Hoe F1 en FIA de plank hebben misgeslagen in Australië

De Grand Prix van Australië 2020 is uitgelopen op een aardige sof. Geen Formule 1-actie maar gegoochel achter de schermen. Dat er niet wordt geracet, is volslagen logisch, maar het proces achter dit besluit niet. Een spel dat over de ruggen van fans en betrokkenen is gespeeld. Een analyse van het echec.

Albert Park

Albert Park

Sam Bloxham / Motorsport Images

Daar stonden ze dan op de vroege vrijdagochtend, zo voor de hekken van het semi-stratencircuit in Melbourne. De veilige 'coronazone' van twee meter afstand deed er blijkbaar niet meer toe voor de verantwoordelijke instanties. Nee, de fans moesten het maar uitzoeken. Evenals werknemers - zoals afgevaardigden van media - die van F1 afhankelijk zijn voor hun broodwinning. De Formule 1 heeft ze op bijzondere wijze in de kou laten staan. Uitgerekend de mensen om wie het gaat - fans - zijn de dupe geworden van een staaltje mismanagement.

Maar goed: dat wonderlijke etmaal komt straks nog wel aan bod, eerst meer eens iets verder terug in de tijd. Want het echte probleem is al weken voor die bewuste dag in Australië ontstaan. Het echec valt toe te schrijven aan een 'we-steken-onze-koppen-gewoon-zover-mogelijk-in-het-zand' aanpak van de Formule 1. Of zoals Lewis Hamilton het tijdens de persconferentie onder woorden bracht: "Cash is king." Dit is precies wat er wekenlang aan de hand leek te zijn achter de schermen. Wie de stekker uit het project zou trekken, liep immers een financieel risico dat kon oplopen tot dertig miljoen. Het valt in dat opzicht nog wel te begrijpen dat de lokale promotor niet stond te springen om weken voordien al een statement te maken. Dat geld had men simpelweg niet liggen.

Geen plan B: FIA en F1 waren overal een stap te laat

Zo'n besluit had dus van de FIA of F1 moeten komen. Maar het bleek ijdele hoop. Waar andere kampioenschappen anticipeerden en hun kalenders vooraf aanpasten, keek de koningsklasse het allemaal nog eventjes aan. In de hoop dat het wel mee zou vallen met dat coronavirus en dat de Formule 1 buiten schot zou blijven. In dat geval hoefde men immers geen maatregelen te nemen die financieel pijn zouden doen. Oké: het afgelasten van de Chinese Grand Prix, daar kwam zelfs Liberty niet meer onderuit. Maar verder hield men het bij symboolpolitiek en nietszeggende quotejes als 'we houden alles in de gaten'. Dat Bahrein achter gesloten deuren zou worden verreden, deed ook al geen pijn. Die race is in eerste instantie een 'TV-evenement'. Het oliestaatje wil er mondiaal goede sier mee maken, maar ach dat kan ook best zonder publiek. Zolang het maar op televisie komt, vinden ze het koek en ei.

Tot zover leken Liberty en de FIA zich best aardig door de hele coronacrisis heen te manoeuvreren. Althans dat dachten ze zelf. En juist dat is het meest pijnlijke gebleken. Uit alles is duidelijk geworden dat men totaal niet was voorbereid op een ander scenario dan 'gewoon racen'. Er lag simpelweg geen uitgewerkt plan B op tafel. Voor grote en professionele organisaties als Liberty en de FIA is dit eigenlijk onbestaanbaar. Het is dan ook geen wonder dat men in aanloop naar de Australische Grand Prix steevast en overal achter de feiten aanliep. Die eerste coronabesmetting bij McLaren kwam als een donderslag bij heldere hemel, eentje waarvoor geen draaiboek klaarlag.

Lees ook:

Dat wordt meteen helder als we even naar de kopstukken van Liberty en de FIA kijken. Te beginnen met Chase Carey. De Amerikaan zou na afloop van de Australische GP naar Vietnam vliegen voor een beraad op die race. Maar welja, men werd voor een eerste keer ingehaald door de actualiteit. De situatie bleek prangender dan gedacht, waardoor Carey al voor de ouverture in Melbourne naar Hanoi moest vliegen. En ach: waarom ook niet? Want wat kon er in Australië nou eigenlijk misgaan? Maar zie daar een tweede maal dat men door de actualiteit werd ingehaald. Het coronavirus hield inmiddels ook de paddock in Melbourne in zijn greep, nadat een werknemer van McLaren besmet bleek. Carey was daardoor ook ineens in Australië gewenst en moest dus zo snel mogelijk worden ingevlogen. Zijn FIA-collega Jean Todt maakte het nog iets bonter, door op Twitter vrolijk te reppen over één of andere business club-bijeenkomst in Valenciennes. Je zou denken dat het om een parodie-account ging, maar niets was minder waar. Wonderlijk.

