Analyse: Vijf conclusies na de zware eerste week in de Dakar Rally

Met de afwezigheid van Kamaz lagen er grote kansen voor de Nederlanders in het klassement bij de trucks, maar de eerste dagen leek alles in duigen te vallen. Momentjes, kleine problemen en grote problemen leken roet in het eten te gooien voor de Nederlanders met ambitie. Janus van Kasteren dacht zelfs aan opgave nadat hij meerdere dagen te maken kreeg met motorstoring en zich daar mateloos aan irriteerde. In de tweede helft van de eerste week liep hij echter in rap tempo in op de concurrenten, met de winst op dag zeven als hoogtepunt. In het klassement is het doenbaar om voor de overwinning te gaan.

Martin van den Brink staat er nog beter voor. Hij nam een paar jaar geleden afscheid van MKR en de Renault-truck. Zijn gelijk werd deze week al vroeg bewezen. Bij Riwald Dakar, waar ze nog altijd met Renault rijden, hebben ze niet de stap gemaakt om met een betrouwbaar pakket een aanval te doen op het podium. Van den Brink zocht zijn heil bij het team van oud-winnaar Gerard de Rooy, waar zoon Mitchel al langere tijd meeloopt. Een goede keuze. Van den Brink stond in het verleden bekend als een alles of niets-rijder, maar het valt niet te ontkennen dat hij een flinke stap gezet heeft. Er is rust, weinig honger naar dagsucces en ‘de jeugd mag rennen en vliegen’, om het in de woorden van Van den Brink zelf te zeggen.

Op een gegeven moment bedroeg de achterstand van Van den Brink minder dan een minuut op Ales Loprais, maar de neef van wijlen Dakar-legende Karel Loprais deelde in de zevende etappe nog een aardige dreun uit aan de beide Nederlanders. Met nog zes etappes te gaan staat Van den Brink op 16.17 minuten achterstand, Van Kasteren volgt op 38.03 minuten. Op snelheid is Van Kasteren de sterkere van de twee rijders, maar hij maakt daardoor ook meer fouten.

Op basis van de eerste week lijkt Van den Brink toch de betere papieren te hebben. Van den Brink heeft een paar kleinigheidjes meegemaakt, maar heeft de grote fouten uit zijn spel kunnen halen. Loprais staat ook wel bekend als een coureur die altijd een foutje maakt, maar de Tsjech maakt tot nu toe een zeer taaie indruk. En als we Van Kasteren rekenen tot de favorieten, moeten we ook Martin Macik niet uitpoetsen (+38.50 minuten).

De Dakar Rally trekt in de dagen na de rustdag naar het Empty Quarter, een gigantisch duinengebied. De verwachting is dat het daar niet om minuten, maar om veel meer tijd zal gaan. Met een verschil van 40 minuten tussen de eerste vier rijders is alles nog mogelijk.

Dit zijn vier andere conclusies uit de eerste week van de Dakar Rally:

Audi is na een jaar huiswerk niets opgeschoten…

Vorig jaar waren de drie Audi’s van Stéphane Peterhansel, Carlos Sainz en Mattias Ekström na de eerste week al uitgeschakeld voor eindwinst. Kan gebeuren in het eerste jaar, zou je zeggen. Dit jaar moest het gebeuren voor de Duitse constructeur, maar al na zeven dagen in de Dakar Rally konden we de conclusie formuleren dat het weer niet gaat gebeuren. Daar zijn verschillende redenen voor te noemen, maar een van de pijnpunten bij Audi is toch weer de wielophanging. Carlos Sainz reed al op de eerste dag een wiel onder zijn auto vandaan. Na de zware crashes van Sainz en Peterhansel in de zesde etappe was Ekström de laatste troef voor het Duitse merk, maar het gaat niet gebeuren. In de zevende etappe verloor ook hij veel tijd door een kapotte wielophanging.

Tekst loopt door onder de foto.

#204 Team Audi Sport Audi: Stephane Peterhansel, Edouard Boulanger, #207 Team Audi Sport Audi: Carlos Sainz, Lucas Cruz

Foto: A.S.O.

De dagen ervoor was er discussie ontstaan over de vermogensboost die Audi kreeg. Vooral Nasser Al-Attiyah schoot hierdoor in de vlekken, maar nog geen dag later was alle hoop van Audi al vervlogen. Het is de vraag hoe lang Audi nog tijd krijgt om de meest prestigieuze rally ter wereld te winnen. Zeker nu de voorbereiding op het F1-project in een nieuw stadium komt en een groot deel van het sportieve budget daar aan op zal gaan.

