Special: De onwaarschijnlijke F1-comeback van Michael Schumacher

Een persconferentie op het circuit van Monza. Die laatste inhaalrace op Interlagos. En natuurlijk de tranen na afloop. Dit was het dan. De Formule 1-wereld nam in 2006 afscheid van een man die de sport zo'n vijftien jaar lang had gekleurd. En misschien nog wel meer dan voorheen op de kaart had gezet. De petjes met 'Deutsche Vermögensberatung' zag je overal. De Formule 1 was Schumacher en andersom. Was, want het afscheid was ineens daar. Het boek van Michael Schumacher en de Formule 1 kon dicht. Definitief, zo dachten we in 2006 nog.

Maar niets bleek minder waar. Amper drie jaren later gaf hij vele Schumi-fans een onverwacht kerstcadeau. Een comeback, één van de meest onwaarschijnlijke rentrees die de sportwereld ooit heeft gezien. Natuurlijk waren er geruchten, maar de 'Rekordmeister' hield de boot zelf nog lange tijd af. Omdat hij a. de Formule 1 niet echt miste en b. zijn fysiek (lees: zijn nek) het niet toeliet. Zo stak een motorongeluk eerder in 2009 nog een stokje voor een kortstondige invalbeurt bij Ferrari.

Schumi-mania: de achtste wereldtitel in 2010?

Maar ja, het bloed kruipt altijd waar het niet gaan kan. En zo klom Schumacher op 23 december 2009 weer vrolijk een podium op, om zijn makker Ross Brawn de hand te schudden. Het rood was door beide heren inmiddels ingeruild voor zilver. "Der kleine Junge ist wieder zurück", sprak de hoofdrolspeler met een knipoog. Norbert Haug noemde het een 'schönes Weihnachtsgeschenk' en zag Mercedes alle publiciteit krijgen waar ieder merk van droomt. Op dat moment nog louter optimisme. Geen enkele angst voor een sof of het enorme afbreukrisico. Zelfs niet als Schumi daar expliciet naar werd gevraagd. "Ik ben gemotiveerd en kijk er enorm naar uit. Daar draait het om en ik wil gewoon plezier hebben. Verder ben ik frisser dan ooit tevoren en kijk ik juist uit naar deze uitdaging. Jullie zullen het allemaal wel zien op de baan."

Die laatste uitspraak toonde het ongebreidelde zelfvertrouwen dat bij Schumi nooit ver weg was. Hij stond daarin trouwens niet alleen. Polls van Duitse media toonden aan dat maar liefst zeventig procent van de stemmers rekende op een achtste wereldtitel in 2010. Inclusief de coureur in kwestie. "Ik heb de titel al zeven keer gewonnen en zit bij het team dat vorig jaar beide titels heeft gepakt. Verder heb je Mercedes er nu bij als teameigenaar. Je kunt dus niets anders verwachten dan dat we samen voor de titel gaan. Dat is ook ons doel."

Die woorden maskeerden dat er nog verdraaid veel werk aan de winkel was. Ook in dat opzicht waren de tijden namelijk veranderd. Het testen was aan banden gelegd, waardoor Schumi moest wachten op de eerste officiële pre-season test in Valencia. Maar dat was te riskant. En dus verzon men een list. Schumacher zou een GP2-auto testen, zogenaamd om die klasse te helpen met de nieuwe bolide voor 2011. De GP2 had er baat bij, al ging het in feite puur om Schumacher. Het gaf hem een kans alle testregels te omzeilen en te kijken of hij de fysieke belasting aan zou kunnen.

Tekst gaat verder onder de video van zijn GP2-test:

De toenmalige GP2-auto's scheelden naar schatting slechts 1G van de Formule 1-bolides. De resultaten van deze driedaagse test in Jerez waren dan ook zeer hoopgevend. Schumi reed meer dan 1.100 kilometer en benaderde het GP2-baanrecord van Kamui Kobayashi (op zachtere banden) tot op vier tienden. Het voedde het toch al onbegrensde optimisme, zowel binnen als ook buiten het team van Mercedes. Want als Schumacher de fysieke belasting aankon en hij de snelheid rap te pakken had, waarom zou een achtste wereldtitel dan niet mogelijk zijn?

De harde realiteit: het Mercedes-sprookje als luchtkasteel

Het antwoord liet niet lang op zich wachten. Tijdens de seizoensouverture in Bahrein bleek het sprookje van Mercedes grotendeels een luchtkasteel te zijn. De Mercedes MGP W01 was niet veel meer dan een povere doorontwikkeling van de Brawn-bolide. De formatie bleek aan alle kanten te zijn voorbijgestreefd. Eigenlijk had Mercedes pas de vierde auto van het veld. Red Bull, Ferrari en McLaren beschikten allen over beter wapentuig. Schumacher wist er met hangen en wurgen een zesde plek uit te slepen in de woestijn, vier seconden achter teamgenoot Nico Rosberg.

