Analyse: Frederic Vasseur de juiste man voor Ferrari richting F1 2023?

"Ferrari zit in een transitieperiode", liet Charles Leclerc tijdens het FIA-gala in Bologna weten. Hij voegde eraan toe dat de voorbije week niet de makkelijkste week is geweest. Op het eerste oog lijkt zo'n transitie niet wat Ferrari nodig heeft. Zo heeft het team al een meerjarenplan liggen, waarbij 'competitief worden' het doel was voor 2022 en een gooi naar de wereldtitel doen voor 2023. Een transitie betekent vaak tijdverlies en dat is gezien de competitieve auto van afgelopen jaar precies wat Ferrari niet wil. Het is zo langzaam tijd om te oogsten met weer eens een hoofdprijs.

Dat laatste geeft aan dat Vasseur meteen volop aan de bak moet. Hamvraag daarbij is in hoeverre een nieuwkomer direct als een olifant door de porseleinkast durft te gaan. Doorgaans moet een nieuwe man eerst wennen en scoort die geen pluspunten door snel impopulaire maatregelen te nemen. Het is het spanningsveld waar Vasseur in januari direct mee te maken krijgt. Technisch zit Ferrari namelijk al een jaar lang op het juiste spoor. De 2022-auto was zeer competitief en met een nagenoeg stabiel reglement (op enkele kleine veranderingen na) ziet dat plaatje er ook best goed uit voor aankomend seizoen - waarover onderaan dit artikel meer.

Niet bang zijn om grote beslissingen te nemen

Maar de uitvoering tijdens het raceweekend is in het voorbije seizoen meer dan eens tekortgeschoten. Het heeft Ferrari een betere kans in de titelstrijd gekost en moet worden aangepakt om in 2023 hogere ogen te gooien. Er valt zelfs te zeggen dat het wegsturen van Mattia Binotto als teambaas symboolpolitiek is als de onderliggende problemen niet worden verholpen. Daar is de Italiaan immers keihard op afgerekend, terwijl hij alle doelen uit het meerjarenplan heeft gehaald.

De strategie, de pitstops en zo nu en dan ook de set-up keuzes (gekoppeld aan bandenslijtage) moeten kort samengevat beter om in komend jaar wél kans te maken op de eerste constructeurstitel sinds 2008 en de eerste rijderstitel sinds 2007. Het is aan Vasseur om deze dingen te adresseren en allereerst om te analyseren wat er precies moet gebeuren om deze aspecten te verbeteren. Tijd daarvoor heeft hij echter nauwelijks. Zo valt in het persbericht te lezen dat hij op 9 januari begint, minder dan twee maanden voor de seizoensstart in Bahrein. Het wil zeggen dat hij een vliegende start moet maken of dat gebeurt waar de tifosi bang voor waren: dat er door de transitie inderdaad kostbare tijd verloren gaat tijdens een belangrijke winter voor Ferrari.

Positieve noot is wel dat Vasseur niet bang is om snel, grote beslissingen te nemen. Zo heeft hij in 2017, naar eigen zeggen op zijn eerste dag als teambaas bij Sauber, een streep gezet door een motorendeal met Honda voor 2018. Hij was ervan overtuigd dat zo'n deal slecht zou zijn voor het team en nam meteen een immens besluit. Of die keuze goed heeft uitgepakt of niet, valt te bezien, maar het is wel een kwaliteit die bij Ferrari van pas komt. Dat geldt ook voor het feit dat hij pijnpunt niet weglacht of bagatelliseert. Zo was het niet handig van Binotto te zeggen dat er in het team niets hoeft te worden veranderd, al deed hij dat vooral om zijn eigen mensen te beschermen. Maar Vasseur zei in de Alfa-tijd keihard: "Ik ben hier niet om aandacht te besteden aan dingen die goed gaat. Ik moet kijken waar wij het verkloten en die dingen beter maken."