…en dus ligt Nasser Al-Attiyah op koers voor zijn vijfde eindzege

Met het wegvallen van de Audi’s en een blik op het klassement rijst de vraag: wie kan Nasser Al-Attiyah nog afhouden van een vijfde eindzege in de Dakar Rally? Het simpele antwoord op dit moment is dat alleen Nasser Al-Attiyah zelf dat kan doen. Teamgenoot Henk Lategan volgt op iets meer dan een uur, Lucas Moraes en Sébastien Loeb volgen op bijna anderhalf en twee uur. Al-Attiyah heeft geen gekke dingen hoeven doen om zijn voorsprong te creëren. Samen met topnavigator Mathieu Baumel vormt hij een uitstekende combine, die ontzettend veel met elkaar op pad zijn. Er is geen equipe op topniveau die zo gedreven bezig is met deze sport. De arbeid wordt wat dat betreft beloond.

Nasser Al-Attiyah dacht in het nadeel te zijn door het feit dat Audi er na de vierde etappe 10,7 pk bij kreeg en zijn Toyota gelijk bleef. De Audi’s draaiden zichzelf de nek om in de etappes daarna, Al-Attiyah bleef zijn ding doen. Het hoeft niet spectaculair, maar voorlopig is er nog geen haarscheurtje te ontdekken in de dominantie van de Qatarees. Met het Empty Quarter op komst, het gebied dat Al-Attiyah goed kent, is het niet de vraag of maar hoe de Toyota-coureur zijn vijfde eindzege gaat pakken.

Nog zeker acht motorrijders kunnen de Dakar Rally winnen

Vooraf was er best wel wat te doen over de nieuwe regel die bij de motoren ingevoerd werd. Coureurs die de proef openen, krijgen bonustijd uitgekeerd voor de kilometers die ze fysiek aan de leiding rijden. Dit werd ingevoerd omdat het winnen van een etappe en het openen de dag erna de afgelopen jaren een te grote straf was. Winnen loonde niet meer. Dat is nog steeds zo, maar de schade wordt door de bonustijd wel beperkt. Het heeft er – naast het uitzonderlijk lage aantal uitvallers – voor gezorgd dat het behoorlijk spannend is. Op de rustdag staan maar liefst zeven rijders binnen tien minuten van klassementsleider Mason Klein. Zij maken allemaal nog aanspraak op de zege, al kun je er met de zwaarte van het parcours in de tweede week vanuit gaan dat er nog meer gaat gebeuren. En dus is het ook nog te vroeg om de rijders die erachter bivakkeren op zo’n twintig tot dertig minuten af te schrijven.

Organisatie komt belofte na met uitzonderlijk zware eerste week

We noemden het lage aantal uitvallers bij de motoren al. Het zou opgevat kunnen worden als een signaal dat de Dakar Rally niet heel erg zwaar is dit jaar. Niets is minder waar. De uitputting van sommige deelnemers, in combinatie met het slechte weer, zorgde er zelfs voor dat de organisatie zich genoodzaakt voelde om de zevende etappe voor de motoren te schrappen. Het weer is wel een belangrijk gespreksonderwerp geweest in de eerste Dakar-week. Het was koud én nat. Gemiddeld valt er in een jaar 44 millimeter regen in Saudi-Arabië. “Nou”, reageerde een Nederlandse deelnemer, “dat hebben wij de afgelopen dagen al wel gehad hoor.” Dat had uiteraard invloed op de prestaties en de fysieke gesteldheid van de rijders op motoren en quads, maar had ook voor de coureurs in SSV’s, auto’s en trucks gevolgen. Het zand lag er namelijk ontzettend zwaar bij door de vele regen.

Dat heeft zijn tol geëist van het materiaal in de eerste week van de Dakar Rally, maar dat is eigenlijk ook waartoe de Dakar-organisatie verplicht was. De afgelopen jaren slaagde de ASO er telkens niet in om alle ingrediënten te benutten die Saudi-Arabië op dit moment tot het ideale Dakar-land maken. In 2023 moest dat veranderen en dat is tot nu toe volledig gelukt. Het is een serieus zware Dakar en dat gaat ook invloed hebben op het verloop van de tweede week van de Dakar Rally.