Analyse: Wat de Hamilton-deal betekent voor Russell, Verstappen en F1

Als een verrassing kwam de krabbel van Hamilton allang niet meer. Toch bevatte de deal wel een verrassend element: de contractduur. Toto Wolff heeft in een eerder stadium verteld dat de initiële termijn (drie jaar) van tafel was geveegd, maar één seizoen is wel het andere uiterste. "Dat komt doordat er in 2022 een enorme verandering in het reglement aankomt. We willen afwachten hoe de wereld zich ontwikkelt, net als ons bedrijf. Verder waren we behoorlijk laat met het afronden van deze onderhandelingen. Ook daardoor hebben we gezegd 'laten we de gesprekken over 2022 uitstellen tot een nader moment'", aldus diezelfde Wolff.

Het zegt volgens de Oostenrijker niets over de toekomstplannen van Hamilton en Mercedes. "Lewis moet zelf beslissen wat hij in de toekomst wil, daar kan ik niets over zeggen. Zolang hij van het racen geniet, is hij in staat om door te gaan. Hij ontwikkelt zich nog steeds, zowel mentaal als fysiek. Als je puur naar zijn gesteldheid kijkt dan hoeft 2021 niet het einde te betekenen, maar dat is zijn eigen keuze." Aan de ingewilligde eisen over diversiteit te zien, hebben Hamilton en Mercedes nog wel een gezamenlijke toekomst voor ogen. Dat neemt echter niet weg dat deze eenjarige deal wel degelijk invloed krijgt op de toch al veelbelovende rijdersmarkt voor 2022. Beide Mercedes-zitjes zijn formeel te vergeven en dat is - aannemende dat Mercedes de dominante factor blijft - bijzonder interessant.

Silly season meer dan Bottas vs Russell? Extra dimensie door Hamilton

Het was overigens al langer duidelijk dat de formatie van Wolff een sleutelrol krijgt in dit 'silly season'. Dat zou grotendeels om het zitje van Valtteri Bottas draaien. Durft Mercedes het in 2022 aan om de ideale tweede viool te lozen en toptalent George Russell door te schuiven, of blijft men het adagium 'never change a winning team' trouw? Russell gaat zijn laatste jaar bij Williams in en staat in ieder geval te popelen. Mercedes moet hem linksom of rechtsom iets bieden, hetgeen in de Sakhir GP nog eens duidelijk werd. De teamleiding gaf aan dat weekend niet als 'shout-out' tussen Russell en Bottas te zien, maar niemand kan ontkennen dat de jonge Brit zijn visitekaartje heeft afgegeven. Meer dan dat zelfs. Hij verdient promotie, al roept dat de vraag op of Russell wel een geschikte teammaat voor Hamilton is. Het gevaar van twee kapiteins op het spreekwoordelijke schip ligt op de loer.

Dat thema zou al voldoende vuurwerk opleveren, maar het eenjarige contract van Hamilton voegt een extra dimensie toe aan het verhaal. Want is Hamilton zelf nog wel van de partij in 2022? Dat jaar begint ieder team door de nieuwe regels op nul en heeft Mercedes niet meer gegarandeerd de beste auto. Afsluiten met een achtste titel en gezichtsverlies onder het nieuwe reglement voorkomen, kan bijzonder aantrekkelijk zijn voor Hamilton. Bovendien krijgt Hamilton bij een langer F1-verblijf te maken met een salarisplafond dat vanaf 2023 van kracht moet zijn. Zo'n beperking klinkt in crisistijd logisch, maar de slepende onderhandelingen die achter ons liggen, hebben duidelijk gemaakt dat Hamilton niet graag wil inleveren. Begrip en idealen zijn leuk, maar toch een stuk minder als ze in de eigen portemonnee worden gevoeld. Die idealen kunnen overigens ook nog op een andere manier van belang blijken, als Hamilton zijn bakens op termijn wil verzetten en de racerij inruilt voor belangrijkere zaken in het leven.

De jeugd heeft de toekomst: Mercedes staat voor een tweesprong

Los van dit Hamilton-besluit, moet Mercedes zelf nadenken over de toekomst. De 36-jarige Brit gaat niet oneindig door en een grootmacht als Mercedes moet de continuïteit op rijdersvlak altijd waarborgen. Het vervangen van Bottas door Russell biedt geen sluitend antwoord. Ja, de Formule 2-kampioen van 2018 is buitengewoon goed en kan de zegereeks met goed materiaal voortzetten, maar daarmee is de line-up nog niet compleet. Bovendien is Russell geen ervaren kracht, hij weet nog niet hoe er binnen topteams met het bijltje wordt gehakt. Het maakt dat Mercedes de horizon nu al aan het verbreden is achter de schermen. Of zoals Wolff dat omschrijft: "We zullen verder dan dit jaar kijken en bedenken hoe onze line-up er vanaf 2022 uitziet. Onze eerste gesprekken worden met Lewis en Valtteri gevoerd, uit respect voor de kernwaarden integriteit en loyaliteit. Maar aan de andere kant hebben jonge coureurs de toekomst en moeten we bedenken hoe we verder willen."