Bij dit alles en de entree van Vasseur moet natuurlijk wel opgemerkt dat hij in een compleet andere werksituatie terechtkomt. Bij Alfa-Sauber klinkt er nu niets dan lof, maar speelt interne politiek een veel minder grote rol. Er is niet aan zijn stoelpoten gezaagd. Bij Ferrari ligt dat anders. Niet alleen intern, maar ook extern is de druk enorm. Christian Horner verwoordde het goed: "Ferrari is eigenlijk een nationaal team, net als een voetbalploeg. Je hebt een heel land achter je." Als het goed gaat, is dat natuurlijk prachtig, maar als het tegenzit, wordt de druk immens. Vasseur komt in een compleet andere situatie terecht, waardoor niemand kan inschatten hoe hij de druk weerstaat. Bij Renault is het politieke steekspel in ieder geval niet positief geëindigd voor de nieuwe Ferrari-teambaas.

Speerpunten 2023-auto: Efficiëntie en bandenslijtage

Een even zo belangrijkere vraag luidt of deze transitiefase, zoals Leclerc het zei (zelf groot voorstander van Vasseur), invloed heeft op de ontwikkeling van de 2023-auto. Bronnen uit Maranello benadrukken met klem dat dit niet het geval is. Zo veranderlijk als dat de situatie op bestuurlijk vlak is, zo rustig en planmatig zou het werk aan de nieuwe bolide verlopen. Intern lijkt er in dat opzicht meer vertrouwen te zijn dan extern. Ook Leclerc sprak dat vertrouwen volmondig uit in Bologna. "Ik ben vol vertrouwen, ja, ook gebaseerd op de dingen die we momenteel in de simulator doen. Mattia is nu nog in de fabriek en probeert het team zo goed mogelijk te helpen richting 2023. Al met al heb ik er vertrouwen in dat deze wijzigingen geen nadelig effect op de baan zullen hebben." 

Bij het ontwikkelen van de nieuwe auto heeft Ferrari twee belangrijke verbeterpunten geformuleerd. De eerste gaat over het verschil in topsnelheid met Red Bull Racing. Dat betreft niet alleen het gat met DRS open, maar vooral de kloof met DRS dicht. Aerodynamische efficiëntie zijn hierbij de codewoorden. Red Bull had met dank aan Adrian Newey een zeer efficiënte auto, waardoor het met iets mindere motorstanden alsnog een hoge topsnelheid wist te halen. Ferrari had in verhouding meer last van drag dan Red Bull en heeft het verminderen daarvan als één van de speerpunten richting 2023 geformuleerd. Afgelopen jaar is namelijk gebleken hoe krachtig het wapen van aerodynamische efficiëntie kan zijn. Het heeft Red Bull in rechtstreekse duels een voordeel verschaft op rechte stukken en leidde ertoe dat Ferrari agressievere motorstanden moest kiezen om Max Verstappen en Sergio Perez van repliek te dienen, met betrouwbaarheidsproblemen tot gevolg.

Het tweede verbeterpunt is niet geheel verrassend de bandenslijtage op zondag. Sommige weekenden is er zoals gezegd een verkeerde afslag genomen met de afstelling, maar ook in algemene ging Ferrari sneller door de banden heen dan de RB18. Project 675, zoals de 2023-auto nu heet in de fabriek, moet het Pirelli-rubber beter in leven houden. Daarbij kan het helpen dat Pirelli voor een nieuwe constructie van de band gaat, eentje die vooral onderstuur moet tegengaan en dus een sterkere voorkant biedt. Ferrari werkt in de simulator al volop met data van de nieuwe banden en laat doorschemeren dat de eerste resultaten hoopgevend zijn. Het merk is slim geweest door Pirelli in een vroeg stadium al hulp aan te bieden met het nieuwe rubber. Het was niet zozeer om Pirelli de helpende hand toe te steken, als wel omdat de Scuderia wist dat de bandenslijtage nog een zwak punt vormde en dat alle kennis over de 2023-banden van meerwaarde kan zijn.

Op beide vlakken laat Ferrari doorschemeren goede progressie te boeken. Zo zouden de eerste waarden van de 2023-creatie beter zijn dan die van de 2022-auto, al is de winter traditiegetrouw een tijd waarin alle teams positief zijn en het spreekwoordelijke korreltje zout welkom is. Als de auto daadwerkelijk goed blijkt, is het aan Vasseur om alles in betere banen te leiden dan afgelopen jaar. Maar ook voor de nieuwe teambaas dringt de tijd en geldt dat bij Alfa behaalde resultaten ab-sol-uut geen garanties bieden in deze nieuwe werkomgeving.