Achtergrond: Kijken we in de toekomst F1 in 8K en zonder (merkbare) vertraging?

De wijze waarop we Formule 1 kijken, is de afgelopen jaren behoorlijk veranderd. Moest in het verleden iedereen in de huiskamer - inclusief de visite - er op zondagmiddag aan geloven omdat de televisie aan moest voor de Formule 1-race, tegenwoordig kijken we waar en wanneer we willen. En doorgaans in haarscherp Full HD- of 4K-beeldkwaliteit (Viaplay geeft F1 in Full HD door, Ziggo bood in 2021 de optie om in 4K naar de Grands Prix te kijken).

Je zou denken dat het beeld nog maar weinig te wensen overlaat, maar de technologische ontwikkeling staat niet stil. Zo wordt er op de achtergrond gewerkt aan live-uitzendingen in 8K, waarbij het beeld vier keer scherper is dan bij 4K. Schermen die deze resolutie ondersteunen, zijn reeds verkrijgbaar, al zijn ze nog behoorlijk aan de prijs. Dhaval Ponda, vicepresident en wereldwijd hoofd Media & Entertainment Business bij Tata Communications, is ervan overtuigd dat 8K de toekomst is. De Official Broadcast Connectivity Provider van de Formule 1 is er achter de schermen dan ook volop mee bezig. “In de afgelopen paar jaren is men in bijna alle delen van de wereld gewend geraakt aan beeld in 4K. De jongere generaties weten zelfs niet beter dan dat dit de standaard is”, laat Ponda aan Motorsport.com weten. “Veel mensen zullen zich nog wel herinneren hoe het was om tv in standaard definitie te kijken. Toen het daarna High Definition werd, was het beeld eigenlijk nog niet écht in hoge definitie. Dus vervolgens kwam wat men Full HD noemde, alvorens alles 4K werd. En op dit moment zien we alles richting 8K bewegen.”

“Daar komt vanuit technisch oogpunt heel wat bij kijken”, zegt Ponda over live-uitzendingen in 8K. “Van het in gebruik nemen van camera’s die in staat zijn om beeld in 8K te schieten tot aan het geschikt maken van de productiefaciliteiten op locatie, die de beelden verwerken en geschikt maken voor wereldwijde consumptie op allerlei verschillende soorten schermen.” Ponda laat weten dat Tata Communications op dit moment met verschillende organisaties, waaronder sportfederaties en grote sportzenders, aan het onderzoeken is wat er nodig is om de overstap naar 8K mogelijk te maken. Maar dat de apparatuur en infrastructuur er klaar voor zijn, wil natuurlijk niet zeggen dat de consument dat ook is, weet ook Ponda. “Dat is de echte stap. Maar die begint meestal met het produceren en aanbieden van content in hogere kwaliteit. Dat is waar productiemaatschappijen en sportfederaties nu naar kijken. Daarna gaat het erom dat je de content op een betrouwbare manier wereldwijd en op grote schaal kan distribueren. En dat is waar wij in beeld komen.”

Tata Communications heeft flink geïnvesteerd om klaar te zijn voor de overgang naar 8K. Zo werd eerder dit jaar het Amerikaanse bedrijf The Switch, dat gespecialiseerd is in videoproducties van live-evenementen, overgenomen. “De laatste stap is dat de prijzen van 8K-schermen op een niveau komen waarop de consument de overstap kan maken. Maar dat zal snel gebeuren”, zegt Ponda. “De transitie naar 8K verloopt binnen de industrie vrij goed. Het is iets wat absoluut gaat gebeuren. Met name de huidige generatie die gewend is aan 4K, zal de fijnere details en hogere kwaliteit van 8K zeker waarderen.”

Ponda spreekt van een ‘leap of faith’, die zowel de industrie als de consument moet nemen. Maar de stap van 4K naar 8K is de sprong volgens hem meer dan waard. “In 8K kun je zoveel meer rauwe details vangen dat het beeld adembenemend is. Een zeilwedstrijd in 8K zal bijvoorbeeld subliem zijn om naar te kijken. En ik denk dat mensen snel gewend zullen zijn aan deze kwaliteit“, aldus Ponda. Vervolgens zal het niet lang duren voordat 8K de nieuwe norm is. “Het is nu al zo dat mensen op al hun apparaten beeld van hoge kwaliteit verwachten. Als iets niet meteen werkt, of er is een kleine hapering, dan ziet men dat gelijk en wordt er gemopperd. Ik denk dat het met 8K net zo zal gaan, in de zin van dat men snel doorheeft dat de kijkervaring in 8K beduidend beter is, en vervolgens ook verwacht dat alles meteen, en zonder problemen, in die resolutie te zien is.”