Dat betekent in de praktijk dat Mercedes een jaartje tijd heeft gekocht en daarin zal nadenken over het rijdersplaatje op langere termijn, lees: een toekomst met jongere coureurs. Russell is een inkoppertje, maar wie past nog meer bij het wensenlijstje? De kandidaat met de beste adelbrieven laat zich raden, vanuit Mercedes-oogpunt moet een zekere Nederlander met stip op één staan. Max Verstappen heeft het talent, de mentaliteit en niet geheel onbelangrijk ook de ervaring. Of zoals één van mijn Britse collega stelt: "Hij wordt internationaal als voornaamste kandidaat gezien om een nieuwe periode van dominantie te starten in de Formule 1." Op rijdersvlak klopt dat, maar het geschikte wapentuig ontbreekt. Red Bull wil de troon bestijgen, maar tot dusver is ieder seizoen van hetzelfde laken en pak gebleken: een te grote achterstand aan het begin en dan keihard doorontwikkelen om later in het jaar dagzeges te pakken.

Maar de familie Verstappen wil meer. Niet voor niets liet Jos Verstappen in december - bij de perspresentatie van een documentaire - weten 'iets achter te lopen op de beoogde planning met Max'. Vreemd is dat niet, de jonge Limburger werd lange tijd getipt om Sebastian Vettel af te lossen als jongste wereldkampioen ooit. Dat record is met het verstrijken van 2021 vervlogen, al zegt de familie Verstappen niet gefrustreerd te raken door het uitblijven van een echte titelkans. "Ik zit nog altijd bij het tweede team van de grid, dat vergeten mensen wel eens. Volgens mij zijn er veel mindere plekken om te zitten", liet Verstappen junior weten. Een waarheid als een koe, al weet ook iedereen dat de Verstappens niet meedoen voor de spek-en-bonen-bokaal. Ze willen winnen en het liefst rap een beetje.

Verstappen met stip op één, maar overstap is onwaarschijnlijk

Allemaal leuk en aardig hoor ik u denken, maar wat heeft dit met de situatie bij Mercedes te maken? Verstappen heeft toch een doorlopend contract tot en met 2023? Ja, helemaal waar. Belangrijke variabele is echter dat bijna niemand weet wat er in dat contract staat. Contracten van topcoureurs zijn bijzonder vernuftig opgesteld met ontsnappingsclausules erin, met een netter woord prestatieclausules. Zo'n clausule stelde Sebastian Vettel bijvoorbeeld in staat om in 2015 uit zijn Red Bull-contract te lopen en naar Ferrari te gaan. Het is een publiek geheim dat het vorige contract van Verstappen clausules bevatte en over de huidige verbintenis liet pitreporter Jack Plooij desgevraagd weten: "Maak je geen zorgen, Jos en Raymond Vermeulen [manager] hebben dat allemaal goed geregeld." Hoewel de exacte bepalingen geheim blijven, is wel duidelijk dat Red Bull vroeg of laat moet leveren om Verstappen te behouden. 2021 wordt een belangrijk jaar om de sportieve ambities waar te maken en de motorische toekomst moet na het vertrek van Honda eveneens worden veiliggesteld.

Tel daar de eenjarige deal van Hamilton bij op en de rijdersmarkt ligt op papier meer open dan voor de krabbel van Hamilton gedacht: 'Flexibility is king in the driver market'. Dat is echter de theorie, in de praktijk zit het met de kennis van nu anders. In de praktijk is een overstap voor het Formule 1-seizoen 2022 niet logisch, is althans de stellige overtuiging van ondergetekende. Zo maakt de omwenteling in het reglement iedere zet een gok. Want wie zegt dat Mercedes de zaakjes in het volgende kalenderjaar nog steeds beter voor elkaar heeft dan Red Bull? Misschien tovert Adrian Newey, overigens geen fan van die nieuwe regelgeving, wel een konijn uit de hoge hoed. Dit maakt verkassen niet zinvol, des te meer omdat Verstappen volop betrokken wordt bij de Red Bull-creatie voor 2022. Bij een transfer is dat niet het geval en blijft zijn invloed beperkt. Het enige voordeel van Mercedes is dat het motorische reglement intact blijft en het Zuid-Duitse merk de beste motor heeft. Maar voor de rest van de auto is een overstap riskant, ook omdat Verstappen binnen Red Bull de onbetwiste kopman is.

Voor Verstappen is een overstap op dit moment niet aan de orde, maar de rijderscarrousel draait om meer dan enkel Verstappen. Want wat te denken van Esteban Ocon? De Fransman gaat anno 2021 het tweede jaar van zijn contract met Renault in, maar zijn zakelijke belangen worden nog steeds behartigd door Mercedes. Die link is dus snel gelegd, indien nodig. Hoe je het ook wendt of keert: twee te vergeven zitjes bij de kampioensformatie maken het 'silly season' buitengewoon interessant. Daarbij ligt de bal in eerste instantie nog bij Mercedes en Hamilton. Laatstgenoemde is dermate groot in deze sport dat hij - zoals Wolff aangaf - het krediet verdient om over zijn eigen toekomst te beslissen. Dat mag echter niet tegen elke prijs gebeuren, letterlijk. Daarnaast moet Mercedes richting 2022 toch echt een cruciale keuze maken, een keuze die nu is uitgesteld: gaan we zolang mogelijk door op de huidige voet of is het hoog tijd om te verjongen? Over de uitwerking van dit spel valt in het komende jaar nog genoeg te schrijven, maar de eenjarige deal van Hamilton heeft alvast één ding duidelijk gemaakt: voor alle partijen liggen alle opties open. En juist dat maakt het aanstaande 'silly season' verschrikkelijk interessant om te volgen. Thanks Lewis.