De stemming en het belletje van Daimler

Intussen leek er richting de buitenwacht een angstaanjagende radiostilte te zijn ingelast. Waar menigeen opriep tot een formele reactie, bleef die uit. Heel lang uit zelfs. Dit kwam onder meer doordat er achter de schermen verschillende zaken gaande waren. Allereerst een nachtelijke bijeenkomst met alle Formule 1-teams in het Crown Hotel, naar verluidt op de hotelkamer van Toto Wolff. Ross Brawn was erbij aanwezig, Todt middels een videoverbinding eveneens van de partij. Tijdens die bijeenkomst werd gestemd over het al dan niet racen zonder McLaren.

Met een beetje solidariteit leek dit een abc'tje, maar dat bleek niet het geval. Zo wilden Red Bull Racing, AlphaTauri en Racing Point 'gewoon' racen. De Ferrari-teams stemden tegen, waardoor er een soort impasse dreigde na de eerste stemronde. Een telefoontje van Daimler CEO Ola Kallenius veranderde de zaak echter. Hij wees Wolff op de verantwoordelijkheden van Mercedes en meer specifiek op die van het F1-team. De Oostenrijkse teambaas besloot daarna alsnog tegen het doorgaan van de race te stemmen. Hierdoor werd het aantal van twaalf auto's - nodig voor een officiële GP - niet meer gehaald. De equipes van Helmut Marko trokken dus aan het kortste eind.

Radiostilte: Niemand wil publiekelijk de verantwoordelijkheid dragen

Daarmee leek de hele zaak beklonken en de race van de baan. De teams hadden immers gesproken en coureurs als Sebastian Vettel en Kimi Raikkonen zaten alweer in het vliegtuig. Maar zo makkelijk bleek het allemaal niet te zijn. Daarna begon immers een tweede spel achter de schermen. Het gaat immers niet alleen om het besluit van de teams. De promotor, lokale overheden, Liberty en de FIA hebben daarna ook nog behoorlijk wat af te werken. Deze discussies draaiden vooral om die onvermijdelijke vraag: wie pakt uiteindelijk zijn of haar verantwoordelijkheid?

Dit heeft weer alles te maken met het bovenstaande aspect over de financiële gevolgen. Want wie zou er uiteindelijk op de knop drukken en daarmee het risico nemen om de portemonnee te moeten trekken. De lokale promotor wilde niet overstag gaan en speelde het derhalve via de publiciteit. Dit verklaart ook meteen waarom bepaalde media het bericht 'het raceweekend gaat door' naar buiten brachten. De onderlinge discussies duurden zo lang, dat de eerste fans al voor de poorten stonden en de eerste training nog maar twee uur bij ons vandaan was. Op dat moment kwam er alsnog een salomonsoordeel en dus een gezamenlijk statement. Vanzelfsprekend beschamend laat. Of toch niet? Carey stelt nadien namelijk dat de Formule 1 'alles goed heeft gedaan'. Voor wat het waard is.

Dat zei Carey trouwens tijdens een persconferentie die inhoudelijk niet veel om het lijf had. In de paddock verwachtte menigeen een aankondiging over de komende races, maar die woorden bleven uit. Een variant daarop landde een dag later alsnog in de mailbox. Het zou een nieuwe mispeer inluiden. Zo liet de Formule 1 weten dat het seizoen pas eind mei wordt begonnen, maar sprak de FIA van 1 mei als startdatum. Die eerste variant bleek te kloppen, maar daar gaat het nu niet om. Het voorval is namelijk tekenend voor de gebrekkige communicatie van instanties waar je veel beter van mag verwachten. Bij de Ferrari-schikking liet het al te wensen over, de Australische GP markeerde het (voorlopige) dieptepunt en de verschillende persberichten over onder meer de race in Zandvoort maakten het feest compleet. Als dit een voorbode is voor de rest van 2020, dan gaan we nog veel meemaken. Als we binnen afzienbare tijd überhaupt weer kunnen racen. Want hopelijk geldt dit motto vanaf nu wel: veiligheid voor alles.

Video: De coronabesmetting bij McLaren nader besproken

Sluit je aan bij de Motorsport community

Praat mee
Vorig artikel Vettel denkt meer na over toekomstplannen dan voorheen
Volgend artikel Mercedes trekt zich terug uit strijd tegen Ferrari over 2019-motor

Beste reacties

Er zijn nog geen reacties. Wil je er één schrijven?

Meld je gratis aan

  • Snel toegang tot je favoriete artikelen

  • Stel alerts in voor breaking news en je favoriete coureurs

  • Laat je horen met de reactiemodule

Motorsport prime

Ontdek premium content
Abonneer

Editie

Nederland