Foto: Tata Communications

Tata Communications is de Official Broadcast Connectivity Partner van F1.

Gesynchroniseerde kijkervaring

De kwaliteit van het beeld is volgens Ponda echter maar een deel van het verhaal. “Het gaat uiteindelijk om het bieden van een betere gebruikerservaring. Het verbeteren van de beeldkwaliteit gaat hand in hand met het aanbieden van meer videofeeds en camerastandpunten, en het zorgen voor interactie met data en een mogelijkheid om te reageren. Het gaat dan dus meer om de manier waarop de content kan worden geconsumeerd. We zien dat de jongere generatie dat compleet anders doet dan de generaties daarvoor. Zo consumeren veel jonge mensen niet langer de meeste content op één hoofdscherm, de tv. Om die reden gaat het niet alleen om het alsmaar verbeteren van de beeldkwaliteit, maar om het verbeteren van de hele ervaring.”

Een belangrijk onderdeel van die ervaring is het hebben van zo weinig mogelijk ‘lag’, de vertraging tussen het moment dat iets door een camera wordt geregistreerd en het beeld op het scherm te zien is. “We zetten ons altijd in om de vertraging voor kijkers wereldwijd zo laag mogelijk te maken”, zegt Ponda. “We zijn constant aan het investeren om er nog een extra seconde - soms gaat het zelfs om milliseconden - vanaf te krijgen, om live content nog sneller van de ene kant naar de andere kant van de wereld te brengen.”

Volgens Ponda richt Tata Communications zich op dit moment vooral op het winnen van tijd aan de productiekant. De overname van The Switch moet hierbij helpen. Ook speelt ‘edge computing’ een belangrijke rol. Hierbij worden gegevens door apparaten aan de rand van het netwerk - vandaar de term ‘edge‘ - al verwerkt, in plaats van dat grote hoeveelheden ruwe data eerst naar een bepaalde plek worden verzonden, voordat er ook nog maar iets mee is gebeurd. De tijdwinst die hiermee behaald wordt, is aanzienlijk.

Zijn we op weg naar een toekomst zonder merkbare ‘lag’? Ponda: “Je zal altijd een beetje vertraging houden. Dat zijn de wetten der natuur. Maar we zullen snel op een punt aankomen waarop ‘lag’ nauwelijks nog waarneembaar is. We mikken op een scenario dat als je naast een stadion of circuit staat waar een doelpunt wordt gemaakt of iemand over de eindstreep komt, je dat op je scherm ziet op hetzelfde moment dat je de reactie van het publiek hoort. Dat moet in de nabije toekomst realiteit zijn. Zo snel ontwikkelt de technologie zich namelijk. Dankzij edge computing zullen bepaalde workflows dusdanig veel sneller verlopen dat de vertraging straks nog maar milliseconden behelst. Zover zal het zeer binnenkort al zijn.”

Wie naar een live sportuitzending op tv kijkt, het commentaar van een (online) radiozender opzet en tegelijkertijd op een mobiel apparaat de stand bijhoudt, merkt dat het allemaal niet bepaald synchroon loopt. Vrij irritant, maar volgens Ponda zou dit in de nabije toekomst tot het verleden kunnen behoren.

“Momenteel zijn tv’s, digitale schermen als laptops, tablets en mobiele telefoons, en de grote schermen langs de baan allemaal out-of-sync. Dat komt doordat de technologie die gebruikt wordt voor al die verschillende manieren van mediaconsumptie, vrij gefragmenteerd is”, weet Ponda. “We werken echter met enkele grote digitale partijen samen om tot een gesynchroniseerde kijkervaring, zoals wij dat noemen, te komen. Als je straks bij een evenement bent, zal het beeld van de grote schermen langs de baan, je eigen mobiele apparaat en alle andere schermen dus allemaal synchroon lopen. De technologie die hiervoor nodig is, bestaat al.”