Waarom bandendruk ineens een belangrijk thema is in de MotoGP

De bal ging eerder deze week rollen met een nieuwsbericht van Motor Sport Magazine. Daarin schreef de gerenommeerde MotoGP-journalist Mat Oxley dat verschillende teams sinds de start van dit seizoen gesjoemeld hebben met de bandendruk. Zij doen dat om een voordeel te halen in de race en kan het verschil maken tussen winst of verlies, zeker de voorband is anno 2022 een kritiek punt voor de prestaties van een MotoGP-motor. Dat komt omdat de voorband van Michelin redelijk gevoelig is voor temperatuurwisselingen en alleen in een bepaald window optimaal werkt.

Met een lagere bandendruk levert een voorband meer grip, maar de druk loopt op wanneer een rijder in de vuile, warme lucht van zijn voorganger rijdt. Dit heeft er de afgelopen jaren meermaals voor gezorgd dat coureurs tijdens de race te maken kregen met grote problemen. In de meest recente Grand Prix van Spanje was inhalen heel moeilijk en moest Fabio Quartararo besluiten om zijn aanval op Francesco Bagnaia op te schorten. In het spoor van de Ducati-coureur liep de bandendruk te veel op en moest hij afstand houden om de voorband niet helemaal ‘over de rooie’ te duwen. Hij kwam dus niet dichtbij genoeg om in te halen en werd tweede.

Tekst loopt door onder de foto

Fabio Quartararo kon in Jerez niet aanvallen omdat de bandendruk anders te ver zou oplopen.

De MotoGP heeft sinds 2016 met Michelin een exclusieve bandenleverancier. De Franse producent schrijft voor hoe de banden het beste gebruikt kunnen worden en geeft ook aan welke bandendruk daar het beste bij gebruikt kan worden. De minimale bandendruk voor een slick-voorband is 1,9 bar, aan de achterkant moet de bandendruk minimaal 1,7 bar zijn. De minimale bandendruk is ook een middel van Michelin om te voorkomen dat de teams te laag gaan en daarmee de constructie van de band beschadigen. Dat zou natuurlijk slechte publiciteit opleveren voor Michelin. Motor Sport Magazine voerde een anonieme bron op van een van de teams, waarin duidelijk werd dat er in de Grand Prix van Spanje vier coureurs waren die zich niet aan het voorschrift van Michelin hielde. Jorge Martin’s voorband zat maar één ronde boven de voorgeschreven bandendruk, Bagnaia’s voorband kwam helemaal niet boven de minimale bandendruk. Ook Andrea Dovizioso (achterband) en Alex Rins (voorband) voldeden niet aan de eis.

Geen betrouwbare controle

Maar wat betekent dat? Heel weinig, zo blijkt na een blik op het reglement. Het document schrijft voor dat teams “de geadviseerde parameters moeten volgen waarover akkoord is bereikt met de bandenleverancier, de technisch directeur en de organisatie”. Er is vanuit de MSMA, het samenwerkingsverbond tussen MotoGP-fabrikanten, een herenakkoord om de voorschriften van Michelin te volgen. Maar wat gebeurt er als een team dat niet doet? Helemaal niets. Bronnen binnen twee verschillende teams zochten naar aanleiding daarvan contact met Oxley, die met zijn artikel vervolgens voor aardig wat opschudding zorgde. Ducati belegde een speciale mediasessie met algemeen manager Gigi Dall’Igna die daarmee kon reageren op de aantijgingen. Hij erkende dat de bandendruk momenteel niet goed genoeg gecontroleerd kan worden omdat de apparatuur daarvoor niet geschikt is. Het vreemde is dat de apparatuur er wel is, want in Moto3 en Moto2 wordt dit wel gecontroleerd én gehandhaafd.

