ‘respectloos’. Hamilton zag op zijn beurt geen enkele reden om excuses aan te bieden en gooide nog wat olie op het vuur door te benadrukken dat Verstappen zelf juist agressief rijdt. Het moge duidelijk zijn: wat we al langer bij de teamleiding zien, is nu ook neergedaald tot de coureurs. ‘The gloves are off’.

Voordat de implicaties hiervan aan bod komen, is het interessanter om nog eens terug te kijken op het incident. En dan niet zozeer naar de strafmaat, maar wel naar het mentale aspect van de aanvaring. Zo staat het incident niet op zichzelf. Het is niet louter een kwestie van twee coureurs die op één van de snelste bochten van de F1-kalender af denderden en elkaar tegenkwamen. Het is overigens ook geen toeval dat de crash juist op het befaamde circuit van Silverstone heeft plaatsgevonden.

Downforce-niveaus en een andere mindset

Natuurlijk is het makkelijk om deze conclusies na afloop te trekken, maar het is onmiskenbaar dat de crash een voorgeschiedenis heeft. Die begon al in Bahrein, waar Hamilton Verstappen naar de buitenkant dwong en de leiding terugkreeg vanwege het overschrijden van de ‘track limits’. Veelzeggender zijn de voorvallen in Imola en Barcelona. Op het eerstgenoemde circuit liet Verstappen zijn auto staan en vervolgens iets naar buiten lopen in de eerste chicane. Allemaal volgens de regels, maar wel op het scherpst van de snede. Hamilton moest over de kerbs en bakzeil halen. Exact hetzelfde zagen we in Barcelona. Verstappen posteerde zijn RB16B andermaal met veel ‘commitment’ aan de binnenkant, waarna Hamilton weinig anders kon doen dan opnieuw zijn verlies nemen.

Het heeft een rol gespeeld bij Hamilton, net zoals de sprintrace van vorige week zaterdag dat heeft gedaan. De Brit zag Verstappen als een komeet uit de startblokken komen – met extreem warme remmen – en nadien fel verdedigen. De WK-leider dwong Hamilton richting Copse naar de buitenkant en kon nadien een gaatje slaan in Maggots en Becketts. Het bleek ‘job done’. De sprintrace bevestigde ook meteen wat we op vrijdag al hadden gezien: Mercedes reed met minder downforce dan Red Bull en was aanmerkelijk sneller op rechte stukken. Red Bull was daarentegen een klasse apart in bochtige secties, met Maggots en Becketts als beste voorbeeld.

Dit verhaal heeft twee dingen duidelijk gemaakt voor de zondagse race en uiteindelijk voor het incident. Om te beginnen wist iedereen bij Mercedes en bij Red Bull Racing dat de sleutel op het rechte stuk voorafgaand aan Copse zou liggen. Niet voor niets liet Horner zaterdagavond al weten: “Mercedes is indrukwekkend snel op de rechte stukken dit weekend. De eerste ronde is in de sprintrace van doorslaggevend belang gebleken.” En niet voor niets zei Hamilton een dag later in zijn terugblik op de race: “Zaterdag koos ik de linkerkant bij Copse en had ik er enorm veel spijt van dat ik niet voor het gat aan de binnenkant was gegaan. Daarom deed ik ditmaal een dummy: eerst naar links en toen alsnog naar het gat aan de binnenkant.”

Tekst gaat verder onder de foto

Door de topsnelheid van Mercedes en het gedeelte dat zou volgen, wist Hamilton dat een aanval aan het eind van dit rechte stuk zijn beste of zelfs enige kans zou zijn om het heft in handen te nemen. De Brit had voor de start al laten weten dat hij Verstappen in een race trim lastig kon bijhouden. Het maakt dat Hamilton coûte que coûte iets wilde forceren op het rechte stuk, alvorens de RB16B weg kon rijden in Maggots en Becketts. Des te meer met de WK-stand en de symboliek van Silverstone in het achterhoofd. Hamilton keek tegen een achterstand van 33 punten aan – of zoals Wolff zei: “we staan één DNF achter Verstappen” – en Silverstone is in de pers veelvuldig aangeduid als een ‘must win’. Het circuit in Northamptonshire is hét Hamilton-bolwerk bij uitstek en de Britse GP is mede door de Mercedes-updates als graadmeter voor de rest van het seizoen gezien. Het maakt dat Hamilton mentaal anders in de wedstrijd stond dan voorheen en bereid was om ditmaal bijzonder veel risico te nemen.