Dat laatste bleek een bijkomend zo niet het grootste probleem te zijn. 'Die andere Duitser' was namelijk sneller dan de inmiddels 41-jarige grootmeester. Schumacher gooide het in eerste instantie nog op de nieuwe banden en allerlei aanpassingsproblemen. Beterschap zou vanzelf volgen. "Ik denk dat het vrij logisch is dat ik na drie jaren van afwezigheid weer even mijn weg moet vinden in allerlei nieuwe dingen. Maar het team en ik zullen daar hard aan werken", sloot hij het interview in Bahrein nog met een glimlach af.

Maar beterschap kwam er niet. Niet in 2010 en ook maar amper in de jaren daarna. Deels doordat Mercedes als fabrieksteam nog in aanbouw was en deels doordat Schumacher als individu niet meer over de pure snelheid en scherpte van zijn Ferrari-jaren beschikte. De echte brille was er niet meer. Dit leidde in 2010 tot zijn eerste F1-jaar zonder overwinning, pole-position of podiumplek. Een jaar zonder glans dus. Niks voor Schumi. En het leidde er ook toe dat Rosberg hem versloeg in het onderlinge teamduel. Iets dat in de jaren daarna structureel zou gebeuren.

Schumacher zei in nagenoeg iedere microfoon nog wel dat hij genoot van de competitie, maar de mimiek vertelde iets anders. Deze grote sportman deed nooit ergens voor spek en bonen aan mee, hij wilde coûte que coûte winnen. En niets anders dan dat. Natuurlijk waren er nog wel kleine momentjes van glorie. De poleronde in Monaco 2012 bijvoorbeeld (al incasseerde hij een gridstraf) of de podiumplek in Valencia. Maar het was allemaal veel te weinig voor iemand van zijn statuur. Overwinningen bleven buiten zijn bereik en de voorspelde wereldtitel al helemaal. En dus volgde voorafgaand aan de Grand Prix van Japan, op 4 oktober 2012, het onvermijdelijke bericht.

Comeback mislukt, maar status onaangetast

"Ik heb besloten om aan het eind van dit jaar te stoppen. Alhoewel ik nog steeds in staat ben om met de beste coureurs ter wereld te vechten, is het op een bepaald moment goed om afscheid te nemen. En deze keer zou het weleens voorgoed kunnen zijn." Dat laatste zei hij met een glimlach om de mond, niet wetende welk noodlot hem een jaar later zou treffen. Vanaf datzelfde jaar (2013) profiteerde opvolger Lewis Hamilton van Schumi's voorbereidende werkzaamheden bij Mercedes. Het zou een ongekende glorietijd van de Zilverpijlen inluiden. "Als ik had gewild, dan was er nog plek voor mij geweest. Mercedes heeft mij lang genoeg de kans gegeven om ook voor de verdere toekomst te tekenen. Maar moet je ergens een punt zetten en zeggen 'het is goed geweest zo'."

Die punt zette hij andermaal na een afsluitende inhaalrace in Brazilië, ergens een flashback naar 2006. Alleen lagen de gloriejaren nu ietsje verder achter ons. En dan kun je jezelf afvragen: deed Schumacher wel verstandig aan zijn comeback? Een vraag die zijn voormalige manager Willi Weber volmondig met 'nee' beantwoordde. Voor de hoofdrolspeler lag het iets genuanceerder, al keek hij ook uiterst reëel terug. "We hebben onze doelen duidelijk niet gehaald. De doelen die we onszelf destijds stelden [wereldtitels] waren best logisch, voor een kampioensteam als Mercedes en ook voor mijzelf. Maar in deze drie jaren zijn we überhaupt niet in de buurt van titels gekomen. We hebben wel wat hoogtepuntjes beleefd, maar dat is natuurlijk niet goed genoeg. Daar kunnen we heel duidelijk over zijn. In dat opzicht moet ikzelf ook een deel van de verantwoordelijkheid nemen."

Het onderstreept dat de comeback al met al teleurstellend is verlopen. Maar ook dat deze sof zijn status totaal niet heeft aangetast. Het geeft bovenal aan hoe groot hij voordien al was en wat hij destijds voor de sport heeft betekend. Met successen die altijd voortleven in het collectieve F1-geheugen. Met beelden, relikwieën en vooral talloze herinneringen als stille getuigen. Of zoals Schumi het zelf omschreef: "Het is al met al een prachtige tijd geweest, met veel emoties en mooie momenten. We hebben natuurlijk ook mindere momenten moeten delen met de fans. Vooral in de laatste drie jaren. Dat is voor mij natuurlijk de zwaarste periode geweest, maar ik heb altijd de steun van mijn fans gevoeld. En daar wil ik ze heel erg voor bedanken." Steun die hij tegenwoordig nog steeds krijgt, maar dan voor een hele andere strijd. Laten we met z'n allen hopen dat hij nogmaals wint. Keep fighting Michael.