“Wanneer je regels bedenkt, moet je ook nadenken over de handhaving”, zegt Dall’Igna. “De gebruikte sensoren zijn niet universeel. Dat zorgt ervoor dat niemand een accurate meting kan doen. Verschillende sensoren geven andere waarden. Dat wijst niet meteen op vals spel. Het is meer dat de bandendruk niet overal op dezelfde manier gemeten wordt.” Volgens de algemeen manager van Ducati kunnen de waarden ook nog gemanipuleerd worden als de verzamelde data naar de ECU verstuurd wordt. Dat wijst erop dat de sheet die gepubliceerd is met de data die fabrikanten vrijwillig beschikbaar stellen, werkelijk niets zegt over de daadwerkelijke druk waar coureurs mee rijden. “Ducati heeft besloten de waarden niet te veranderen, maar misschien zijn er teams die wel andere waarden opgeven om in de window te blijven, zelfs al is dat in werkelijkheid niet helemaal het geval.”

Coureurs hebben heel weinig invloed op de keuze voor de juiste bandendruk, maar in het geval van Bagnaia was die druk dus te laag. Hij reed de hele race vooraan en de druk in de voorband werd van buitenaf amper beïnvloed. “Het is moeilijk te voorspellen op een circuit als Jerez, waar het warm was”, zegt Bagnaia. “Het is een moeilijke keuze voor de crew-chief. Ik heb gelezen dat het illegaal was, maar dat betekent ook dat achttien rijders vanaf de start van het seizoen al een keer illegaal gereden hebben. Niemand is bestraft, dus waar hebben we het eigenlijk over? Ik weet vrij zeker dat de andere rijders ditzelfde vinden. De druk in de achterband controleren is vrij makkelijk, maar de voorkant is heel moeilijk. Michelin suggereert en adviseert de ideale bandendruk, maar het is niet verplicht om je daaraan te houden. Het is een kritiek punt als de druk verder oploopt, in Jerez veranderde het bij mij niet veel.”

"Als er geen straf voor is, bestaat de regel ook niet"

RNF Yamaha-rijder Andrea Dovizioso denkt dat er regels opgesteld moeten worden om verder gesjoemel te voorkomen. “Het punt is er dat er regels zijn, maar er staan geen straffen op. Je kunt doen wat je wilt, dat kan ik wel zeggen. Het is niet fair dat het nu op straat ligt, er moeten regels voor gemaakt worden. Ik weet dat ze hieraan werken, maar naar mijn mening had dat dit jaar al moeten gebeuren. Er is iets gebeurd – ik weet niet wat – dat het dit jaar toch nog niet van de grond is gekomen. Als er vanaf de eerste race geen regels voor staan, ben je uitgepraat. De regels zijn duidelijk dat je minimaal vijftig procent van de Grand Prix moet rijden binnen het voorgeschreven window, maar zo niet is er ook niets aan de hand. Het blijft hetzelfde, er zijn dus eigenlijk geen regels. Het is slecht voor Michelin, er moet een limiet zijn.”

Tekst loopt door onder de foto

Andrea Dovizioso was een van de coureurs die de 'niet-bestaande regels' in Jerez overtrad.

De crux zit dus in de apparatuur die teams gebruiken voor het meten van de bandendruk. Die is op dit moment te verschillend om een betrouwbaar beeld te krijgen. In een reactie op de heisa van deze week, heeft technisch directeur Danny Aldridge een verklaring afgegeven. “In samenwerking met de MSMA en naar aanleiding van een verzoek van de MSMA, is de technische directeur van het kampioenschap bezig met het evalueren van een nieuw systeem om de bandendruk te monitoren. Deze procedure houdt in dat er een gelijke sensor met een ontvangstsysteem komt, dat is de enige manier om betrouwbare data te verzamelen voor de technische keuring.”

Aldridge stelt bovendien dat het reglement voor volgend seizoen aangepast wordt om dergelijke problemen in de toekomst te voorkomen. Het wordt daarmee een extra factor waar engineers in hun voorbereiding op de race rekening mee moeten houden.