De hierboven genoemde momenten in Imola en Barcelona spelen daarbij ook een rol. In beide gevallen heeft Hamilton het onderspit moeten delven en plaats moeten maken. Ook al omdat hij aan de buitenkant zat en dus kwetsbaar was. Ditmaal zat niet hij maar Verstappen in die positie, waardoor een ‘do or die’ move voor de Brit minder risico zou opleveren. Waar inhalen aan de binnenkant van Copse schier onmogelijk is – want geen remzone – en de aanvallende partij vaak eieren voor z’n geld moet kiezen, achtte Hamilton het moment rijp om juist daar zijn spierballen te tonen. Waar hij dit jaar al enkele keren zijn meerdere moest erkennen in Verstappen tijdens wiel-aan-wiel gevechten, leek hij in eigen huis het signaal ‘ditmaal niet met mij’ af te willen geven. Een daad stellen door de auto pontificaal te laten staan, opvallend ver van de apex, en wellicht passend bij het psychologische spel waar Hamilton nooit vies van is geweest.

Opvallend genoeg bevestigde Hamilton deze lezing ook indirect, net als het idee dat de genoemde factoren een rol hebben gespeeld. In de persconferentie na afloop liet hij namelijk weten: “Max is dit jaar al vaak agressief geweest en in de meeste gevallen heb ik [het gevecht] moeten opgeven om later in de race terug te knokken. Maar zoals jullie zaterdag hebben gezien, zijn ze te snel als ze eenmaal vrije lucht hebben. Als er een kans komt, dan moet ik die dus met beide handen aangrijpen. Dat heb ik gedaan.” Het geeft aan dat Hamilton dondersgoed wist dat het bewuste moment zijn laatste kans zou zijn in de openingsronde en wellicht de hele race, een symbolische krachtmeting in de titelstrijd. Verlies op Silverstone zou niet alleen de achterstand in het WK laten oplopen, maar ook mentaal hard aankomen. Hij was derhalve bereid om veel vroeger dan normaal voor een ‘alles of niks’-actie te gaan.

Verhoudingen op scherp, teams lopen er niet voor weg

Het verklaart waarom we hebben gezien wat we hebben gezien, al blijft met dit in gedachten overeind dat de strafmaat anders had gekund. Dat is echter passé en dus rest de vraag wat het voorval betekent voor de rest van deze titelstrijd. Het antwoord is vrij simpel: alles is nu verhit en alles staat op scherp. Aan zijn reactie op sociale media te zien is duidelijk dat Verstappen zich bestolen voelt en niet afdoende gesteund door de wedstrijdleiding. De Nederlander zal zijn poot niet terugtrekken in een volgende tweestrijd met Hamilton, al zat dat sowieso niet in de aard van het beestje. Anderzijds heeft Hamilton gezien wat een 'mes tussen de tanden'-mentaliteit kan opleveren en zal wellicht ook hij zijn poot stijf houden in volgende episodes. Tel daarbij op de wedstrijdleiding een gevaarlijk precedent heeft geschapen door ‘slechts’ tien seconden tijdstraf te geven en het restant van dit seizoen kan bijzonder heet worden – waarbij we alleen maar kunnen hopen dat crashes met zo'n zware impact achterwege blijven.

De retoriek van beide teams wijst trouwens ook op een strijd waarbij de laatste beetjes ontzag en voorzichtigheid overboord gaan. “We zullen eerst reflecteren op wat er is gebeurd, maar daarna kan dit alleen maar extra olie op het vuur gooien”, aldus Horner. Rivaal Wolff vertelde in gesprek met Motorsport.com dat zijn formatie evenmin wegloopt voor een bikkelhard gevecht: “De intensiteit loopt verder op na de race in Silverstone. Dit is bepaald niet de laatste keer geweest dat ze onderling strijden. Hopelijk kunnen ze dat op een sportieve manier doen, maar zo niet, dan gaan we nog meer crashes zien.” Het brengt ons terug bij het begin van dit verhaal, bij een rivaliteit met de intensiteit van Senna versus Prost. In de ogen van Wolff gaat die vergelijking best wél op en vaart de Formule 1 als geheel wel bij zo'n titanenstrijd. “Ik ben ook klaar voor zoiets. Er is nu een nieuwe stap gezet. En ik weet ook zeker dat dit niet de laatste keer is geweest dat deze twee coureurs ons zweterige handjes hebben bezorgd.” In Hongarije wacht de volgende ronde van het duel dat vanaf nu op het scherpst van de snede wordt uitgevochten. Aan de bovenstaande factoren die al in de achterhoofden van beide coureurs speelden is immers een nieuwe episode toegevoegd, eentje die niet zomaar vergeten lijkt. Wordt vervolgd…